Ngáy trở thành mối lo âu mà người mang tật này phải đối phó hằng đêm. Nếu bạn cảm thấy luôn phải tỉnh giấc trong đêm vì tiếng ồn do chính bạn gây ra, hoặc cuộc hôn nhân của bạn có nguy cơ đổ vỡ vì... ngáy, đã đến lúc bạn cần đi gặp bác sĩ.
Vì sao người ta ngáy?
Ngáy theo định nghĩa là một tiếng thở ồn ào xuyên qua miệng hoặc mũi trong khi ngủ. Suốt một giấc ngủ sâu, tất cả các cơ trong cơ thể chúng ta đều ở trạng thái thư giãn. Khi cơ cuống họng được thư giãn cũng làm đường hô hấp của chúng ta bị đóng lại phần nào. Không khí đi ra, đi vào phổi thông qua đường hô hấp này. Thế nhưng khi mũi và họng bị nghẽn tắc, ngáy xuất hiện.
Ngáy sẽ làm giảm lượng oxy tới não, sự thiếu hụt oxy này có thể làm chết dần chết mòn các tế bào não. Tuy nhiên ngáy không có nghĩa là ngưng thở. Có rất nhiều dạng ngáy khác nhau. Ngáy nhẹ có thể sẽ ngưng khi được đánh thức và thay đổi tư thế ngủ. Trong khi ngáy nặng vẫn trơ trơ với những thay đổi này. Ngáy được gây ra bởi rất nhiều yếu tố. Ngáy kinh niên thường rất đặc trưng ở lứa tuổi trung niên, bởi khi lớn tuổi vòm họng chúng ta bị thu hẹp, sự phát triển của cơ cũng suy giảm, trong đó có cơ vòm họng.
Béo phì cũng là một thủ phạm gây chứng ngáy, vì sẽ thặng dư một lượng chất béo lớn làm vòm họng trở nên nhỏ hẹp hơn và càng bị siết chặt hơn. Di truyền và giới tính cũng đóng một vai trò quan trọng. Nam giới có đường không khí hẹp hơn nữ giới nên tỉ lệ nam giới mắc phải tật ngáy cao hơn (hơn 70% đàn ông có tật ngáy khi ngủ, trong khi ở nữ giới tỉ lệ này là 50% - kết quả một nghiên cứu trên 2.000 người tại Úc).
Nếu bạn bị suyễn, dị ứng, cảm cúm, viêm xoang... bạn cũng có thể mắc phải tật ngáy do những trở ngại ở đường hô hấp gây ra.
Lối sống cũng ảnh hưởng đáng kể đến tật ngáy. Người hút thuốc (hoặc hút thuốc thụ động) có xác suất mắc tật ngáy rất cao, vì khói thuốc làm giảm năng lực của cơ vòm họng. Rượu và một số dược phẩm như thuốc ngủ, thuốc kháng histamine... cũng góp phần vào cái tật khó ưa này.
Tư thế ngủ cũng ảnh hưởng ít nhiều đến tật ngáy, nằm ngửa sẽ ngáy nhiều hơn so với nằm nghiêng. Gối cũng được xem như là “kẻ đồng lõa” vì càng tăng góc gập của cổ, càng làm cản trở không khí ra vào đường hô hấp.
Những hệ lụy đáng buồn
Những người mắc phải tật ngáy có thể bị rối loạn giấc ngủ do tiếng ồn chính mình gây ra. Ngáy cũng tác động tiêu cực lên cuộc sống hằng ngày của người mắc, gây sự cáu kỉnh, uể oải, làm việc kém hiệu quả, hệ thống miễn dịch bị suy giảm, tinh thần và trí tuệ bị sa sút. Nhiều trường hợp nặng có thể gây đột quỵ, tiểu đường, áp huyết cao, bệnh tim mạch hoặc thậm chí dẫn tới tử vong.
Về mặt xã hội, tật ngáy cũng đem đến những hệ lụy nghiêm trọng vì ảnh hưởng đến giấc ngủ người khác. Nhiều cặp vợ chồng phải thỏa thuận ngủ riêng. Đây cũng chính là “ngòi nổ” cho những đổ vỡ hạnh phúc gia đình.
Có thể cải thiện tật ngáy?
Hiện tại để hạn chế hoạt động chiếc “loa đêm” này, trên thị trường đã xuất hiện các loại dụng cụ hỗ trợ gọi là thiết bị CPAP (Continuos positive Airway Pressure). Dụng cụ này dùng bao bọc mũi và miệng nhằm kích thích đường không khí mở rộng ra. Hiện một số bệnh viện đã tiến hành phẫu thuật để làm tăng kích thước của đường không khí. Ngoài ra, người mắc tật này cần giảm cân, không được để béo phì, bỏ hút thuốc...
Dinh dưỡng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc chữa ngáy. Một bữa ăn lành mạnh bao gồm carbohydrates (trái cây, rau cải, đậu, hạt...), protein (thịt nạc, cá, trứng, sữa...), dầu và chất béo như bơ... Bữa ăn cần chú trọng vào rau cải. Những thực phẩm nên tránh bao gồm thịt nướng, thức ăn chiên, bánh ngọt, nước uống có gas, trà, cà phê, rượu bia... Nên ăn trước khi ngủ vài giờ. Ngáy càng trở nên tồi tệ nếu bữa ăn quá trễ, gần giờ ngủ, uống rượu bia vào buổi tối.
DS Nguyễn Bá Huy Cường/ Tuổi Trẻ
Bình luận (0)