|
|
Khu lăng ông Tiền quân thống chế điều bát rộng khoảng 8000 m2, được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia ngày 13.2.1996. Lăng được xây dựng vào năm Canh Thìn (1820), gồm 2 phần chính: đền và mộ. Đền thờ gồm chánh điện, võ ca và nhà khách. Phần mộ của ông bà nằm phía sau đền thờ, theo kiểu mộ song táng, có tường bao xung quanh. Cả hai ngôi mộ đều được xây bằng vật liệu chính là ô dước.
Theo sử sách ghi lại, ông Nguyễn Văn Tồn sinh năm Quý Mùi (1763) tại làng Nguyệt Lãng (Càng Long, Trà Vinh), vốn là người dân tộc Khmer, tên thật là Thạch Duồng. Vì ông tận trung và có công với nhà Nguyễn nên được mang họ vua và xem như người nước Việt. Năm 1789, ông theo phò Nguyễn Vương. Năm 1802, ông được phong chức Chưởng quản thủy quân doanh, trấn thủ đại đồn Uy Viễn - Trà Ôn, thuộc đạo Trấn Giang (Cần Thơ), kiêm quản xuất 2 phủ Trà Vinh, Măng Thít thuộc dinh Vĩnh Trần (Long Hồ dinh). Tại đây, ông cho khai canh mở đất, tạo lập xóm làng trở thành vùng màu mỡ, trù phú. Năm 1810, ông hiệp binh cùng đạo quân của Thoại Ngọc Hầu sang chiến đấu với quân Xiêm ở thành Lavek (Cao Miên). Sau khi thắng trận, uy danh vang lừng, ông ở lại trấn thủ Nam Vang giúp vua Cao Miên trị nước an dân. Năm Gia Long thứ 10 (1811), vua triệu ông về kinh ban thưởng và thăng hàm Thống chế, tước Dung Ngọc Hầu. Năm 1813, ông trở về cai quản vùng Trà Ôn, Cầu Kè, Trà Vinh. Từ năm 1817 - 1819, ông dẫn binh lên Châu Đốc, hiệp lực cùng Thoại Ngọc Hầu đào kênh Vĩnh Tế. Mùng 4 tháng 1 năm Canh Thìn, ông qua đời tại Trà Ôn và được triều đình Huế cùng nhân dân lập mộ.
Tết Giáp Ngọ 2014 là kỷ niệm 194 năm ngày mất của quan Tiền quân thống chế điều bát Nguyễn Văn Tồn. Năm nay, bên cạnh phần lễ chính, phần hội còn có múa lân - sư - rồng, nhạc lễ của 3 dân tộc, xây chầu, đoàn Minh Khai diễn tuồng chiều và tối. Những trò chơi như bóng chuyền, kéo co, đẩy gậy, đá bóng… cũng diễn ra xuyên suốt lễ hội.
Từ xa xưa, quan Thống chế điều bát Nguyễn Văn Tồn được xem là vị phúc thần của 3 dân tộc Kinh, Khmer, Hoa. Trong lễ giỗ của ông, bà con thường cầu xin mưa thuận gió hòa, làm ăn phát đạt, gia cư, xóm ấp yên bình…
Bài, ảnh: Thanh Hương
Bình luận (0)