Suy ngẫm về những 'chuyện bất thường' trong dịp Tết

Tôi phải đọc đi đọc lại con số này nhiều lần vì sợ mình nhầm. Nhưng nhiều cơ quan truyền thông đều đưa tin như vậy, con số là do Bộ Y tế công bố sau khi có báo cáo tổng kết. Tai nạn giao thông trong ba ngày tết là chuyện năm nào cũng có. Nhưng năm nay mới có thêm tổng kết về tai nạn do... đánh nhau. Đó mới thực sự là tai họa, do con người chủ động gây ra cho đồng bào của mình, và gây ra cho chính mình. Nó là một báo động đỏ về tình trạng bạo lực leo thang trong xã hội.

Ngay trong những ngày tết, là những ngày mà lẽ ra, người Việt mình phải cư xử với nhau một cách hài hòa nhất, thân thiện nhất. Ngày tết, gặp nhau là chúc vạn sự lành, trăm điều tốt đẹp trong năm mới. Nhiều mắc mớ, trắc trở, mâu thuẫn trong năm cũ cũng được mọi người chủ động dẹp bỏ, gác sang bên trong ba ngày tết. Lẽ nào trong ba ngày tết, gặp nhau là đưa... nắm đấm, hoặc tệ hơn, là hung khí để... mừng xuân (?).

Có thể rượu bia là một tác nhân cho tình trạng bạo lực leo thang ba ngày tết, nhưng ngay từ xa xưa, người ta đã uống rượu mừng xuân, chúc nhau vạn sự lành khi gặp gỡ. Chẳng lẽ hồi đó cũng đã có những con số kinh hoàng hơn 6.000 người bị chấn thương do ẩu đả hay sao? Tôi không tin như vậy, dù hồi xưa không có những con số tổng kết cụ thể như bây giờ.

Cũng như hồi xưa dù trong ba ngày tết người ta có bày hoa ra đường cho đẹp thì cũng không ai nỡ “xông lên” cướp lấy mang về nhà mình, như thông tin này “22 giờ tối mùng 4 tết (22.2), đường hoa Hàm Nghi chính thức đóng cửa. Dù bảo vệ canh gác nghiêm ngặt nhưng cũng có một số người tranh thủ lén lấy hoa và trái cây đem về”. Dù đó không phải chuyện lớn như ẩu đả dẫn tới án mạng, nhưng nó cũng phản ánh một tâm lý rất bất thường trong một bộ phận người thuộc một cộng đồng vốn có truyền thống văn hóa và nhân ái như cộng đồng dân tộc Việt.

Đừng xem những chuyện này là chuyện nhỏ, vì nó phản ánh một tâm thế rối loạn nào đó của tâm lý đám đông, nó chứa chất những dồn nén không bình thường nào đó trong những con người vốn bình thường. Chẳng lẽ, ngày tết lại tạo nên những “bùng nổ” bất thường như thế trong hành xử và tâm lý của đám đông? Đó là điều cả xã hội cần suy nghĩ.

Đã đành, bia rượu là tác nhân tiêu cực trong chuyện này, nhưng cũng không nên đổ hết cho bia rượu những điều mà con người đã làm, dù có uống rượu hay không. Cũng như chuyện “cướp hoa trên giàn”, đây không hẳn vì giá trị sử dụng hay mua bán, vì của cướp được nhiều khi chẳng đáng gì. Nhưng nó phản ánh một thứ tâm lý “xâu xé” nào đó, “của chung ai khéo vẫy vùng thành riêng” nào đó, mà người dân phải chứng kiến trong suốt cả năm, tới mức một bộ phận trong nhân dân cũng tự nhiên “thấm nhuần” thứ “triết lý vơ vét” tệ hại này.

Bạo lực hay cướp giật đều rất xấu. Nhưng vì sao nó lại xảy ra hơi bị nhiều trong ba ngày tết - thời gian dành cho sự tốt đẹp và an lành? Đó là điều chúng ta, từ người dân tới các cơ quan công quyền, cần suy nghĩ một cách nghiêm túc về những “hiện tượng lạ” ấy.

6.207 người nhập viện do đánh nhau Chiều 23.2, báo cáo của Bộ Y tế cho biết trong 8 ngày nghỉ Tết Nguyên đán, các cơ sở y tế trên cả nước tiếp nhận 6.207 người nhập viện do đánh nhau (trong đó 15 người tử vong), trong tổng số hơn 226.000 lượt khám cấp cứu, tai nạn nhập viện. Chỉ trong đêm giao thừa và mùng 1 tết có hơn 800 ca chấn thương do đánh nhau nhập viện. Những ngày sau đó số ca cấp cứu chấn thương do đánh nhau tiếp tục tăng cao, như mùng 3 tết có tới 950 trường hợp phải nhập viện do đánh nhau. Nhân viên Khoa Cấp cứu Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội) cho biết những người nhập viện do đánh phần lớn là thanh niên, đánh nhau trong lúc có uống rượu. Trong khi đó, tại Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), từ 30 đến chiều mùng 5 Tết Ất Mùi đã tiếp nhận 45 bệnh nhân nhập viện do ngộ độc rượu. Đến chiều mùng 5 vẫn còn 2 người nằm viện điều trị. Còn theo thống kê của Bộ Y tế, có 1.848 trường hợp đến khám do có triệu chứng của ngộ độc thức ăn trong 8 ngày nghỉ tết vừa qua (15 - 22.2). Liên Châu