Khám phá Amazon bằng... vị giác

 

Bánh tacacho là chuối nướng giã nát trộn tóp mỡ và viên tròn, cùng với chuối nướng nguyên quả và cá nướng đều là món ăn ưa thích ở đây - Ảnh: An Nguyên

Những gì tôi biết về đất nước Peru chỉ là cánh rừng Amazon với những thổ dân còn giữ thói quen để ngực trần cả nam và nữ, những loài cá kỳ quái, là khu thánh địa Machupichu của người Inca, là những con Apaca với bộ lông dày, mượt như nhung chỉ có trên đỉnh núi Andes, là món ceviche (gỏi cá) nổi tiếng toàn thế giới. Chưa ai nói với tôi rằng Amazon còn có những “đặc sản” rất khác, khi đến Iquitos.

Bay nửa vòng trái đất đến thủ đô Lima, nhưng những kiến trúc Tây Ban Nha cổ xưa, những thiếu nữ lai đẹp mê hoặc không níu chân chúng tôi được quá nửa ngày, cả đoàn háo hức một chuyến bay dài đến Iquitos - thành phố lớn nhất trong các khu rừng nhiệt đới của Peru - nơi có biệt danh là thủ đô của Amazon Peru.

Nằm ở lưu vực sông Amazon, gần biên giới của Colombia và Brazil, nhưng Iquitos như bị cô lập với thế giới bên ngoài bởi rừng rậm và 3 con sông lớn Amazon, Nanay và Itaya. Chỉ có 2 con đường đến thành phố giữa rừng già này, hoặc là đường hàng không, bay qua bạt ngàn rừng rậm, hoặc là trải qua 900 km đường sông. Khó có thể tưởng tượng, giữa rừng già Amazon có một thành phố sầm uất đến thế. Thành phố du lịch, đông đúc, nhưng Iquitos không có xe hơi. Ở đây, hiếm lắm mới gặp được một vài chiếc xe tải, vài người lạ hoặc những người đàn ông giàu có đi trên những chiếc Mazda, Volkwagen hay Lada của Nga. Cả thành phố tràn ngập xe máy, các làn đường không có mấy ý nghĩa với người dân. Họ lái xe theo cách mà họ muốn. Hệ thống đèn giao thông trở nên vô tác dụng. Tiếng xe máy gầm thét, lồng lên dưới trời nắng rát, ngột ngạt. Có lẽ vì thế mà mọi ngả đường của Iquitos đều dẫn đến các nhánh sông, để mong tìm sự trong mát, êm dịu.

Tuy nhiên, xe máy hai bánh cá nhân cũng chỉ chiếm khoảng 20% số phương tiện lưu thông trên đường. Phương tiện phổ biến nhất thành phố này là loại xe ba bánh, dân địa phương gọi là motokars, dùng để chở khách. Hernando Tamanes, 32 tuổi, người lái motokars chở chúng tôi đến chợ Nanay - khu chợ ven sông lớn nhất vùng, với giá 2 soles/4 km (1 soles = 8.000 đồng) nói rằng hầu hết các motokars đều không thuộc sở hữu của những người lái xe.

Họ thuê chúng khoảng 20 soles/ngày. Trừ tiền thuê xe, mỗi lái xe kiếm được chừng 10 soles/ngày.

Aquahee được coi là “thần dược” của phụ nữ Iquitos - Ảnh: An Nguyên

Trừ những cô gái chưa chồng, dường như tất cả phụ nữ của Iquitos đều rất béo và ngực cực kỳ to. Đồng, một nhân viên Công ty Bitel (mạng di động của Viettel tại Peru), làm việc tại Iquitos hai năm rưỡi, nói với tôi rằng trong tiêu chuẩn của người Iquitos chỉ những phụ nữ béo, có bộ ngực đồ sộ mới là đẹp. Và bí quyết để có bộ ngực đồ sộ là ăn quả aquahee hằng ngày. Đúng mùa thì ăn quả tươi, hết mùa thì ngâm quả khô uống như trà.

Aquahee là một loại quả của cây giống như cây cọ, sống phổ biến trong những cánh rừng dọc sông Amazon. Aquahee tròn, bé như quả mận cơm, vỏ có gai, màu nâu sẫm, ruột màu vàng nhạt, ăn giòn, vị khá đặc biệt, vừa chua, ngọt, mặn, cuối cùng đọng vị chát. Mùi hơi hắc với người lần đầu ăn, nhưng là món ăn vặt ưa thích của người dân địa phương - có lẽ do công dụng làm gia tăng vòng 1. Người ta ngâm những quả aquahee tươi trong một cái chậu lớn để loại bớt nhựa, cạo vỏ và bán khắp thành phố với giá 2 soles/10 quả.

Hôm tôi đến, thủ đô Lima cũng chào đón bằng món ceviche (cá sống ướp cùng các loại nước ép như cam, chanh, trộn thêm gia vị, ớt bột, hành tây, muối, hạt tiêu) rất ngon. Nhưng có thể nói, Iquitos đã “đánh gục” vị giác của tôi bằng món bánh chuối tacacho, đơn giản mà vô cùng độc đáo. Những quả chuối to, chín vàng được lột vỏ, nướng trực tiếp trên than hồng (loại than củi), rồi cho vào cối giã nát, trộn với tóp mỡ và một vài thứ gia vị địa phương, viên tròn bằng nắm tay, nướng trở lại trên than hồng cho xém cạnh.

Tôi không ăn tacacho trong suốt chuyến đi, vì cảm giác không an toàn, khi thấy nó được bày bán ở chợ và bến tàu thủy, cho đến khi Eduardo Pilco - người dẫn đường hiếu khách quyết dúi vào tay, lúc sắp tạm biệt, ánh mắt nài nỉ. Mùi thơm của chuối nướng, vị ngậy của tóp mỡ, một chút thoang thoảng như mùi cà cuống thúc giục tôi cắn miếng bánh đầu tiên. Oa, không bao giờ tôi có thể tưởng tượng, vị ngọt của chuối chín lại có thể quyện với mỡ êm dịu đến thế. Nó khiến tôi ăn đến miếng cuối cùng để thèm mãi cái vị ngọt, ngậy nhưng không hề ngấy ở đầu lưỡi.

Bấy giờ tôi mới hiểu, tại sao người ta lại kiên nhẫn vây quanh chậu than hồng của những bà bán hàng to béo, trong cái nắng đến 37 - 380C để đợi một cái tacacho.

Cá sấu nướng nguyên con Cá, chuối và khoai tây là những thực phẩm chính ở Peru. Nhưng nếu ở các thành phố khác thường chế biến món ăn bằng nhiều loại gia vị (món cá ceviche là một ví dụ), thì Iquitos lại tôn trọng tuyệt đối tính “tự nhiên” của món ăn. Ngoài bánh tacacho, món phổ biến bán dọc các bến sông Iquitos là cá nướng. Cá vừa được đánh bắt thủ công dưới sông Amazon lên, được nướng trực tiếp trên than hồng rồi bán cho thực khách với giá 5 soles (40.000 đồng)/con, bất kể to hay nhỏ. Tất cả mọi người trong đoàn chúng tôi đều thừa nhận cá sấu để nguyên con nướng trên than hồng ở bến tàu Nauta là món cá tuyệt nhất từng ăn cho đến thời điểm này. Một con cá sấu tầm 2 kg được đánh bắt thủ công, nướng và bán cho khách ở bến tàu Nauta - Ảnh: An Nguyên