Cổ phần hóa bất bình thường
SAFORIMEX là doanh nghiệp nhà nước hạch toán độc lập, thành viên của Tổng công ty Lâm nghiệp Việt Nam (VINAFO). Dưới sự điều hành của Giám đốc công ty là Đặng Thọ Linh, ở SAFORIMEX đã xảy ra những chuyện khuất tất nghiêm trọng về tài chính.
Ngược thời gian, từ năm 1996 đến 1998, Bộ Thương mại và VINAFO đã cấp cho SAFORIMEX tổng cộng 7 giấy phép nhập khẩu gỗ với khối lượng 30.696,473 m3 gỗ tròn tự nhiên và 140.000 ster gỗ cao su. Trong quá trình thực hiện các giấy phép nhập khẩu này, SAFORIMEX đã vi phạm nghiêm trọng hàng loạt các quy định của Nhà nước về Hải quan, thương mại, hợp đồng kinh tế và đặc biệt là vi phạm trong việc thực hiện pháp luật về kế toán, thống kê và thanh toán công nợ. Và hậu quả nặng nề đã để lại tại 3 tỉnh phía Nam đến thời điểm này cũng chưa giải quyết xong. Tháng 9.2000, Viện KSND Tối cao đã tiến hành kiểm sát toàn diện và phát hiện hàng loạt vi phạm nghiêm trọng ở SAFORIMEX, trong đó có việc bán quota nhập khẩu gỗ để thu lợi và chiếm dụng của một cá nhân tại tỉnh Bình Dương gần 900 ngàn USD. Tại kháng nghị số 21 ngày 19.9.2000, Viện KSND tối cao đã yêu cầu phải thanh toán dứt điểm khoản nợ này nhưng SAFORIMEX đã né tránh, dẫn đến việc khiếu nại tố cáo kéo dài đến nay cũng chưa giải quyết xong. Còn tại tỉnh Vĩnh Long, vụ án Công ty Thắng Lợi cũng được khơi nguồn từ những khuất tất trong các thương vụ mua bán gỗ của SAFORIMEX. Phán quyết của TAND tỉnh Vĩnh Long trong phiên xử sơ thẩm hồi tháng 9.2003 cũng đã buộc SAFORIMEX phải liên đới với 4 cá nhân khác bồi thường cho Ban Dân vận Tỉnh uỷ Vĩnh Long (Cơ quan chủ quản của Công ty Thắng Lợi – đã giải thể) tổng cộng hơn 8 tỷ đồng.
Trong lúc Ban Nội chính Trung ương, Tỉnh uỷ Bình Phước, Tỉnh uỷ Vĩnh Long và UBND tỉnh Đồng Tháp còn đang đau đầu với những hậu quả do SAFORIMEX gây ra thì ngày 10.10.2003, Bộ NN&PTNT lại ký quyết định chuyển SAFORIMEX thành công ty cổ phần. Cổ phần hoá các doanh nghiệp Nhà nước bị thua lỗ là việc bình thường, nhưng ở trường hợp này thì lại... bất thường vì việc cổ phần diễn ra khi SAFORIMEX nợ như “chúa chổm”, nhiều khuất tất về tài chính và có biểu hiện dây dưa không chịu thanh toán nợ . Đặc biệt , cổ đông hoàn toàn mờ tịt về tình trạng của doanh nghiệp.
Quyền lợi của cổ đông thật mong manh
Ngày 16.11.2003, SAFORIMEX đã bán 8.813 cổ phần của Công ty. Ngay sau đó, toàn bộ số tiền bán cổ phần này đã bị Phòng Thi hành án TP Hồ Chí Minh phong toả để trả cho Ban giải thể huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp. Tiếp xúc với chúng tôi, Trưởng Phòng Thi hành án Lương Vĩnh Phúc cho biết theo phán quyết của Trọng tài kinh tế Nhà nước từ năm 1994 thì SAFORIMEX phải trả cho Ban giải thể huyện Tam Nông hơn 2500 m3 gỗ tròn nhóm 4 nhưng suốt nhiều năm qua doanh nghiệp này đã né tránh không chịu thi hành. Biện pháp cưỡng chế thi hành án này là cần thiết và đúng luật. Khi được triệu tập lên làm việc tại trụ sở Phòng Thi hành án hôm 4.12.2003, giám đốc SAFORIMEX Đặng Thọ Linh thừa nhận : “Công ty đã bán cổ phần được 5,6 tỷ đồng, đã chuyển vào tài khoản của Tổng công ty ở Hà Nội. Nhà nước chỉ giữ 30% vốn của công ty, tương đương 2,4 tỷ đồng. Các nguồn vốn khác đều vay ngân hàng, trụ sở công ty (số 9 Quang Trung, Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh) thì xây trên đất thuê của nhà nước, tiền thuê trả hàng năm, công ty không còn tiền để trả nợ”. Trong khi chỉ mấy ngày trước đó, khi phát biểu với báo chí chung quanh việc bán cổ phần, Giám đốc Đặng Thọ Linh mạnh miệng tuyên bố rằng vốn pháp định hiện nay của SAFORIMEX là 8 tỷ đồng và hiệu quả kinh doanh liên tục 3 năm gần đây đều "có lãi" (!)
Quyền lợi của hàng ngàn người vừa trở thành cổ đông sau khi mua cổ phiếu của SAFORIMEX sẽ được giải quyết ra sao và các "mớ bòng bong" chưa có hồi kết tại các tỉnh phía Nam ai phải chịu trách nhiệm? Câu trả lời xin dành cho lãnh đạo Bộ NN&PTNT cùng các cơ quan bảo vệ pháp luật.
Võ Khối
Bình luận (0)