Trần Lê Thủy (với sự tư vấn chuyên môn BS Trần Ngọc Lưu Phương)
Nhắc tới Okinawa người ta sẽ biết tới một khu vực giàu tiềm năng dầu lửa, một ngư trường phong phú, một vị trí chiến lược về giao thông hàng hải. Không chỉ dừng lại ở đó, Okinawa còn được cả thế giới ngưỡng mộ vì đây là nơi tập trung dân cư sống thọ nhất thế giới
Tuổi 70 ta còn là một đứa trẻ...
Trung bình tuổi thọ ở Okinawa hiện nay là 86 đối với nữ, 78 đối với nam. Có tới 660 người sống trên 100 tuổi trong tổng số dân là hơn 1 triệu ở hòn đảo này. Điều đáng chú ý ở Okinawa là người già ở đây ít khi phải đối mặt với những “căn bệnh thời đại” đang phổ biến trên thế giới như bệnh tim mạch, béo phì, loãng xương, ung thư vú, ung thư tiền luyệt tuyến, bệnh Alzheimer.. Người dân sống thanh bình, vui sống ngay cả khi về già với phương châm: “Tuổi 70 ta còn là một đứa trẻ, tổi 80 ta là thanh niên. Sang tuổi 90, tổ tiên muốn gọi ta lên thiên đường, ta xin ở lại cho đếm khi 100 tuổi, rồi sau đó sẽ liệu”. (dòng chữ khắc trên phiến đá ở làng Ogimi, Okinawa).
Chế độ ăn Okinawa
Năm 1976, Bộ Y tế Nhật Bản đã tổ chức thực hiện một chương trình nghiên cứu về người trăm tuổi ở hòn đảo nổi tiếng này. Kết luận được các nhà khoa học rút ra là không có yếu tố gien đặc biệt nào quyết định sức khỏe tốt và tuổi thọ cao ở người dân nơi đây. Chìa khóa thuộc về lối sống và chế độ dinh dưỡng. Vậy chế độ ăn Okinawa của người dân ở đây có bí quyết gì chăng? Theo đó, chế độ ăn Okinawa có đặc điểm với một số nguyên tắc ăn uống như sau :
1. Uống ít rượu.
2. Uống nhiều nước nhất là nước trà.
3. Chỉ ăn đến 80% nhu cầu, rời bàn ăn khi vẫn còn cảm thấy muốn ăn (họ dừng lại để tránh thừa năng lượng và tránh bao tử bị quá tải)
4. Ăn ngũ cốc thô còn chất cám như lúa mì, gạo trắng, bánh mì; thêm 2 món giá giàu đường, vitamin, xơ, và protein...
5. Ăn nhiều cá, khoảng 3 lần một tuần. Dân Okinawa chủ yếu chọn cá gầy, họ cắt cá thành lát mỏng rồi ăn tươi, có khi nhúng qua nước sôi hoặc là nướng.
6. Ăn ít đường và muối. Người dân ở đây ăn ít đường hơn dân châu Âu gấp 3 lần. Họ dùng gia vị, rau thơm và tảo để ướp món ăn và cũng giúp lọc bớt muối.
7. Trung bình, hoa quả và rau chiếm 7 phần trong khẩu phần ăn. Chúng rất tốt cho sức khỏe vì mang lại nhiều nước, chống oxy hóa, vitamin, khoáng chất, nhiều chất xơ...
8. Ăn ít sản phẩm từ động vật: Họ ăn thịt ít hơn 18 lần, sữa ít hơn 3 lần so với người châu Âu. Họ chuộng dùng các protein từ rau hơn vì rau chứa nhiều chất khác có ích cho sức khỏe như polyphenol, phytosterol,yanin...
9. Ăn nhiều gia vị, rau thơm, tảo: rau thơm có thành phần nhiều vitamin và chất khoáng. Gia vị thì chống nhiễm khuẩn và ngăn ngừa oxy hóa cholesterol. Còn tảo thì rất giàu chất khoáng, chất xơ, vitamin, chống oxy hóa và cũng là chất chống tăng cholesterol tự nhiên.
10. Ăn những thức ăn có hàm lượng calo thấp nhưng nhiều vitamin và khoáng chất. Các loại được dân Okinawa ưa dùng như: Rau: hầu hết các loại rau xanh, nhất là dưa leo (dưa chuột). Cá và sò: các loại cá có ít axit béo omega 3, sò, tôm, cua... Sản phẩm từ động vật: trứng, thịt ngựa, thịt bò, gia cầm thì bỏ da. Phomat và ăn tráng miệng: phomat tươi, sa lát hoa quả, mứt, sữa chua tự nhiên... Các loại hạt, ngũ cốc có chứa tinh bột: ngô, thóc, bột mì, lúa mì cứng, khoai lang, khoai tây... Trái cây: hầu như các loại hoa quả tươi, không chọn loại quả phơi khô như: nho, mơ, sung, chà là... hoặc những quả có chất dầu như hồ đào, trái phỉ, hạt đào lạc, hạt thông và hạt đậu phộng...
Tuổi thọ tùy thuộc vào sự hợp của nhiều yếu tố như dinh dưỡng, khí hậu, lối sống, tinh thần... việc ăn uống cũng không thể rập khuôn. Tuy nhiên, chế độ ăn Okinawa là một gợi ý đáng tham khảo và học tập về lĩnh vực dinh dưỡng để mang lại sức khỏe, kéo dài tuổi thọ cho mỗi người chúng ta.
