Ông Guterres là Tổng thư ký (TTK) LHQ đầu tiên từng đảm trách cương vị đứng đầu chính phủ của một quốc gia thành viên. Sau giai đoạn giữ chức Thủ tướng Bồ Đào Nha, ông Guterres là Cao ủy LHQ về người tị nạn trong thời gian dài.
Như vậy, ông rất từng trải chính trường quốc gia và quốc tế, đồng thời rất thông thạo mê cung quyền lực và quan hệ trong LHQ. Có thể nói TTK mới của LHQ đã có được cả nhân hòa lẫn địa lợi. Tuy nhiên, ông Guterres không có được thiên thời.
Sau 71 năm tồn tại và hoạt động, LHQ vẫn được công nhận là có vai trò quan trọng đối với thế giới, vẫn có thế và lực, vẫn có uy danh và quyền năng. Nhưng cơ quan này hiện bị thách thức hơn bao giờ hết. Hiện LHQ hầu như chỉ chạy theo chứ không đón bắt được diễn biến thực tế trên thế giới, bị động ứng phó thay vì chủ động và bị dẫn dắt trong khi lẽ ra phải đóng vai trò điều khiển.
Nguyên nhân không phải do định hướng sai hay tôn chỉ mục đích không còn thích hợp mà ở chính ngay trong tổ chức, trong cơ chế hoạt động và quyết định của LHQ.
Những bất cập và lỗi thời trong đó đã cản trở LHQ thực hiện sứ mệnh của mình. LHQ cần được cải tổ cơ bản và triệt để, toàn diện và nhanh chóng. Ông Guterres chỉ có thể thành công hơn người tiền nhiệm khi thúc đẩy cuộc cải tổ này và gây dựng được đồng thuận giữa các thành viên thường trực hiện tại của HĐBA LHQ. Điều này hiện gần như bất khả thi.
Bình luận