Nhân viên đồng loạt “tố” bị ép chi lãi ngoài

Trong phiên xét xử lần này, OceanBank chi nhánh Hải Phòng có 12 người được mời lên tòa trình bày. Cả 12 nhân viên này đều “tố” bị ép “mỗi người nhận một ít” tiền để chi lãi ngoài. 12 nhân viên này thừa nhận, họ không tiếp nhận chủ trương từ hội sở mà nhận chủ trương từ lãnh đạo chi nhánh và họ có bằng chứng về việc bị ép chi lãi ngoài.

Ở OceanBank chi nhánh Hải Phòng chỉ có nguyên Giám đốc Mai Văn Cường (45 tuổi) bị truy tố tội cố ý làm trái quy định của nhà nước về kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Chi nhánh Hải Phòng chi lãi suất ngoài vượt trần lãi suất hơn 8,1 tỉ đồng.

Theo cáo trạng, bị cáo Mai Văn Cường tiếp nhận chủ trương, chỉ đạo từ bị cáo Nguyễn Minh Thu (44 tuổi), nguyên Chủ tịch HĐQT OceanBank về việc chi trả lãi ngoài huy động vốn cho khách hàng gửi tiền. Bị cáo Cường trực tiếp và phân công bà Trần Thị Kim Chi, Phó giám đốc chi nhánh cùng chịu trách nhiệm thực hiện việc chi ngoài lãi suất huy động vốn cho khách hàng.

Trong ngày làm việc hôm qua 1.9, HĐXX tiếp tục thẩm vấn các bị cáo và những người liên quan để làm rõ những khoản chi lãi ngoài của OceanBank. Bị cáo Nguyễn Xuân Sơn khai có gặp, đưa quà và tiền cho kế toán trưởng của Vietsovpetro Võ Quang Huy. Ngoài ra, cũng đưa tiền cho Tổng giám đốc Vietsovpetro Nguyễn Hữu Tuyến. “Tổng số tiền bị cáo không nhớ cụ thể. Mỗi lần đến đưa 10.000 - 20.000 USD hoặc 200 - 300 triệu đồng, bị cáo đưa khoảng 10 lần”, bị cáo Sơn khai. Tuy nhiên, đại diện Vietsovpetro đã phủ nhận việc nhận lãi ngoài từ OceanBank.

Bị cáo Nguyễn Minh Thu, nguyên Chủ tịch HĐQT OceanBank là người thay Nguyễn Xuân Sơn đưa tiền lãi ngoài cho Vietsovpetro, cũng khai: “Bị cáo nhiều lần đưa tiền cho Vietsovpetro, số lần bao nhiêu không nhớ cụ thể, nhưng giai đoạn từ tháng 1.2011 - 6.2012 định kỳ từ 2 - 3 tháng đưa tiền một lần. Sau giai đoạn này thì định kỳ 3 tháng đưa lãi ngoài một lần”.

Cũng theo lời khai của bị cáo Thu, Vietsovpetro chủ yếu gửi tiền USD vào OceanBank, có thời điểm cao nhất lên đến hơn 100 triệu USD. “Việc chi lãi ngoài cho Vietsovpetro được anh Hà Văn Thắm phê duyệt dựa trên số dư tài khoản của Vietsovpetro. Bị cáo đưa theo tỷ lệ kế toán trưởng 70%, còn tổng giám đốc là 30%. Việc thỏa thuận với kế toán trưởng về tỷ lệ chi lãi ngoài chỉ bằng miệng”, bị cáo Thu khai. Sau khi đối chất, HĐXX yêu cầu triệu tập ông Võ Quang Huy và ông Nguyễn Hữu Tuyến để làm rõ những vấn đề liên quan.

Tại tòa, một số doanh nghiệp cũng khẳng định không nhận tiền lãi ngoài của OceanBank. Theo đó, đại diện Công ty quản lý quỹ Vietcombank, Công ty nhiệt điện Phả Lại, Tổng công ty dầu VN (PVOil), Tổng công ty cổ phần dịch vụ kỹ thuật dầu khí PTSC và các thành viên, Tổng công ty khoan và dịch vụ khoan dầu khí (PVD) và các thành viên, Tổng công ty phân bón hóa chất dầu khí (DMP), Tổng công ty thăm dò khai thác dầu khí (PVEP)… đều phủ nhận việc nhận lãi suất ngoài quy định. Có đơn vị cho biết chỉ nhận hoa và bánh kẹo, không nhận tiền "chăm sóc khách hàng".

Bị cáo Hà Văn Thắm khai rằng các văn bản của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có nhắc một số sai phạm tại OceanBank nhưng không có báo cáo nào nhắc nhở về việc chi lãi ngoài. Cũng theo lời khai của bị cáo Thắm tại tòa, mặc dù OceanBank gửi báo cáo hằng ngày lên NHNN nhưng không được nhắc nhở hằng ngày về việc chi lãi ngoài.

Có mặt tại phiên xử, đại diện NHNN cho biết đơn vị đã thực hiện đúng chức năng nhiệm vụ, tổ chức thanh tra đối với OceanBank và có 3 kết luận của thanh tra vào các năm 2012, 2014, 2015. Kết luận thanh tra nêu rõ những sai phạm của OceanBank và yêu cầu ngân hàng thực hiện khắc phục chỉnh sửa theo những kết luận trong kết quả thanh tra. “Qua theo dõi, NHNN phát hiện OceanBank thực hiện không nghiêm túc và việc thanh toán tiền lòng vòng có dấu hiệu nghiêm trọng hơn. Sau đó, NHNN đã yêu cầu OceanBank cung cấp chứng từ, văn bản để chứng minh việc khắc phục sai phạm”, đại diện NHNN trình bày trước tòa.

Cũng theo đại diện NHNN, kết luận thanh tra năm 2014 nêu rõ nợ xấu tại thời điểm tháng 3.2014 là hơn 14.923 tỉ đồng, chiếm 49,84% tổng dư nợ của ngân hàng này. Lợi nhuận trước thuế lỗ lũy kế hơn 10.188 tỉ đồng, bằng gần 250% vốn chủ sở hữu, tức âm vốn chủ sở hữu gần 2,5 lần. Đến ngày 6.5.2015, NHNN mua lại OceanBank với giá 0 đồng.

Đại diện Viện Kiểm sát giữ quyền công tố tại phiên tòa hỏi: OceanBank đã có hành vi hoạt động tín dụng trái pháp luật trong suốt thời gian dài nhưng không được phát hiện, vậy trách nhiệm của NHNN đến đâu? Phải chăng đây là do năng lực hay bỏ qua sai phạm? Tuy nhiên, đại diện NHNN xin trả lời nội dung này sau với lý do liên quan đến nhiều cục, vụ khác nhau nên phải xin ý kiến.