Hội nghị cấp cao Đông Á là diễn đàn hàng đầu của các nhà lãnh đạo, bàn các vấn đề chiến lược về chính trị - an ninh và phát triển kinh tế ở khu vực, đồng thời cũng là cơ chế hợp tác quan trọng do ASEAN sáng lập với sự tham gia của hầu hết các nước lớn trên thế giới.
Thành viên EAS gồm 10 nước ASEAN cùng 8 đối tác Ấn Độ, Hàn Quốc, Mỹ, New Zealand, Nga, Nhật Bản, Trung Quốc và Úc. Canada từ lâu đã nỗ lực để trở thành thành viên của EAS và cũng nhiều lần tìm kiếm sự ủng hộ của Úc để tạo thuận lợi cho quá trình này.
Tuy nhiên, cánh cửa gia nhập EAS của quốc gia Bắc Mỹ có vẻ như tạm thời bị khép lại sau hành động không dự họp của Thủ tướng Justin Trudeau trong cuộc đàm phán Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) ở Đà Nẵng mới đây, theo tờ Financial Review (Úc).
Chiều 10.11, tương lai của TPP-11 lâm vào bất định sau khi cuộc họp dự kiến giữa các lãnh đạo TPP-11 bị hoãn do Thủ tướng Trudeau không xuất hiện. TPP-11 là tên gọi của thỏa thuận thương mại giữa 11 thành viên còn lại của TPP sau khi Mỹ chính thức rút ra hồi đầu năm 2017.
Các lãnh đạo còn lại của TPP-11 hoàn toàn sửng sốt trước sự vắng mặt của ông Trudeau dù chỉ một ngày trước đó, tình hình được đánh giá là lạc quan khi đại diện các bên, bao gồm Bộ trưởng Thương mại Canada Francois-Philippe Champagne đã đồng ý về nguyên tắc việc hồi sinh TPP sau khi Mỹ rút lui.
tin liên quan
Tại sao Thủ tướng Canada Trudeau vắng họp TPP?Bộ trưởng Thương mại Canada đã có câu trả lời cho sự vắng mặt vào phút chót của Thủ tướng Justin Trudeau khiến cuộc họp giữa lãnh đạo 11 thành viên TPP chiều 10.11 không thể diễn ra.
Sau khi APEC kết thúc, ông Trudeau đến Philippines tham dự EAS với tư cách quan sát viên. Ông là Thủ tướng Canada đầu tiên được mời đến EAS và ông Trudeau xem đây như cơ hội để bày tỏ mong muốn gắn kết chặt chẽ hơn với khu vực.
Tuy nhiên, nhiều nước EAS cũng là thành viên của TPP-11 được cho là đã thể hiện sự phản đối với việc kết nạp Canada vào EAS. “Thành viên của EAS và APEC đang suy xét vì sao Canada nên được kết nạp vào EAS sau sự kiện TPP. Các phái đoàn và lãnh đạo đã kinh ngạc vì hành vi của họ (Canada)”, Financial Review dẫn lời một quan chức cao cấp của Úc bình luận.
Theo tờ báo Úc, quan điểm chung của các quan chức thuộc EAS là hành động của Thủ tướng Trudeau tại APEC đã gây tác động xấu đến khả năng gia nhập của Canada đối với diễn đàn quan trọng tại khu vực và đang có một sự hoài nghi trong EAS về cam kết của ông Trudeau đối với vấn đề an ninh quốc phòng và chiến lược lâu dài.
Một nguồn tin khẳng định với Financial Review rằng “việc kết nạp Canada không nằm trong chương trình nghị sự của EAS”. “Trong thời điểm xung đột và bất ổn toàn cầu, điều đáng chú ý là các nước trong khu vực tập trung vào việc duy trì sự tham gia của Mỹ nhưng dường như không coi Canada là sự bổ sung giá trị cho EAS”, quan chức giấu tên nhận định.
tin liên quan
Bước ngoặt mới của TPPTiến trình đàm phán TPP sẽ tiếp tục với tên gọi Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương.
Bình luận