Smartphone: Vấn đề lớn nhất của kinh tế Mỹ

24/08/2016 07:51 GMT+7

Kinh tế Mỹ đang gặp một vấn đề: Người lao động không còn làm việc nhiều như họ đã từng, và điều này kìm chân nền kinh tế.

Một số người đổ lỗi cho truyền thông mạng xã hội. Nhân viên có thể cảm thấy mình làm việc cực nhọc ở văn phòng, nhưng nếu truy cập Twitter hay Facebook để nhắn tin với bạn bè, họ chưa làm việc đủ để thúc đẩy nền kinh tế.
“Chúng ta đang tạo ra cái gì? Chúng ta chỉ đi lòng vòng và nhắn tin cho nhau”, nhà quản lý quỹ đầu tư nổi tiếng Carl Icahn, người ủng hộ tỉ phú Donald Trump, nhận định. Dù vì lý do gì, người Mỹ hiện không làm việc chăm chỉ hơn và điều này kìm chân nền kinh tế. Năng suất lao động của mỗi người Mỹ hiện ở ngưỡng thấp nhất kể từ những năm 1970, theo số liệu từ chính phủ.
Trong suốt thập niên 1990, năng suất lao động Mỹ tăng 2,2% một năm. Vào đầu những năm 2000, số liệu tăng lên một chút khi đi lên 2,6% một năm. Từ Đại suy thoái, năng suất lao động đi ì ạch ở mức nhỉnh hơn 1% một năm.
Hiện số liệu đang trở nên tệ hơn. Báo cáo mới nhất cho thấy mức tăng năng suất lao động người Mỹ là -0,5% trong giai đoạn từ tháng 4 đến tháng 6. Điều này có nghĩa là mùa xuân này, người Mỹ làm việc kém năng suất hơn so với cách đây một năm.
Các nhà kinh tế cũng đồng ý: Mỹ đang trong tình trạng sụt giảm năng suất đáng báo động và cũng chưa rõ cách để thay đổi vấn đề. Hai giải pháp phổ biến nhất là: để các doanh nghiệp đầu tư vào thiết bị tốt hơn, hoặc sửa đổi số liệu thống kê năng suất, tính toán lợi ích của nền kinh tế smartphone.
“Vấn đề quan trọng nhất là việc thiếu chi tiêu đầu tư”, giám đốc chiến lược toàn cầu David Kelly của ngân hàng JPMorgan nói. Giới doanh nghiệp đang ngồi trên lượng tiền mặt cao kỷ lục. Trong nền kinh tế khỏe mạnh, các doanh nghiệp thường tiêu tiền cho các nhà máy mới, công cụ và nghiên cứu. Song điều này không xảy ra. Họ chỉ đang giữ tiền trong ngân hàng hoặc lấy tiền mua lại cổ phiếu. Đây là các hoạt động không giúp nhiều cho nền kinh tế.
“Bạn phải cung cấp cho người lao động thêm công cụ” để năng suất cao hơn, ông Kelly nói. Năng suất tăng vọt trong giai đoạn cuối thập niên 1990, đầu thập niên 2000 vì các doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ để cải thiện nhà máy và quy trình. Một người công nhân có thể làm ra nhiều tiện ích hoặc phục vụ nhiều người hơn.
Hiện có vài lý do để các doanh nghiệp chần chừ chi tiêu. Nhiều công ty đổ lỗi cho cuộc bầu cử tổng thống. 62% nhà kinh tế được Hiệp hội Quốc gia về Kinh tế Kinh doanh khảo sát mùa hè này cho biết “sự thiếu chắc chắn về cuộc bầu cử quốc gia” là lý do cản trở sự phát triển, chủ yếu là vì doanh nghiệp do dự trong việc đầu tư vào tương lai.
Một số chuyên gia khác nhắc đến những quy định. Nhà kinh tế Bill Watkins thuộc Đại học California Lutheran (Mỹ) cho biết: “Gánh nặng pháp lý gia tăng chuyển thành nhiều giờ làm việc mà không có tác động tích cực đến sản lượng”.
Tiếp theo, nguyên do đến từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Fed duy trì lãi suất cực kỳ thấp kể từ cuộc khủng hoảng năm 2008. Về lý thuyết, điều này lẽ ra khiến giới doanh nghiệp muốn vay thêm tiền và chi nó cho các dự án mới. Song nó có thể phản tác dụng. Cổ phiếu và trái phiếu tăng mạnh kể từ khi Fed giảm lãi suất xuống mức thấp lịch sử. Giới kinh tế học cho rằng doanh nghiệp thích đổ tiền vào thị trường hơn là vào nhà máy.
“Tiền di chuyển khỏi các loại chi tiêu đầu tư có xu hướng nâng cao năng suất”, chuyên gia Kelly nhận định.
Giả định cuối cùng là người Mỹ có thể làm việc chăm chỉ hơn, nhưng số liệu thống kê của chính phủ lại thiếu sót. Tính toán năng suất làm việc của một công nhân nhà máy mỗi giờ thì dễ, nhưng đánh giá hiệu suất mỗi giờ của người làm công việc liên quan đến truyền thông mạng xã hội thì khó hơn.
Công ty đầu tư AllianceBernstein lưu ý trong một báo cáo gần đây rằng phần lớn những công việc mới ở Mỹ ra đời trong lĩnh vực dịch vụ, không phải sản xuất. Đo lường hiệu suất ngành dịch vụ khó hơn. Đây gọi là “tình cảnh nan giải của iPhone”. Chiếc điện thoại đầu tiên của Apple ra mắt năm 2007, cũng là năm mà năng suất lao động Mỹ bắt đầu sụt giảm.
“Tôi có thể làm mọi thứ với chiếc smartphone, những điều mà thế hệ cha mẹ tôi không thể mơ tới. Song sự ra đời của smartphone hầu như không thể hiện chút gì trong khía cạnh sản lượng gia tăng”, Kelly cho hay.
Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.