Bài: Thu Hòa
Nhiều công trình nghiên cứu khoa học đăng tải trên Harvard Health Publication cho thấy rằng, chế độ ăn nhiều rau củ quả sẽ tốt hơn rất nhiều so với chế độ ăn mặn. So với những người ăn thịt, người ăn chay có xu hướng ít chất béo no hay cholesterol, nhiều chất xơ, nhiều vitamin C, E, chất xơ, acid folic và khoáng chất kẽm, magiê, hợp chất phytochemical như carotenoid và fl avonoid – đây là cách cơ bản giúp bạn phòng ngừa được những bệnh mãn tính không lây liên quan đến ăn uống như béo phì, cao huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch, ung thư… Tuy nhiên, cái gì cũng có tính 2 mặt - vừa tiêu cực, vừa tích cực. Khi bạn quyết định ăn chay, bạn cần chú ý đến những điều dưới dây.
Bạn sẽ giảm cân
Bác sĩ Neal Barnard, giáo sư y khoa tại trường đại học Y George Washington ở Thủ đô Washington, DC, và Chủ tịch ủy ban bác sĩ về trách nhiệm y học gần đây đã xem lại tất cả những thử nghiệm y học của việc ăn chay đối với sự giảm cân. Các khám phá của ông đã được đăng trong tháng này trên tạp chí của viện dinh dưỡng và chế độ dinh dưỡng (Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics) nói rằng thực hiện xu hướng ăn rau xanh sẽ giúp làm cho bạn nhẹ cân hơn. Không chỉ có vậy, việc loại thịt ra khỏi khẩu phần ăn có thể giúp cơ thể có thêm một số vi khuẩn có lợi cho sức khỏe đường ruột ít nhất khi mới ăn lần đầu. “Cơ thể của bạn có những enzymes tiêu hóa, nó xử lý proteins trong cả thịt và thực vật và nó không thay đổi khi bạn ngừng ăn thịt”, tiến sĩ Liz Applegate, giám đốc khoa dinh dưỡng tại trường đại học California cho biết. Tuy nhiên, ông nói tất cả những carbohydrates khó tiêu hóa trong nguồn protein thực vật và các loại thực phẩm được sản xuất từ nguồn thực vật có thể thay đổi hệ vi khuẩn trong ruột của bạn. Và các nhà nghiên cứu tin rằng những carbohydrates mới có thể giúp làm tăng số lượng vi khuẩn có lợi trong đường ruột.
Bởi vì nó có thể mất thời gian để cho hệ tiêu hóa của bạn thích nghi với những cư dân mới của nó, lúc đầu bạn có thể cảm thấy bị đầy bụng, nhưng với sự kiên nhẫn, bạn sẽ thích nghi. Thêm vào đó, chế độ ăn chay được cho là giúp làm giảm nguy cơ nhiều bệnh mãn tính khác nhau cùng với kích cỡ vòng eo được thu gọn.
Bạn có thể tự bảo vệ mình khỏi bệnh tim Nhiều nghiên cứu sâu rộng liên quan đến hơn 76.000 nam và nữ đã so sánh giữa việc ăn chay và không ăn chay với cùng cách sống. Kết quả đã chứng minh rằng chết do bệnh tim thiếu máu cục bộ (gây ra bởi sự thắt hoặc hẹp nghiêm trọng động mạch vành) thì giảm 24% ở những người ăn chay so với những người ăn thịt – có lẽ do nó làm giảm mức độ chứng viêm. “Chế độ ăn chay đã được chứng minh qua thời gian và chống lại chứng viêm”, bác sĩ Emily Bailey, giám đốc tại NutriFormance ở St. Louis quả quyết.Để bảo vệ trái tim yêu thương, tốt nhất là chọn loại ngũ cốc nguyên hạt có tỷ lệ xơ cao và rau đậu, những loại thực phẩm này được tiêu hóa chậm và có chỉ số glycemic thấp – chúng sẽ giúp giữ mức đường trong máu ổn định. Chất xơ hòa tan được cũng giúp giảm lượng cholesterol.
Bạn có thể mất vị giác của bạn
Kẽm là một thang máy sinh hóa hạng nặng, thực hiện nhiều chức năng trong cơ thể, bao gồm cả việc khởi động hệ miễn dịch. Nhưng khoáng chất, có nhiều trong con hàu và thịt đỏ, thì cũng thiết yếu cho vị giác và thính giác. Một nghiên cứu được thực hiện bởi Viện sức khỏe khoa học sinh học tại trường đại học Tokushima ở Nhật Bản tìm ra rằng sự thiếu hụt kẽm là một yếu tố nổi bật đằng sau sự sút kém vị giác. “Chúng tôi cho rằng những bệnh nhân bị sút kém vị giác có thể bị chứng hấp thu kém chất kẽm từ chế độ ăn”, người phụ trách nghiên cứu kết luận – đó là lý do tại sao những người mới ăn chay cần có sự cố gắng đặc biệt để có đủ chất, bác sĩ Joan Salge Blake, giáo sư dinh dưỡng học tại đại học Boston nói. Trong khi đậu, các loại hạt, ngũ cốc và các sản phẩm từ sữa cung cấp kẽm thì axít phytic có ở trong ngũ cốc, các loại hạt, đậu và rau đậu có thể cản trở sự hấp thu kẽm. Kết quả là người ăn chay có thể cần 50% kẽm nhiều hơn so với người ăn thịt. Mục tiêu được khuyến cáo hàng ngày cho phụ nữ là 8 milligrams, có nghĩa là bạn có thể phải cần đến 12mg.
Cơ bắp của bạn có thể cần nhiều thời gian hơn để phục hồi
Protein thì cần thiết để tạo nên cơ bắp. Protein từ động vật hay thực vật đều tốt, chỉ có điều protein thực vật thì cần nhiều thời gian hơn để tiêu hóa và hấp thu. “Tôi khuyến cáo đặc biệt những vận động viên thể thao ăn chay và những vận động viên thể thao ăn chay trường nên dùng protein ở dạng lỏng sau khi luyện tập vì chất lỏng được hấp thu vào cơ thể nhanh hơn chất rắn” Bailey nói. Bạn hãy chế biến các thức uống dạng lỏng như sữa dừa, sữa hạnh nhân, sữa gạo hoặc sữa đậu nành và thêm carbohydrates để bổ sung kho dự trữ glycogen, thứ mà cơ thể cần dùng sau khi luyện tập. Thức uống ưa thích vào buổi sáng của Bailey là: ¾ cốc sữa chua, 1 trái chuối, ½ cốc dâu tây đông lạnh, ½ cốc quả việt quất đông lạnh, 1 cốc rau bina, 1 muỗng bơ đậu phộng, 1 muỗng hạt gai dầu và ¾ đến 1 cốc sữa 1%.
Ăn uống cân đối, nhiều rau củ quả giúp bảo vệ sức khỏe của bạn
Bạn cần phải bổ sung chất
Các nghiên cứu cho rằng, người ăn chay có xu hướng hấp thu được lượng sắt như người ăn thịt. Họ cũng hấp thu đủ can xi và thậm chí vitamin B12, là những chất rất cần thiết cho chức năng chính xác của tế bào thần kinh. Nhưng nếu bạn lo ngại về bất cứ chất nào, bao gồm cả kẽm thì bạn nên dùng chất bổ sung.
Bạn cần biết các kiểu ăn chay |
Phần lớn mọi người nghĩ rằng ăn chay là loại bỏ hoàn toàn thịt ra khỏi thực đơn, trên thực tế, thực đơn chay cũng có nhiều dạng. Điều này cũng tùy theo đạo giáo, có thể phân ăn chay thành các loại sau: Vegan: tức là ăn chay tuyệt đối, không ăn thịt, cá, gia cầm, trứng, sữa và sản phẩm từ sữa. Lacto-Ovovegetarian: Tức ăn chay có sữa và trứng, không ăn thịt, gia cầm và cá. Lacto- vegetarian: Tức ăn chay có sữa, không ăn thịt, gia cầm, cá và trứng. Ovo- vegetarian: Tức ăn chay có trứng, không ăn thịt, cá, gia cầm, sữa và các chế phẩm của sữa. Partial vegetarians: tức là ăn chay “bán phần”, không ăn thịt đỏ nhưng lại ăn cá, trứng, sữa và các chế phẩm từ sữa. |