Tránh sai lầm khi chăm sóc trẻ sau tiêm chủng

Tại Trạm y tế xã Tuy Lộc (thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái), PGS - TS Dương Thị Hồng, Phó viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư, Phó trưởng Ban Quản lý dự án tiêm chủng mở rộng quốc gia, trực tiếp kiểm tra việc bảo quản vắc xin; việc tuân thủ các quy trình về an toàn tiêm chủng đối với nhân viên y tế (khám sàng lọc, tiêm, tư vấn các gia đình theo dõi trẻ sau tiêm chủng…).

“Việc bảo quản đúng quy định đảm bảo duy trì chất lượng vắc xin tiêm. Trên mỗi lọ vắc xin đều có chỉ thị nhiệt. Chỉ thị này sẽ đổi màu nếu các lọ vắc xin không được bảo quản đúng yêu cầu, giúp nhân viên y tế phát hiện kịp thời để loại bỏ", TS Hồng lưu ý.

Vắc xin ComBE Five giúp phòng 5 bệnh nguy hiểm dễ mắc ở trẻ nhỏ Ảnh Liên Châu

Bác sĩ Phạm Thị Thúy, Trạm trưởng Trạm y tế xã Tuy Lộc, người trực tiếp khám sàng lọc cho các trẻ trước tiêm vắc xin, cho biết mỗi buổi tiêm, trạm này có 30 - 35 trẻ trong tuổi tiêm vắc xin ComBE Five đến tiêm. Vắc xin này được triển khai tiêm từ tháng 12.2018 tại xã, không có trẻ có các phản ứng nặng sau tiêm. Một số trẻ có sốt nhưng không có các phản ứng bất thường.

“Chúng tôi luôn có số điện thoại trực 24/24 để các bà mẹ có thể liên lạc với nhân viên y tế khi cần được hướng dẫn, giải đáp bất cứ những vấn đề mà họ băn khoăn khi chăm sóc con sau tiêm chủng tại nhà”, bác sĩ Thúy cho hay.

Chị Hoàng Thị Lụa, có con trai tiêm vắc xin ComBE Five, cho biết: “Em yên tâm khi cho con đến tiêm tại trạm y tế xã. Lịch tiêm được nhắn qua điện thoại để cháu tiêm đúng lịch. Cháu lớn nhà em 26 tháng tuổi, tiêm chủng đầy đủ các vắc xin tại trạm y tế xã”.

Trong khi đó, một bà mẹ có con 2 tháng tuổi vừa tiêm vắc xin ComBE Five mũi một tại Trạm y tế xã Tuy Lộc, cho biết cháu được theo dõi sức khỏe 30 phút sau tiêm tại trạm, và được hướng dẫn theo dõi sức khỏe tại nhà. Nếu con sốt cao, bỏ bú, hoặc có bất cứ vấn đề gì lo lắng thì báo ngay cho y tế xã để được hướng dẫn cách chăm sóc con.

Từ cuối 2018, ComBE Five lần đầu tiên được chính thức triển khai tiêm miễn phí trên cả nước cho các trẻ 2, 3 và 4 tháng tuổi, trong đó có tỉnh Yên Bái. ComBE Five phòng 5 bệnh: bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và viêm phổi/viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib.

Kiểm tra hộp chống sốc (sử dụng trong xử trí dị ứng vắc xin) tại Trạm y tế xã Tuy Lộc Ảnh Liên Châu

TS Dương Thị Hồng lưu ý, bố mẹ hoặc ông bà, người chăm trẻ cần được hướng dẫn cho trẻ uống thuốc hạ sốt đúng loại, đúng liều và đúng thời điểm cũng như chăm sóc dinh dưỡng cho con đầy đủ. Cần quan sát để nhận biết các phản ứng bất thường trong 48 giờ đầu sau tiêm. Nếu thấy trẻ sốt cao mà uống thuốc không đỡ, khóc thét, co giật, chân tay lạnh, tím tái cần đưa ngay đến trạm y tế xã, cơ sở y tế gần nhất để giúp xử trí sớm nhất và sau đó sẽ chuyển tiếp trẻ lên tuyến trên trong trường hợp cần thiết.

Cũng theo TS Hồng, sau khi trẻ được tiêm, các bố mẹ không sử dụng thuốc mà không có chỉ định của cán bộ y tế; không chườm, đắp, bôi thuốc hoặc bất cứ thứ gì lên vị trí tiêm, kể cả thuốc theo kinh nghiệm dân gian; không có chống chỉ định tiêm vắc xin với các trẻ béo phì, các cháu suy dinh dưỡng; đồng thời, cần đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ. 

Bảo quản vắc xin đúng quy định đảm bảo an toàn tiêm chủng Ảnh Liên Châu

Theo khuyến cáo của Bộ Y tế, cần tạm hoãn tiêm chủng vắc xin ComBE Five với trường hợp hợp trẻ mắc các bệnh cấp tính, đặc biệt là các bệnh nhiễm trùng; trẻ sốt ≥ 37,5 độ C, hoặc hạ thân nhiệt ≤ 35,5 độ C (đo nhiệt độ tại nách); trẻ mới truyền máu, các sản phẩm từ máu, hoặc dùng các sản phẩm miễn dịch trong vòng 3 tháng; trẻ đang hoặc mới kết thúc đợt điều trị corticoid (uống, tiêm) trong vòng 14 ngày; trẻ có cân nặng dưới 2.000 gram.