Theo dự kiến, từ ngày 8 - 31.5, TAND TP.HCM sẽ xét xử sơ thẩm vụ án “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”, “cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” đối với bị cáo Hứa Thị Phấn (nguyên cố vấn cao cấp HĐQT Ngân hàng TMCP Đại Tín - viết tắt TrustBank, nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần đầu tư phát triển Phú Mỹ) cùng 27 đồng phạm.
Theo cáo trạng, tháng 6.2010, vốn điều lệ của TrustBank là 3.000 tỉ đồng. Đầu năm 2007, bà Phấn mua gần 255 triệu cổ phần của TrustBank tương đương hơn 2.500 tỉ đồng, chiếm gần 85% vốn điều lệ TrustBank. Bà Phấn cùng Công ty Phú Mỹ (công ty của bà Phấn - PV) và 14 người trong gia đình, họ hàng của bà Phấn (gọi là nhóm Phú Mỹ) đứng tên vay vốn giúp bà Phấn.
Lợi dụng việc nắm giữ vốn điều lệ lớn, cổ đông lớn, nắm quyền chi phối, điều hành mọi hoạt động của TrustBank, bà Phấn đã thâu tóm HĐQT, ban điều hành và cán bộ của TrustBank, lũng đoạn mọi hoạt động đầu tư, hoạt động tín dụng, hoạt động thu chi tiền mặt, rút ruột của TrustBank hơn 12.000 tỉ đồng.
Hậu quả TrustBank bị Ngân hàng Nhà nước xếp loại ngân hàng loại D (loại yếu kém), tháng 2.2012 vốn chủ sở hữu âm hơn 2.800 tỉ đồng, lỗ lũy kế hơn 6.000 tỉ đồng.
Vụ án liên quan đến Hứa Thị Phấn được tách thành 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 sẽ được xét xử vào ngày 8.5 tới, cáo trạng chỉ truy tố hành vi sai phạm của bị cáo gây thiệt hại cho TrustBank hơn 6.362 tỉ đồng. Riêng khoản thiệt hại 5.643 tỉ đồng qua 3 hành vi khác của bị cáo Phấn được tách ra điều tra tại giai đoạn 2 của vụ án.
Liên quan đến Công ty CP Đầu tư Phương Trang, hồ sơ vụ án xác định, theo số liệu CB Bank (VNCB cũ, tiền thân là TrustBank), từ năm 2010 - 2012, TrustBank chi nhánh Sài Gòn và chi nhánh Lam Giang đã giải ngân cho Công ty CP Đầu tư Phương Trang cùng 18 công ty, 22 cá nhân có quan hệ hợp tác (gọi tắt là Công ty Phương Trang) tổng cộng 83 khoản vay, một khoản phát hành trái phiếu, tổng số tiền TrustBank giải ngân trên sổ sách gần 16.468 tỉ đồng.
Sau khi Công ty Phương Trang đã tất toán một số khoản vay, đến nay còn dư nợ hơn 25.941 tỉ đồng, trong đó dư nợ gốc là 9.437 tỉ đồng.
Tuy nhiên, Công ty Phương Trang xác định, trong tổng số dư nợ gốc theo sổ sách mà TrustBank giải ngân thì công ty chỉ nhận được hơn 3.936 tỉ đồng. Theo đó, công ty tố cáo bà Hứa Thị Phấn và TrustBank, lợi dụng công ty là doanh nghiệp có quy mô lớn, có nhiều bất động sản giá trị lớn, cần tiền để đầu tư kinh doanh, nên buộc ký trước hồ sơ vay, chứng từ giải ngân và chứng từ nhận tiền mặt; phê duyệt hồ sơ vay và tiến hành giải ngân khoản vay mà không thông báo cho công ty; chiếm giữ và sử dụng trái pháp luật tiền của TrustBank, rồi lợi dụng các hồ sơ vay của công ty đã ký trước với mong muốn vay được tiền, để đẩy dư nợ cho công ty.
Truy ngược dòng tiền, xác định nguồn tiền đã giải ngân, cơ quan điều tra xác định khi tiền quỹ TrustBank chỉ còn tồn 20 tỉ đồng, Hứa Thị Phấn lợi dụng ảnh hưởng của mình chỉ đạo lập chứng từ thu khống cho nhóm Phú Mỹ của bị cáo hơn 5.256 tỉ đồng, rồi hạch toán khống trên hệ thống.
Sau đó, lợi dụng việc Công ty Phương Trang ký trước hồ sơ vay, chứng từ giải ngân và chứng từ rút tiền mặt, Hứa Thị Phấn chi khống tiền giải ngân cho các khoản vay của Công ty Phương Trang (không chuyển tiền hoặc chuyển tiền không đủ cho Công ty Phương Trang), cấn trừ với các chứng từ thu khống 5.256 tỉ đồng, để không làm chênh lệch tồn quỹ tiền mặt thực tế so với số liệu tiền mặt trên sổ sách, đẩy dư nợ khống cho công ty này.
Tương tự cách như trên, kết luận xác định, trong tổng dư nợ gốc 16.468 tỉ đồng, bị can Phấn đã giải ngân khống để cấn trừ các chứng từ thu khống trên 11.345 tỉ đồng.
Đến nay, Công ty Phương Trang chỉ thừa nhận thực nhận hơn 3.936 tỉ đồng, không chấp nhận số dư nợ gốc 9.437 tỉ đồng, nên TrustBank không thể đòi nợ và cũng không thể xử lý tài sản để thu hồi nợ vay của Phương Trang.
Bình luận