Chủ đề 'Năm chuyển đổi số' đã tiếp thêm động lực cho người trẻ

Anh Bùi Quang Huy, Ủy viên dự khuyết T.Ư Đảng, Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn, đã khẳng định như vậy và trả lời phỏng vấn với phóng viên Thanh Niên xung quanh vấn đề chuyển đổi số, cho thấy sự vào cuộc kịp thời của T.Ư Đoàn thể hiện quyết tâm của tuổi trẻ cả nước trong việc tạo ra những giá trị mới, những đóng góp cụ thể vào công cuộc chuyển đổi số quốc gia.

THÀNH LẬP NHIỀU TỔ CÔNG NGHỆ SỐ CỘNG ĐỒNG

Năm 2023, T.Ư Đoàn lựa chọn chủ đề công tác là "Năm chuyển đổi số các hoạt động của Đoàn". Qua gần 8 tháng triển khai, xin anh cho biết kết quả bước đầu trong việc thực hiện chuyển đổi số góp phần nâng chất các hoạt động của Đoàn?

Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XII đã xác định một trong 3 nhiệm vụ đột phá trong nhiệm kỳ 2022 - 2027 là: Nâng cao năng lực số nhằm hỗ trợ thanh thiếu niên có nhận thức, thái độ đúng đắn về chuyển đổi số; trang bị kiến thức, kỹ năng phục vụ giao tiếp xã hội, học tập, nghiên cứu, giải trí, làm việc, khởi nghiệp sáng tạo... trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ; góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trẻ trong tương lai, tăng năng suất lao động và năng lực cạnh tranh quốc gia.

Nhật Thịnh

Năm 2023 là năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết Đại hội, do vậy Ban Chấp hành T.Ư Đoàn đã thảo luận và thống nhất nhiệm vụ đột phá này cần phải được bắt tay thực hiện ngay một cách mạnh mẽ, quyết liệt nhằm tạo ra những kết quả cụ thể ngay từ những tháng đầu, năm đầu của nhiệm kỳ. Và muốn nâng cao năng lực số cho thanh thiếu niên thì trước hết các hoạt động của Đoàn cần phải được tiên phong chuyển đổi số, bắt kịp với sự phát triển hiện nay.

Xác định chuyển đổi số trước hết là chuyển đổi về nhận thức. Thời gian qua, thông qua các hoạt động truyền thông, sinh hoạt chuyên đề, đã từng bước nâng cao nhận thức, thay đổi tư duy và thói quen của đội ngũ cán bộ Đoàn, đoàn viên, thanh niên về chuyển đổi số… Các cấp bộ Đoàn cũng tập trung rà soát, hoàn thiện hệ thống thông tin, dữ liệu, chuẩn hóa định danh tài khoản của đoàn viên trên ứng dụng Thanh niên Việt Nam. Hiện nay ứng dụng đã có hơn 6,3 triệu tài khoản sử dụng. Công tác điều hành, chỉ đạo, thông tin, báo cáo, triển khai nhiệm vụ được thực hiện thông qua ứng dụng iOffice và e-Cabinet. Thông tin tài liệu được cung cấp kịp thời, chính xác, rút ngắn thời gian xử lý công việc, tiết kiệm chi phí…

NỮ VƯƠNG

Cùng với đó là các hoạt động nâng cao năng lực số cho thanh thiếu niên trên toàn quốc thông qua các khóa tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng số; các sân chơi công nghệ, sân chơi số; các hoạt động tình nguyện hỗ trợ cộng đồng tiếp cận, sử dụng công nghệ số… Đặc biệt, Đoàn thanh niên các cấp đã thể hiện vai trò nòng cốt trong các Tổ công nghệ số cộng đồng tại các thôn, bản, tổ dân phố, khóm, ấp dân cư. Đã có hơn 74.000 tổ được thành lập tại 63/63 tỉnh, TP với hơn 348.000 thành viên tham gia. Các thành viên của tổ có nhiệm vụ "đi từng ngõ, gõ từng nhà, hướng dẫn từng người" biết, hiểu và thực hiện 5 nội dung kỹ năng số cơ bản.

Các đợt thi đua cao điểm như Tháng Thanh niên và Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè 2023 cũng tập trung triển khai các giải pháp hỗ trợ chuyển đổi số và nâng cao năng lực số cho thanh thiếu niên… Các cấp bộ Đoàn trên cả nước phối hợp với ngành công an để hỗ trợ người dân sử dụng mã định danh điện tử cấp độ 2.

Thưa anh, chủ đề về chuyển đổi số của Đoàn đã có những tác động không chỉ trong toàn Đoàn mà thanh niên cả nước trên nhiều lĩnh vực cũng được tiếp thêm động lực. Anh đánh giá gì về việc tham gia tích cực của tuổi trẻ cả nước vào công cuộc chuyển đổi số quốc gia?

Trong lịch sử vẻ vang của dân tộc, thanh niên luôn là lực lượng tiên phong, xung kích trong công cuộc đấu tranh cách mạng, giành độc lập, thống nhất đất nước. Tiếp nối truyền thống quý báu đó, hôm nay, sứ mệnh mới của thanh niên là đi đầu trong công cuộc đưa đất nước trở thành nước phát triển với việc tận dụng triệt để thành tựu của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, thực hiện thành công chuyển đổi số quốc gia.

Từ nhận thức đúng đắn về vai trò, sứ mệnh và sức mạnh của tuổi trẻ, thời gian qua đoàn viên, thanh niên đã chủ động, tích cực tham gia vào công cuộc chuyển đổi số quốc gia và đã tạo ra được nhiều giá trị tích cực. Tổ chức Đoàn các cấp cũng đã thể hiện rõ vai trò tiên phong, dẫn dắt của mình trong các hoạt động; tạo thêm môi trường thuận lợi để thanh thiếu niên nâng cao năng lực số của bản thân và có những đóng góp hết sức cụ thể cho cộng đồng.

Bên cạnh đó, việc xác định đúng trách nhiệm của mình trong hỗ trợ nhóm người cao tuổi, người dân khu vực khó tiếp cận công nghệ số có khả năng tiếp cận, sử dụng các dịch vụ công trực tuyến thời gian qua đã khẳng định vai trò quan trọng của thanh niên trong chuyển đổi số quốc gia. Có thể nói, khi đã trở thành động lực tự thân thì mỗi bạn trẻ sẽ có cách để tham gia chuyển đổi số một cách thiết thực nhất, hiệu quả nhất.

SỰ VÀO CUỘC CHỦ ĐỘNG, SÁNG TẠO CỦA TỔ CHỨC ĐOÀN

Rất nhiều hoạt động chuyển đổi số của Đoàn trong thời gian qua, anh ấn tượng với những mô hình nào, vì sao?

Thời gian qua, mỗi hoạt động của tổ chức Đoàn tham gia chuyển đổi số, dù lớn hay nhỏ, dù trực tiếp hay gián tiếp, đều có những giá trị nhất định trong kết quả chung mà chúng ta vừa đề cập đến. Bằng trí tuệ, sức sáng tạo và nhiệt huyết của mình, các bạn đoàn viên, thanh niên đã cho thấy họ chính là chủ thể quan trọng của công cuộc chuyển đổi số quốc gia thông qua những hoạt động hết sức cụ thể, gắn trực tiếp vào lĩnh vực học tập, công tác của mình; từ đó góp phần tạo nên sự chuyển động của toàn xã hội đối với công cuộc chuyển đổi số.

Tôi cho rằng yếu tố nhận thức của từng người về chuyển đổi số là rất quan trọng trong quá trình thực hiện chuyển đổi số quốc gia. Nhìn ở góc độ đó, tôi cho rằng sự vào cuộc chủ động, tích cực, sáng tạo của tổ chức Đoàn, sự tiên phong, hăng hái của đoàn viên thanh niên trong các hoạt động chuyển đổi số chính là yếu tố gây ấn tượng lớn nhất thời gian qua.

NỮ VƯƠNG

Chuyển đổi số có lợi gì cho người trẻ, trong thời điểm hiện nay, nếu không chuyển đổi số sẽ đối diện với những hậu quả như thế nào, thưa anh?

Đối với thanh niên, đây là lực lượng đông đảo, có trí tuệ, nhạy bén và có lợi thế trong việc tiếp cận và làm chủ công nghệ mới, các xu hướng chuyển đổi số. Đặc biệt, thanh niên là đối tượng sẵn sàng chấp nhận cái mới, sẵn sàng đương đầu với thử thách, do vậy là đối tượng rất phù hợp để tham gia tích cực trong chuyển đổi số và có nhiều cơ hội tạo ra giá trị mới cho bản thân và cộng đồng. Nhưng trong bối cảnh chuyển đổi số, người trẻ cũng phải đối mặt với những thách thức không nhỏ mà điển hình nhất, dễ thấy nhất đó là sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường lao động khi máy móc dần thay thế con người trong một số lĩnh vực và sự chuyển dịch về lực lượng lao động toàn cầu.

Trong bối cảnh cạnh tranh khắc nghiệt như vậy, nếu thanh niên Việt Nam không quan tâm tới hoạt động chuyển đổi số, mà cụ thể ở đây là tăng cường năng lực số của bản thân, thì không chỉ ảnh hưởng tới chính cơ hội nghề nghiệp, việc làm, phát triển bản thân trong tương lai của thanh niên mà rộng hơn là thương hiệu quốc gia bị ảnh hưởng, cơ hội để phát triển bứt phá của Việt Nam sẽ bị bỏ lỡ một cách đáng tiếc.

NĂNG LỰC SỐ CHO THANH THIẾU NIÊN

Mặc dù có nhiều tích cực, tuy nhiên chuyển đổi số là một hành trình dài với nhiều thách thức. Theo anh, người trẻ cần phải làm gì để không tụt lại phía sau?

Chuyển đổi số là một xu hướng tất yếu khách quan diễn ra trên mọi mặt của đời sống xã hội. Xu thế này đang ngày càng phát triển ở khắp nơi trên thế giới và Việt Nam. Như đã nói ở trên, muốn chuyển đổi số cần có những con người số. Con người số cũng được hiểu là những công dân có năng lực số. Năng lực số chính là thái độ, kiến thức và kỹ năng cần thiết để học tập, làm việc, kinh doanh, khởi nghiệp, giải trí… trên môi trường số. Và người trẻ, hơn ai hết phải là đối tượng tiên phong trong nâng cao năng lực số của bản thân.

Là tổ chức tập hợp của những thanh niên ưu tú, là người bạn đồng hành của thanh niên Việt Nam, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh sẵn sàng đồng hành với thanh niên Việt Nam trên hành trình nâng cao năng lực số. Hiện nay, T.Ư Đoàn đang phối hợp cùng các bộ, ngành T.Ư tham mưu để Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Nâng cao năng lực số cho thanh thiếu niên đến năm 2030, nhằm hỗ trợ thanh thiếu niên trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ; góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trẻ trong tương lai, tăng năng suất lao động và năng lực cạnh tranh quốc gia. Với hệ thống mục tiêu và các nhiệm vụ, được xác lập trong đề án, chúng tôi kỳ vọng sẽ có sự tham gia của cả hệ thống chính trị, sự đồng hành của toàn xã hội và sự chủ động tích cực của thanh thiếu nhi Việt Nam trong việc nâng cao năng lực số của bản thân và hỗ trợ cộng đồng nâng cao năng lực số.

Tuy nhiên, bên cạnh sự đồng hành của các tổ chức thanh niên, của các nhà trường và cộng đồng xã hội, thì sự tích cực, chủ động nâng cao năng lực số của thanh niên mới là yếu tố quyết định. Thông qua năng lực tự học, tận dụng sự phát triển của công nghệ để hoàn thiện bản thân mới giúp thanh niên không tụt hậu, không bỏ lỡ chuyến tàu của thời đại.

Chuyển đổi số - Chuyến tàu không thể lỡ, Đoàn tiếp tục có những giải pháp gì để đẩy mạnh chuyển đổi số trong thời gian tới, thưa anh?

Thời gian tới, toàn Đoàn tiếp tục phát huy sự sáng tạo, năng động, thích ứng nhanh của các cấp bộ Đoàn và phẩm chất của thanh niên; sử dụng hiệu quả phương tiện thông tin đại chúng, các nền tảng số được quản lý, vận hành bởi tổ chức Đoàn, Hội, Đội các cấp để tuyên truyền về những chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về chuyển đổi số; sự quan trọng, cấp thiết của việc nâng cao năng lực số; cung cấp thông tin, các mô hình chuyển đổi số của thanh thiếu niên trên toàn cầu.

Triển khai các giải pháp nâng cao năng lực số nhằm hỗ trợ thanh thiếu niên có nhận thức, thái độ đúng đắn về chuyển đổi số; trang bị kiến thức, kỹ năng trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ; góp phần tăng năng suất lao động và năng lực cạnh tranh quốc gia, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trẻ trong tương lai.

Hỗ trợ, đồng hành với thanh niên phát triển kinh tế số trên nền tảng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Triển khai các hoạt động tình nguyện trong lĩnh vực chuyển đổi số nhằm trang bị kiến thức, kỹ năng số cho người dân, đặc biệt là người dân ở những vùng khó khăn, ít cơ hội tiếp cận công nghệ số, nhằm giúp cộng đồng sử dụng hiệu quả các nền tảng, ứng dụng phục vụ cuộc sống.

Tham gia đề xuất chính sách hỗ trợ thanh niên chuyển đổi số, cải thiện, nâng cấp hạ tầng số, thiết bị số. Đồng thời tăng cường hợp tác quốc tế trong nâng cao năng lực số.

Mong rằng với những nhóm giải pháp cụ thể, cách làm sáng tạo của tổ chức Đoàn các cấp, chuyển đổi số sẽ thực sự trở thành động lực, phương thức để đoàn viên, thanh niên phát triển bản thân, tạo đột phá nhằm góp phần hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc.

Xin cảm ơn anh!