Tại cuộc gặp ở thủ đô Vientiane (Lào) bên lề hội nghị cấp cao ASEAN, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đồng ý đẩy mạnh hợp tác, nhằm đảm bảo các giải pháp hòa bình trong những tranh chấp trên Biển Đông. Trước đó, Nhật đã đồng ý cung cấp 10 tàu tuần tra cỡ nhỏ cho Philippines.
Philippines là nước có động thái cứng rắn trên Biển Đông, và tranh chấp với Trung Quốc ở bãi cạn Scarborough. Manila đã kiện Bắc Kinh lên tòa trọng tài ở The Hague (Hà Lan), về tuyên bố “đường lưỡi bò” chiếm gần trọn Biển Đông. Phán quyết hồi tháng 7 của tòa trọng tài ủng hộ lập trường của Philippines.
tin liên quan
Trung Quốc phủ nhận xây đảo nhân tạo ở bãi cạn ScarboroughTrong khi đó, Nhật Bản không liên quan đến tranh chấp Biển Đông, nhưng Tokyo thường xuyên bày tỏ quan điểm sử dụng luật pháp quốc tế để phân xử tranh chấp. Ngoài ra, Nhật và Trung Quốc cũng có tuyên bố chủ quyền chồng lấn ở biển Hoa Đông.
Việc tăng cường hợp tác quân sự với Nhật Bản cũng nằm trong chính sách thúc đẩy sức mạnh quân sự của Philippines trong thời gian tới. Hôm 5.9, Reuters dẫn một tài liệu từ Bộ Quốc phòng Philippines cho biết nước này đang dự trù kế hoạch tăng thêm 14% ngân sách quốc phòng cho năm sau, cho mục tiêu chống khủng bố trong nước và nâng cao năng lực trên biển.
Ở một câu chuyện khác, Thủ tướng Nhật Bản Abe cũng có thể đóng vai trò một nhân tố trung hòa cho mối quan hệ nóng lên gần đây giữa cá nhân Tổng thống Philippines Duterte và Tổng thống Mỹ Obama, hãng tin Kyodo nhận định ngày 6.9.
Ông Duterte trước đó gây sốc khi có phát ngôn lăng mạ ông Obama, dẫn tới việc Nhà Trắng quyết định hủy cuộc gặp song phương giữa hai người tại Vientiane. Mặc dù vậy, ông Duterte sau đó đã xoa dịu vấn đề và đề nghị gặp ông Obama.
Nhật Bản trong khi đó cũng là đồng minh thân cận với Mỹ, và theo Richard Javad Heydarian, chuyên gia tại Đại học La Salle De ở Manila, Thủ tướng Abe sẽ có thể “nói chuyện” được với cả ông Duterte lẫn ông Obama, do không động chạm gì đến hai bên.
“Nhật Bản rất hiếm khi bình luận về chuyện nhân quyền ở Philippines, và có mối quan hệ tuyệt vời với ông Duterte, vốn trước đây khi còn là thị trưởng thành phố Davao đã luôn ủng hộ to lớn đối với các khoản đầu tư của người Nhật”, Kyodo dẫn lời chuyên gia Heydarian.
Bình luận