Quyền lợi nhân dân

Cuộc tổng khởi nghĩa toàn dân và việc thành lập Chính phủ lâm thời cũng thể hiện nguyện vọng của nhân dân chọn lựa thể chế dân chủ cộng hòa. Đó là một nhà nước chung của toàn dân tộc, phát huy toàn bộ sức mạnh của nhân dân.

Cách mạng Tháng 8 cũng huy động tất cả đoàn thể, tổ chức chính trị của nhân dân VN khi đó.

Quốc dân đại hội Tân Trào - tiền thân của Quốc hội - gồm 60 đại biểu đại diện cho tất cả các đoàn thể, đảng phái khi ấy. Tất cả 60 đại biểu đã thống nhất ý chí của toàn dân hướng tới việc xác lập quyền được hưởng độc lập tự do. Vua Bảo Đại - vị vua cuối cùng của triều Nguyễn - cũng xin thoái vị để vui được làm dân tự do của một nước độc lập. Mọi người dân được huy động, không sót một ai.

Chính phủ lâm thời sau đó được thành lập cũng luôn “tỏ rõ một ý muốn duy nhất là làm sao đem lại cho dân chúng được tự do và độc lập hoàn toàn và để cho tất cả mọi thành phần từ quốc dân được hưởng tự do độc lập ấy như muôn vật được hưởng ánh sáng mặt trời”, như Bác Hồ viết.

Tinh thần dân chủ của Cách mạng Tháng 8 lại tiếp tục được phát huy khi toàn dân tiếp tục bảo vệ chính quyền cách mạng của mình.

Chỉ một ngày sau khi Tuyên ngôn độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đề nghị Chính phủ tổ chức một cuộc tổng tuyển cử tự do. Toàn dân, kể cả người chưa biết chữ cũng được bầu cử, có người giúp đọc và bầu. Nhân dân nô nức hưởng ứng tổng tuyển cử cũng vì họ tin cách mạng bảo đảm quyền cho mọi người dân.

Trong những năm đầu sau cách mạng, thể chế dân chủ cực kỳ khó khăn, nhưng toàn bộ quyền lợi của nhân dân về chính trị, kinh tế, văn hóa đều được cố bảo đảm. Đấy là thời kỳ của các phong trào diệt giặc đói, diệt giặc dốt. Cũng có cả việc người dân phải hy sinh máu và tài sản để có độc lập dân tộc. Không ai bắt buộc nhưng nhân dân đã tự nguyện thực hiện như vậy. Có bà mẹ con cái ra trận cả, ở nhà có cái quan tài chuẩn bị sẵn cũng đưa ra làm đường. Vì lợi ích của dân tộc mà họ làm vậy. Người dân tự nguyện thực hiện điều đó mà không ai bắt buộc. Cách mạng Tháng 8 phát huy được dân làm chủ vì đã lo quyền lợi cho người dân. Nhà nước tạo được cơ chế, chính sách để dân chủ đi vào thực tế.

Quá trình 70 năm phát huy giá trị dân chủ của Cách mạng Tháng 8 cho thấy muốn làm cách mạng, muốn phát huy dân chủ phải sát thực tiễn. Chúng ta luôn đặt mục tiêu dân chủ, thì quan trọng là phải tạo được cơ chế chính sách phù hợp.

Muốn dân chủ thật sự phải làm sao lợi ích của nhân dân và các thành phần trong xã hội được công bằng.

Cần phát huy dân chủ từ những chính sách vĩ mô cho tới những hoạt động cụ thể. Chỉ cần nhìn sự đi lên của Quốc hội là có thể thấy rõ. Khi chất vấn tại Quốc hội được tường thuật trực tiếp thì người trả lời cũng có trách nhiệm hơn. Quốc hội đi lên sẽ phát huy đúng và tốt vai trò, chức năng của nó là cơ quan quyền lực của dân.

Biểu hiện dân chủ trong Cách mạng Tháng 8 là việc dân nhiệt tình đi theo chủ trương. Thực chất là họ đi theo nguyện vọng phát huy dân chủ.

Dân với Cách mạng Tháng 8 rất nhiệt tình. Cái gì trực tiếp mang lợi ích chân chính, đáp ứng được yêu cầu chân chính của dân thì người ta theo.

Cách đây 70 năm, Cách mạng Tháng 8 là thời điểm bắt đầu của quá trình phát huy sức mạnh dân chủ của chính quyền cách mạng Của nhân dân, do nhân dân vì nhân dân.

Quá trình Dân chủ hóa lâu nay cũng là quá trình tiếp thu bài học tối cao về quyền lợi của người dân.