Dạy xác suất, thống kê thế nào để học sinh lớp 2 cũng có thể tiếp nhận?

PGS Chu Cẩm Thơ cho rằng, xác suất, thống kê là nội dung quá cần thiết vì nó gần gũi với học sinh. Tuy nhiên, bà Thơ nhấn mạnh: "Dạy xác suất thống kê từ lớp 2 không phải tôi dạy kiến thức về xác suất thống kê, mà chúng tôi chỉ giúp các em tiếp cận với điều này thông qua các cơ hội để các em làm quen với kỹ năng như: liệt kê, phân loại, sắp xếp, hoặc đọc một biểu đồ tranh, hoặc được trải nghiệm và trang bị những kiến thức cơ bản để hiểu cái này chắc chắn xảy ra, cái kia có cơ hội xảy ra nhiều hơn; cái kia không thể xảy ra".

Bà Thơ dẫn ví dụ cha mẹ thường hay nói: “Con chẳng chịu học hành gì cả mà con được 10 điểm thì mẹ phải xem điểm 10 ấy có chính xác không”,… trẻ hoàn toàn hiểu câu nói đó của cha mẹ và đó chính là xác suất về việc có thể, hoặc khó có thể xảy ra.

"Dạy kiến thức toán học không quan trọng bằng việc dạy cho học sinh hình thành kiến thức đó. Thực tế lâu nay Chương trình Pomath đã đưa vào dạy cho học sinh tiểu học những bài toán đơn giản để các em làm quen xác suất, thống kê và các em rất thích thú/ rất quan tâm các bài học, trải nghiệm khi đưa vào chương trình phải gần gũi với cuộc sống của các em. Vì thế, chúng tôi có nhóm nghiên cứu riêng để giáo trình luôn luôn được cập nhật những vấn đề thực tiễn của đời sống", bà Thơ chia sẻ.

Lý giải về việc thông tin dạy xác suất, thống kê cho học sinh vừa đưa ra đã bị phản ứng, PGS Chu Cẩm Thơ cho rằng, hầu hết mọi người lo ngại là do mọi người thiếu tự tin hoặc thiếu trải nghiệm về những bài học như vậy. Kiến thức toán học phổ thông không có gì quá phức tạp. Lâu nay, rất nhiều người kêu toán khó, sợ toán vì họ chứng kiến những bài học được tạo ra bởi sự khai thác quá sâu các “mẹo”, đòi hỏi người học những kỹ năng biến đổi sơ cấp, mà lại áp đặt tất cả người học phải theo.

Trả lời băn khoăn khi giáo viên cũng kêu khó khi nghe thông tin này, theo bà Thơ, trẻ em lớp 2 học được thì không chắc chắn giáo viên hoàn toàn có thể làm được. Chỉ có điều, giáo viên phải cởi bỏ “nỗi sợ”, mạnh dạn thay đổi, cung cấp thêm cho học sinh những ví dụ sinh động của cuộc sống để các em được trải nghiệm một cách dễ dàng và gần gũi. Khi ấy chắc chắn học sinh sẽ rất thích nội dung này trong môn toán.

“Qua 8 năm đồng hành với đội ngũ giáo viên của Pomath tôi hoàn toàn tin vào điều đó”, bà Thơ khẳng định.

Bàn về chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 đã được ban hành, trong đó có chương trình môn toán với nhiều hứa hẹn về việc giải tỏa nỗi sợ môn toán cho học sinh, bà Thơ cho rằng vấn đề cốt yếu là làm thế nào để chương trình đó đi vào thực tiễn.

Chương trình mới sắp tới thì sách giáo khoa chỉ là tài liệu dạy học chứ không phải dạy học bám sát vào sách giáo khoa, nên sẽ tạo ra rất nhiều cơ hội mở cho giáo viên có thể sáng tạo trong dạy học, đưa những gì gần gũi với học sinh vào các bài giảng để biến những kiến thức tưởng như hàn lâm thành bài học thực tiễn.

Tuy nhiên, theo bà Thơ, với chương trình giáo dục phổ thông mới nói chung,  cần thay đổi mô hình tập huấn giáo viên một cách căn bản. Chương trình mới hướng tới mục tiêu phát triển năng lực thì việc bồi dưỡng, tập huấn giáo viên phải thay đổi. Giáo viên không chỉ được tập huấn ở các lớp bồi dưỡng tập trung mà còn cần được tập huấn trên thực địa, trong quá trình giảng dạy của họ và góp ý, điều chỉnh ngay sau mỗi giờ dạy ấy chứ không chỉ được tập huấn về lý thuyết đổi mới.

“Mô hình thực địa này tạo nên sẽ đồng thuận của nhiều phía vì họ cùng chứng kiến và cùng thấy sự thay đổi ấy là cần thiết. Nhiều năm qua, chúng tôi đã mang phương pháp dạy toán của Pomath đến các trường học, các địa phương để mong muốn “nhen” lên những niềm tin về hiệu quả nhìn thấy rất rõ, nếu thầy cô chịu khó thay đổi”, PGS Chu Cẩm Thơ nói.