Sở GD-ĐT TP.HCM có tác động đến việc chọn SGK lớp 1 ?

Sáng 24.6, tại Trung tâm báo chí TP.HCM, diễn ra buổi họp báo về kết quả lựa chọn sách giáo khoa (SGK) mới năm học 2020 - 2021 dưới sự chủ trì của lãnh đạo Sở Thông tin - Truyền thông và Sở GD-ĐT.

Theo thông tin chính thức từ Sở GD-ĐT TP.HCM, bộ sách Chân trời sáng tạo có tỷ lệ lựa chọn khoảng 80%, không đều ở các môn, trong đó môn tiếng Anh chiếm khoảng 60%.

Ông Nguyễn Thành Trung, Chánh văn phòng Sở GD-ĐT, cho biết đây là bộ sách lần đầu tiên và duy nhất có sự tham gia của các tác giả miền Nam (cụ thể là TP.HCM). Bộ sách có đặc trưng riêng với sự xuất hiện của phương ngữ, dữ liệu mang tính vùng miền, gần gũi với lứa tuổi học sinh tiểu học khu vực này.

Giáo viên tại TP.HCM tham gia lựa chọn sách giáo khoa lớp 1 ẢNH: CTV

Ông Trung cũng thông tin tỷ lệ chọn bộ SGK Chân trời sáng tạo tại các tỉnh thành phía nam khá lớn. Qua thống kê, có 24 địa phương chọn với tỷ lệ hơn 10% và 41 địa phương chọn các đầu sách của bộ sách này. Một số tỉnh, thành có tỷ lệ chọn khá cao như: Bến Tre (90% trường chọn cả bộ sách), Bà Rịa-Vũng Tàu (môn tiếng Việt, đạo đức, mỹ thuật đạt 100%); An Giang (các môn tiếng Việt 91%, toán 89%, tự nhiên xã hội 90%, mỹ thuật 89%)...

Trước thực tế đa số các trường tại TP.HCM chọn bộ sách Chân trời sáng tạo, ông Nguyễn Văn Hiếu, Phó giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM, nhận định nguyên nhân do đội ngũ tác giả. Lâu nay hầu như tác giả SGK là các giáo sư, tiến sĩ có chuyên môn sâu, giảng dạy ở bậc đại học. Lần này, ngoài tổng chủ biên là các giáo sư hàng đầu của TP, của các trường đại học, có cả giáo viên giỏi của TP tham gia viết sách. Đội ngũ viết sách khá gần gũi với giáo viên và học sinh bậc tiểu học nên các giáo viên lựa chọn bộ sách này vì có cảm giác gần gũi và dễ thực hiện khi giảng dạy.

Chân trời sáng tạo là bộ sách mà NXB Giáo dục VN đã chi trả thù lao hằng tháng cho lãnh đạo Sở GD-ĐT cùng một số chuyên viên các phòng chuyên môn từ năm 2015 mà Báo Thanh Niên đã đưa tin. Chính vì vậy, dư luận xã hội đặt vấn đề về tính minh bạch trong kết quả lựa chọn SGK lớp 1 sử dụng ở các trường tiểu học trong năm học mới.

Việc lãnh đạo Sở GD-ĐT TP.HCM nhận thù lao của NXB Giáo dục vẫn chưa công khai kết luận ? Tại cuộc họp báo sáng 24.6,do Sở Thông tin - Truyền thông và Sở GD-ĐT chủ trì, chỉ nêu kết quả chọn bộ SGK lớp 1 và trả lời có hay không sự tác động của Sở GD-ĐT TP.HCM khi phần lớn các trường chọn bộ SGK. Còn việc lãnh đạo Sở GD-ĐT TP.HCM nhận tiền thù lao hằng tháng của NXB Giáo dục biên soạn một bộ SGK được xử lý thế nào vẫn chưa được các cơ quan chức năng của TP.HCM công bố tại cuộc họp báo. Mặc dù, trước đó (ngày 13.12.2019), tại một cuộc họp, Thường trực UBND TP.HCM đã kết luận và chỉ đạo Sở GD-ĐT TP.HCM báo cáo, giải trình đầy đủ các nội dung liên quan NXB Giáo dục VN chi thù lao cho cán bộ, chuyên viên sở này, đồng thời chỉ đạo Sở Thông tin - Truyền thông TP.HCM chủ trì họp báo thông tin đến cơ quan báo chí. Như Thanh Niên đã thông tin, từ năm 2015, NXB Giáo dục VN đã có những quyết định về việc chi thù lao cho Ban Chỉ đạo biên soạn SGK miền Nam thuộc Sở GD-ĐT TP.HCM. Theo các quyết định nói trên, NXB Giáo dục VN đã chi thù lao hằng tháng cho 11 thành viên bao gồm lãnh đạo Sở GD-ĐT, một số trưởng, phó phòng ban chuyên môn của Sở.

Ông Nguyễn Văn Hiếu giải đáp: “Việc NXB Giáo dục VN đã chi tiền bồi dưỡng cho lãnh đạo Sở, các chuyên viên phòng chuyên môn trong quá trình làm bộ sách Chân trời sáng tạo ảnh hưởng gì đến việc lựa chọn SGK của các trường nhận được nhiều quan tâm của dư luận. Tôi rất quý trọng và tin tưởng giáo viên của TP.HCM không dễ bị chi phối, tác động. Cái uy tín, cái danh dự của trường rất cao. Thậm chí ở nhiều trường có giáo viên chọn khác hiệu trưởng. Lúc bấy giờ phải dựa vào thông tư, dựa theo nguyên tắc tập thể, trong hội đồng chọn lựa SGK, hiệu trưởng chỉ có một lá phiếu”.

Ông Hiếu khẳng định trong cuộc họp báo: “Việc lựa chọn này, Báo Thanh Niên hãy tin tưởng rằng Sở GD-ĐT TP.HCM không có một động thái nào áp đặt hay chỉ đạo “ngầm”. Chúng tôi rất mong có sự đa dạng, ví dụ có một số nơi 40% trường chọn bộ sách Cánh diều, chúng tôi cũng rất vui vì bộ đó gần gũi với chương trình mới để việc tiệm cận với phương pháp dạy học không khó khăn”.

Về việc phần lớn các trường chọn bộ sách Chân trời sáng tạo, ông Hiếu giải thích thêm: “Trước khi có Nghị quyết 88 của Quốc hội, một thời chúng ta không được viết SGK nên phải viết dưới dạng tài liệu dạy học. Tuy vậy, đa số giáo viên dùng tài liệu này như SGK dù chúng ta không áp đặt sử dụng. Chúng tôi mong muốn có nhiều lựa chọn và trên kết quả lựa chọn bộ SGK của TP so với các tỉnh là bình thường, không có sự áp đặt và không có khó khăn nào từ phía người lựa chọn, các trường lựa chọn”.

Lãnh đạo Sở cũng cho hay Sở đã làm việc với các NXB, hiện nay SGK chưa bán trên thị trường cả nước vì để tập huấn giáo viên. Về việc phân phối sách, các trường sẽ đăng ký và NXB sẽ cung cấp tại trường để đảm bảo đúng sách của các NXB.