Nếu như mũ rơm là hình ảnh vật dụng gắn với thời chiến thì tem phiếu lại gắn với những ngày bao cấp. Trong Hà Nội, mũ rơm và tem phiếu, người đọc được gặp lại cả những xáo xác trong chiến tranh và những ngột ngạt kinh tế của thời bình. Những không gian sống, thói quen của thời kỳ đó được tác giả Trung Sỹ kể lại rất chi tiết.
Hà Nội, mũ rơm và tem phiếu đậm chất hồi ký, chất tư liệu và như chuyện người Hà Nội kể về Hà Nội. Có câu chuyện của những cơn thèm bún thang. Có chuyện về những nhớ nhung các món ngon từ quá khứ nhưng sau khi chiến tranh xảy ra và bao cấp đến thì không còn nữa. Có cả những nhân vật là người hiến tất cả tài sản, nhà cửa, tiền bạc cho kháng chiến.
Tuy vậy cuốn sách không có chất ngậm ngùi hay phủ xúc động đẹp đẽ lên quá khứ như một số chương trình truyền hình về quá khứ ăn khách gần đây. Tác giả tâm sự, thời kỳ ông viết giàu tính người, ở đó người ta sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc, cho cuộc chiến chống xâm lăng. Nhưng kèm theo đó vẫn xuất hiện những tư tưởng và chính sách sai lầm. Bản thân ông khi đó, dù chỉ là một cậu bé, cũng thấy được sự biến đổi kinh tế trong biến đổi chính trị ấy.
Đọc Hà Nội, mũ rơm và tem phiếu vì thế vừa có sự thơ ngây của tâm trạng một cậu bé mới lớn, vừa có sự từng trải của người đàn ông Hà Nội đã đi chiến tranh biên giới và trở về. Có những niềm vui, tiếng cười rất duyên. Nhưng cũng có cả những phút giây ngậm ngùi. Giống như chính Trung Sỹ đã ngậm ngùi khi trở về thủ đô sau chiến tranh phá hoại lần thứ hai. “Có lẽ về xúc cảm, tôi viết, nhiều lúc tôi khóc đấy”, tác giả nói.
Bình luận