Ủy ban Thường vụ Quốc hội: Hỗ trợ người nghèo bằng cách nào?

16/10/2009 00:10 GMT+7

Sửa đổi chính sách để người thu nhập thấp có cơ hội mua nhà, sinh viên có điều kiện được thuê nhà giá rẻ là việc cần thiết nhưng làm sao để quyền lợi đó đến đúng đối tượng?

Câu hỏi này được UB TVQH đặt ra trong phiên thảo luận hôm qua 15.10. 

Ưu đãi cho DN xây nhà ở xã hội

Báo cáo của Chính phủ cho biết, hiện tại ký túc xá của các trường ĐH, cao đẳng chỉ đáp ứng được 20% số sinh viên có nhu cầu. Các khu công nghiệp mới có khoảng 20% tổng số công nhân lao động có chỗ ở ổn định. Ở lĩnh vực nhà cho người có thu nhập thấp, kết quả khảo sát của Bộ Xây dựng cho thấy có khoảng trên 30% các hộ gia đình có diện tích nhà ở dưới 36m2, trong đó có khoảng 19% số hộ gia đình sống trong những căn nhà không đảm bảo tiêu chuẩn tối thiểu.

Cùng ngày, UB TVQH đã cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết sửa đổi biểu khung thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu ưu đãi với một số nhóm hàng. Trong đó, đề nghị hạ thuế suất sàn đối với mặt hàng là da cá sấu (từ 5-25 xuống còn 0-25%), áp dụng đối với xuất khẩu da cá sấu dạng thô; hạ mức sàn khung thuế suất từ 5-25% xuống 0-25% để khuyến khích xuất khẩu mặt hàng than gáo dừa. Bộ trưởng Bộ Tài chính Vũ Văn Ninh cho biết, việc hạ thuế suất không ảnh hưởng lớn đến nguồn thu, một số quy định còn khuyến khích dân phát triển sản xuất trong nước.

Nếu chỉ dựa vào ngân sách nhà nước thì không thể giải quyết được vấn đề nhà ở cho các đối tượng trên, cần huy động sự tham gia của các doanh nghiệp (DN). Nhưng theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Vũ Văn Ninh, những chính sách ưu đãi như miễn thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) của năm 2009 đối với thu nhập từ hoạt động đầu tư, kinh doanh nhà ở cho sinh viên, công nhân thuê; miễn thuế TNDN của năm 2009 đối với thu nhập từ hoạt động đầu tư xây dựng nhà ở để bán, cho thuê, cho mua đối với người lao động có thu nhập thấp... sắp kết thúc. Để tiếp sức cho DN tạo ra những khu nhà ở giá rẻ, Chính phủ đề xuất, QH cho phép áp dụng mức thuế suất thấp nhất là 5% đối với nhà ở cho sinh viên, công nhân thuê, bán cho người có thu nhập thấp. Chính phủ cũng đề nghị cho áp dụng mức ưu đãi thuế TNDN ở mức cao nhất trong khung pháp luật thuế TNDN hiện hành như đang áp dụng đối với DN đầu tư vào lĩnh vực xã hội hóa, cụ thể là áp dụng mức thuế suất 10%, miễn thuế 4 năm và giảm thuế tối đa 9 năm tiếp theo.

Thực tế chưa như mong muốn

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính -Ngân sách của QH Phùng Quốc Hiển cho biết, trong quá trình thẩm tra dự án luật, một số ý kiến trong UB chưa tán thành với việc sửa đổi 2 luật: Dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế GTGT (VAT) và Luật Thuế TNDN. Các ý kiến không tán đồng cho rằng, năng lực quản lý còn hạn chế nên việc kiểm soát giá mua, giá bán nhà thực tế đang gặp rất nhiều khó khăn. Vì vậy, cho dù Nhà nước có áp dụng các chính sách ưu đãi, trong đó có ưu đãi về thuế để doanh nghiệp hạ giá thành thì chưa chắc giá bán, giá thuê nhà sẽ được giảm. Đối tượng là người có thu nhập thấp, công nhân, học sinh, sinh viên sẽ không được hưởng lợi, còn Nhà nước bị thất thu ngân sách. Ngoài ra, việc căn cứ vào đối tượng mua nhà để áp dụng 2 mức thuế suất VAT khác nhau (5% và 10%) là rất phức tạp, dễ bị lợi dụng để hoàn thuế VAT.

Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng và Chủ nhiệm UB Văn hóa - Giáo dục - Thanh niên Thiếu niên và Nhi đồng của QH Đào Trọng Thi cùng nêu một thực tế để cảnh báo các nhà lập pháp. Dự án Làng sinh viên Hacinco (Hà Nội) là xây nhà cho sinh viên thuê. Khi mới đưa vào sử dụng, thì Hacinco cho thuê với giá vừa phải, sinh viên vào thuê ở rất phấn khởi nhưng hiện tại chỉ có sinh viên nhà giàu, sinh viên nước ngoài mới đủ tiền thuê để ở. Ủy viên UB TVQH Trần Thế Vượng hưởng ứng: “Nhiều khu tái định cư mà người được tái định cư không mua được, phải đi mua lại của người không được tái định cư. Nhà ở cho người có thu nhập thấp, người có thu nhập thấp lại không mua được, phải đi mua lại của người thu nhập cao”. 

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Hà Văn Hiền cho rằng thay vì hỗ trợ cho DN, nên hỗ trợ trực tiếp cho sinh viên, công nhân và người có thu nhập thấp. Ông Hiền lo lắng: “Hỗ trợ DN bằng thuế thì sau này ai quyết định giá mua, giá thuê, nếu để DN quyết định thì chưa chắc người mua, thuê đã được hưởng ưu đãi của Nhà nước".

Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Kiên đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu để hoàn thiện dự luật trình QH, đảm bảo chính sách đến được đúng đối tượng, hạn chế tới mức thấp nhất các tiêu cực do khoảng trống của luật.

Xuân Toàn

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.