Và giờ đây các sản phẩm này cũng được Trung Quốc đưa vào danh sách 106 mặt hàng sẽ phải chịu thuế nặng khi căng thẳng thương mại giữa nước này và Mỹ leo thang. Vậy hai mặt hàng nói trên thực sự có gì đặc biệt?
Theo CNN, các chuyên gia thường nói rằng những sản phẩm được lựa chọn để đáp trả lại thuế của Mỹ có vẻ như là ngẫu nhiên, nhưng thực tế chúng đã được nhắm mục tiêu rất cẩn thận để vừa gây áp lực kinh tế, vừa gây áp lực chính trị lên Washington.
“Nhà lãnh đạo các nước đều đưa ra lựa chọn một cách khoa học, và họ có rất nhiều kinh nghiệm khoa học chính trị trong lĩnh vực này. EU đã đi tiên phong trong hệ thống trả đũa thương mại hiện đại. Theo đó họ sẽ xác định các sản phẩm có tầm quan trọng nhất đối với quốc gia mục tiêu và sau đó tham chiếu chúng đến những nơi mà họ cho rằng sẽ gây ra nhiều tổn thương chính trị nhất”, Ross Denton, chuyên gia thương mại tại công ty luật Baker McKenzie, nói.
Ông McKenzie cũng cho biết thêm rằng các nhà lãnh đạo chắc chắn sẽ nhìn vào tác động của người tiêu dùng. Họ luôn cố gắng để đảm bảo sẽ có nguồn cung thay thế cho người tiêu dùng của họ.
Quay trở lại với trường hợp của nam việt quất, theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, Trung Quốc nhập 50 triệu USD giá trị nam việt quất mỗi năm, chiếm 15% lượng xuất khẩu toàn cầu mặt hàng này của Mỹ. EU nhập 130 triệu USD giá trị nam việt quất, tương đương khoảng 38% lượng xuất khẩu toàn cầu.
Wisconsin, một bang có tỷ lệ cử tri bỏ phiếu bầu cho Tổng thống Donald Trump ở mức cao, là nơi sản xuất hơn một nửa số lượng nam việt quất của thế giới. Được biết, Wisconsin cũng là quê nhà của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Paul Ryan.
Cả Bắc Kinh và EU đều biết rằng công khai đe dọa đánh thuế vào nam việt quất sẽ gây áp lực chính trị lên ông Ryan và các đảng viên Cộng hòa khác ở Wisconsin. Những người này thậm chí có thể vận động hành lang để ông Trump phải thay đổi quyết định. Trong khi đó nếu người tiêu dùng Trung Quốc và châu Âu phải trả nhiều tiền hơn cho nam việt quất, hoặc bỏ qua tất cả, thì Mỹ sẽ không phải chịu tổn thương nghiêm trọng.
“Các đối tác thương mại đang cố gắng tìm cách để gây ảnh hưởng tới Tổng thống Trump”, Chad Bown, thành viên cao cấp của Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, cho hay.
Còn đối với rượu whisky, một mức thuế cao nhiều khả năng sẽ gây hại nghiêm trọng cho các nhà sản xuất Mỹ. Người tiêu dùng ở Trung Quốc và EU có rất nhiều lựa chọn khác, họ có thể mua được whisky cao cấp từ Ireland, Scotland hay Nhật Bản mà không gặp nhiều rắc rối.
Rượu whisky là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của bang Kentucky, quê nhà của lãnh đạo đa số trong Thượng viện, đồng thời cũng là đảng viên đảng Cộng hòa có ảnh hưởng, ông Mitch McConnell. Theo CNN, bang này có tới 63% cử tri đã bỏ phiếu cho ông Trump trong đợt bầu cử cuối năm 2016.
“Mục tiêu cuối cùng của các đối tác thương mại là tạo áp lực lên nhiều đảng viên đảng Cộng hòa với hi vọng rằng họ có thể tác động đến ông Trump. Nhưng ông Trump là một người rất khó đoán. Thực sự không thể biết được ông ấy sẽ nghe sự tư vấn chính sách từ ai”, ông Bown nói.
Sau nhiều tuần vận động, EU đã tạm thời được miễn thuế nhôm, thép của chính quyền ông Trump. Điều đó có nghĩa là nam việt quất và rượu whisky đã phần nào thoát khỏi tình thế nguy hiểm. Tuy nhiên, hai mặt hàng này vẫn đang nằm trong tầm ngắm của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Ông Mark Muro, thành viên cao cấp tại Viện Brookings, ước tính khoảng 2,1 triệu việc làm của Mỹ có thể bị ảnh hưởng bởi các mức thuế trả đũa mà Bắc Kinh tuyên bố tính đến nay.
Bình luận