Ngày 1.4.2005, đúng ngày “Cá tháng tư”, theo tờ Washington Post, cựu Giám đốc CIA George Tenet và cấp phó một thời của ông là John E.McLaughlin phủ nhận việc họ đã làm ngơ trước những cảnh báo về sự dối trá trong vụ “Curveball”. Nguyên Trưởng chi nhánh châu u của CIA Tyler Drumheller khăng khăng rằng ông đã có những cuộc trao đổi trực tiếp cũng như gián tiếp với Tenet và McLaughlin để cảnh cảnh báo về “Curveball”. Theo Drumheller thì “mọi người trong tổng hành dinh đều biết rõ về vấn đề này”, thậm chí, sau khi nghe Drumheller trình bày trực tiếp về vụ “Curveball”, McLaughlin còn thốt lên: “Trời ơi! Mong sao đó không phải là sự thật”. Tuy nhiên, McLaughlin thì lại khẳng định ngược lại rằng ông “hoàn toàn chẳng nhớ gì về một cuộc thảo luận như vậy”.
Cựu giám đốc CIA Tenet còn có phản ứng mạnh mẽ hơn McLaughlin khi thách thức Drumheller chứng minh được rằng giữa hai người đã có cuộc trao đổi qua điện thoại về vụ “Curveball” trong đêm 4.3.2003. Theo lời khẳng định dài tới 7 trang của Tenet thì “thật là kinh ngạc và choáng váng” nếu như năm 2002 BND đã cảnh báo cho Drumheller và “nếu có, thì cũng đã chẳng có ai chuyển tới cho tôi”. Tenet còn nói rằng, ông chỉ biết được những tin tức đầu tiên nghi ngờ về “Curveball” sau khi chiến tranh đã xảy ra và chỉ biết được việc BND đã cảnh báo vấn đề này từ Ủy ban Silberman–Robb vào tháng 3.2005. Tuy nhiên, Ủy ban Silberman - Robb đã đưa ra một số chứng cứ xác nhận về cuộc gặp gỡ giữa Drumheller vào Tennet và McLaughlin. Một số thư điện tử và phỏng vấn của ủy ban với nhân viên CIA cho thấy họ thừa nhận đã có biết về những cuộc gặp gỡ này.
Vừa qua, Lawrence Wilkerson, nguyên Chánh văn phòng của Ngoại trưởng Colin Powell đã khẳng định với tờ Spiegel rằng trong những ngày cuối trước khi ông Powell phát biểu tại HĐBA LHQ, ông và Giám đốc CIA Tenet đã làm việc liên tục trong năm ngày đêm để chuẩn bị cho bài phát biểu hết sức quan trọng này. Tuy nhiên, theo Wilkerson, ông đã không hề được thông báo rằng những thông tin về vũ khí sinh học của Iraq có nguồn gốc ban đầu từ Đức, CIA đã không tiết lộ cho Wilkerson biết điều này. Wilkerson khẳng định: “Thông tin về những phòng thí nghiệm vũ khí sinh học do Giám đốc CIA Tenet và cộng sự của ông cung cấp cho chúng tôi như bị bọc kín trong một lớp sắt, họ chỉ khẳng định rằng những tin tình báo này đã hoàn toàn được xác nhận và do bốn nguồn tin độc lập cung cấp”. Còn với Ngoại trưởng Powell, người đã cáo buộc Iraq sở hữu các phòng thí nghiệm vũ khí sinh học trước HĐBA trong phiên họp lịch sử ngày 5.3.2003, tỏ ra rất kín đáo như bản tính vốn có của ông khi nói về vụ “Curveball”. Năm 2005, theo Hãng tin AFP, ông Powell đã xuất hiện trên một kênh truyền hình Mỹ nói rằng lúc đó ông đã hoàn toàn dựa trên những thông tin nhận được từ CIA. Ông Powell nói thêm rằng Giám đốc CIA lúc đó là Tenet đã cho rằng đó là những tin tình báo chính xác. Tháng 11.2004, Ngoại trưởng Powell đã đệ đơn từ chức và sau đó nói rằng bài phát biểu ngày 5.3.2003 của ông đã là một “điều tồi tệ nhất” trong sự nghiệp chính trị của mình.
Ngày 31.3.2005, Ủy ban Điều tra của Tổng thống Bush, Silberman–Robb, đã có kết luận chính thức về tính chính xác trong các báo cáo của CIA về tình hình vũ khí sinh học của Iraq trước chiến tranh. Theo kết luận của ủy ban này, các báo cáo về việc Iraq có vũ khí sinh học của CIA đã dựa hoàn toàn vào nguồn tin do tình báo Đức trao đổi và đưa ra một kết luận chung chung rằng “Curveball chưa bao giờ từng được tình báo Mỹ phỏng vấn tới tận thời điểm sau khi xảy ra chiến tranh mà lẽ ra phải được bàn giao từ Cơ quan tình báo Đức”. Trên thực tế, vụ “Curveball” đã bị đổ bể từ khoảng tháng 10.2003 và đến thời điểm Ủy ban Silberman–Robb đưa ra kết luận này thì các nhân vật lẽ ra phải chịu trách nhiệm chính trong vụ “Curveball” đã không còn thuộc về Nhà Trắng nữa: Ngày 3.6.2004, Giám đốc CIA Tenet đã đệ đơn từ chức lên Tổng thống Bush và được chấp thuận sau đó một ngày. Điều trùng hợp không ngẫu nhiên là ngày 4.6, khi Tenet chính thức được phép ra đi, cấp phó của ông là James Pavitt, Phó giám đốc phụ trách các chiến dịch, cũng đệ đơn xin từ chức. Với John E.McLaughlin, ngày 22.9.2004, ông cũng xin từ chức cương vị Quyền giám đốc CIA sau thời gian cầm quyền thế cho Tenet từ ngày 4.6.2004.
Đối với Cơ quan tình báo đối ngoại Đức, tháng 11.2005, ông August Hanning, người chịu trách nhiệm chính về vụ “Curveball” đã rời nhiệm sở. Theo tờ Guardian, ngay sau khi có những tin tức đầu tiên về việc Iraq không có vũ khí sinh học như “Curveball” báo cáo, các quan chức của BND đã tuyên bố trên tờ Die Zeit, một tờ báo có tên tuổi tại Đức, rằng BND đã cảnh báo chính quyền của Tổng thống Bush một năm trước khi Mỹ tấn công quân sự Iraq về “vấn đề” của “Curveball”. “Chúng tôi đã cung cấp những đánh giá chính xác. Chúng tôi không có sự lừa dối nào trước khi có bài phát biểu của Ngoại trưởng Powell”, đó là phát biểu của một quan chức cấp cao giấu tên của BND. Tại thời điểm hiện nay, theo tờ Spiegel, BND vẫn không có một sự thừa nhận chính thức nào về những sai lầm của họ trong vụ “Curveball”. Dưới sự điều hành của Giám đốc mới Ernst Uhrlau (thay ông Hanning từ tháng 12.2005), các quan chức BND đã không hề đề cập công khai những vấn đề liên quan đến vụ này và nói rằng đây là “vấn đề cần phải hết sức cân nhắc”.
“Đừng có đổ tội cho tôi”, đó là phát biểu của Rafid Ahmed Alwan, người đã góp phần làm “thay đổi chính sách toàn cầu”, như bình luận của tờ Spiegel trong một buổi phỏng vấn trực tiếp của tờ này với Alwan. Theo người ta được biết thì trong khi Ngoại trưởng Powell đọc bài phát biểu trước HĐBA tại New York, Alwan đã được bố trí cùng một số nhân viên BND theo dõi trực tiếp qua truyền hình phiên họp này. Khi nghe ông Powell đọc đến đoạn Mỹ có nguồn tin xác đáng về vũ khí sinh học của Iraq, “Curveball” đã toan chạy trốn khiến các nhân viên BND phải thuyết phục mãi mới chặn anh ta ở lại được. “Tôi không hề nói rằng Iraq đã có vũ khí giết người hàng loạt”, Alwan nói tiếp với tờ Spiegel và nói thêm rằng “Lẽ ra tôi phải có cuộc sống của một ông hoàng với những tin tức đã cung cấp như thế này”.
Hiếu Lê
Bình luận (0)