IAEA hoàn tất thanh sát cơ sở hạt nhân Iran

29/10/2009 23:51 GMT+7

Các chuyên gia của LHQ đã hoàn tất chuyến thanh sát nhà máy làm giàu uranium bí mật mà Iran mới tiết lộ gần đây.

Những gì các thanh sát viên nhìn thấy, cũng như mức độ tự do hoạt động của họ tới đâu, sẽ đóng vai trò then chốt quyết định liệu 6 cường quốc (Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh, Pháp, Đức) có tìm kiếm vòng đàm phán mới với Iran về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của nước này hay không.

Nhà máy làm giàu uranium Fordo tọa lạc gần thành phố Qom, ở phía bắc Iran. Iran đã tiết lộ cơ sở mà họ đang xây dựng này vào ngày 21.9, trong một lá thư mật gửi cho Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA). Vài ngày sau đó, các lãnh đạo Mỹ, Anh và Pháp đã lên án Tehran về việc giữ bí mật về nhà máy trên. Sự kiện này làm gia tăng lo ngại của phương Tây về khả năng Iran có một chương trình bí mật nhằm phát triển bom hạt nhân. Tehran trước nay vẫn khẳng định chương trình hạt nhân của họ chỉ nhằm sản xuất điện.

Nhóm chuyên gia của IAEA hôm qua đã trở lại Vienna (Áo) sau chuyến đi 4 ngày sang Iran. “Chúng tôi đã có một chuyến đi tốt đẹp”, hãng tin Reuters dẫn lời ông Herman Nackaerts, người dẫn đầu nhóm thanh sát tuyên bố với các phóng viên. Ông cho biết IAEA dự định phân tích những dữ liệu thu thập được từ chuyến thăm, sau đó Tổng giám đốc Mohamed ElBaradei “sẽ báo cáo vào thời gian thích hợp”. Theo hãng tin AP, những phát hiện của nhóm thanh sát sẽ được trình bày trong bản báo cáo cho hội đồng điều hành IAEA bao gồm đại diện của 35 nước vào giữa tháng tới. Ngoài ra, ông ElBaradei cũng sẽ thông báo cho 6 nước Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh, Pháp và Đức, vốn đang thuyết phục Iran ngừng làm giàu uranium.

Chuyến thăm trên là lần quan sát độc lập đầu tiên bên trong nhà máy Fordo, từng là bãi chứa vũ khí nằm trong lòng núi ở phía nam thủ đô Tehran. Theo kế hoạch, các thanh sát viên được nghiên cứu các bản thiết kế, phỏng vấn các công nhân và lấy mẫu đất trước khi hoàn tất chuyến đi. Cơ sở làm giàu uranium còn lại của Iran, nằm dưới lòng đất tại Natanz, đang được IAEA giám sát. Nhưng việc Iran không đếm xỉa đến những yêu cầu của HĐBA LHQ và ngừng làm giàu uranium đã dẫn đến việc nước này phải gánh chịu 3 loạt biện pháp trừng phạt của HĐBA. Trong khi Tehran khăng khăng cho rằng họ làm giàu uranium chỉ để sản xuất nhiên liệu cho một mạng lưới lò phản ứng hạt nhân tương lai, cộng đồng quốc tế lại tỏ ra lo ngại do vật liệu trên có thể được làm giàu thêm để thành loại uranium có thể dùng để chế tạo đầu đạn hạt nhân.

Trong một diễn biến liên quan, IAEA tối qua thông báo đã nhận được phản hồi từ Tehran về dự thảo kế hoạch chuyển 70% uranium sang Nga và Pháp để xử lý thành nhiên liệu. Theo AFP, các bên liên quan tiếp tục thảo luận trước khi cho biết cụ thể chi tiết. Tổng thống Mahmoud Ahmadinejad tuyên bố phương Tây đã có những thay đổi tích cực trong cách tiếp cận vấn đề hạt nhân tại Iran và nước này sẵn sàng hợp tác để tìm ra các giải pháp sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình.

Trùng  Quang

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.