Nước Anh đâu chỉ có Thị trưởng London đặc biệt

“Bạn đã đợi rất lâu để nhìn thấy con trai của một tài xế xe buýt người Pakistan xuất hiện, và rồi có 2 người cùng đến một lúc”, tân Thị trưởng London - Sadiq Khan đã nói vui như thế về xuất thân của ông khi chiến thắng trước đối thủ khác một trời một vực để trở thành người Hồi giáo đầu tiên lãnh đạo thủ đô của một nước phương Tây.

Đâu chỉ mỗi Sadiq Khan, nước Anh còn chứng kiến con đường thành đạt của con trai một bác tài xế khác nữa - đó là Sajid Javid.

“Tôi lớn lên ở khu nhà do chính quyền tài trợ chỉ cách nơi đây một vài dặm. Lúc đó, tôi không bao giờ mơ đến ngày một ai đó giống tôi có thể được bầu làm thị trưởng London. Và tôi muốn nói lời cảm ơn đến từng người dân London đã biến điều không thể thành có thể như ngày hôm nay”, ông Sadiq Khan đã nói thế ngay tại tòa thị chính của một thành phố lâu nay luôn hãnh diện về tính đa dạng và luôn ươm mầm cho những câu chuyện cổ tích thời hiện đại.

Tại một thủ đô nơi mà cứ 8 người thì có 1 người Hồi giáo và dù đường từ nhà đến công sở gần là thế nhưng câu chuyện của ông Sadiq Khan chẳng phải là phổ biến. Bởi thế một nghị sĩ Công đảng mới thốt lên: “Tôi nghĩ rằng ông ấy là một tấm gương sáng bởi nhiều lý do. Ông ấy là người thiểu số, không học ở Oxbridge (từ chỉ những đại học danh tiếng của Anh là Oxford và Cambrige - NV), lớn lên ở cư xá thành phố và có xuất thân là tầng lớp lao động”.

Sadiq Khan và vợ - một luật sư Reuters

Thế mà người đàn ông 45 tuổi gốc Pakistan này lại tiến rất nhanh trong sự nghiệp chính trị kể từ khi bắt đầu tham gia Công đảng năm 15 tuổi dưới thời của người đàn bà thép Margaret Thatcher. Dưới thời Thủ tướng Tony Blair, vị luật sư nhân quyền Sadiq Khan chính thức bước lên vũ đài chính trị quốc gia khi giành được phiếu đại diện cho quận Tooting (phía nam London) tại nghị viện Anh vào tháng 5.2005. Còn khi ông Gordon Brown là ông chủ của tòa nhà số 10 Downing, ông Khan được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Cộng đồng và sau đó là Bộ trưởng Giao thông.

“Một người Hồi giáo nhã nhặn”, theo miêu tả của báo Financial Times, có lẽ đã đi theo một hướng hoàn toàn khác vào thời điểm chọn ngành để theo học ở đại học. Là học sinh thích các môn khoa học, ông Khan lúc đó muốn trở thành một nha sĩ nhưng may thay một người thầy ở trường đã phát hiện ra khiếu ăn nói của Khan và hướng ông đến với ngành luật.

Cũng vào tháng 5 của 15 năm sau khi bước vào chính trường, ông Khan với số phiếu 57% đã đánh bại được đối thủ là Zac Goldsmith - con trai của một tỉ phú. Trước những người ủng hộ tại tòa thị chính, ông đã nói: “Tôi hứa sẽ luôn là một thị trưởng của tất cả mọi người dân London, sẽ làm việc cật lực để cuộc sống tốt đẹp hơn cho mỗi người London, bất kể bạn xuất thân thế nào, sẽ làm mọi thứ trong quyền hạn của tôi để đảm bảo rằng các bạn sẽ nhận được những cơ hội mà thành phố tuyệt vời của chúng ta đã mang đến cho tôi”.

Đúng là London đã tạo ra nhiều điều kỳ diệu cho người con thứ 5 (trong một gia đình 7 con) của một tài xế xe buýt và một cô thợ may người Pakistan. Ngay sau khi di cư đến Anh, họ đã sinh ra Khan để rồi người con ấy ngày nay thay mặt cha mình gửi lời cám ơn miền đất này: “Cha tôi (đã mất - NV) chắc sẽ rất tự hào vì thành phố mà ông chọn làm nhà của mình giờ đã chọn một trong những đứa con của ông làm thị trưởng”.

Sajid Javid Reuters

Nếu Công đảng có Sadiq Khan thì đảng Bảo thủ Anh có Sajid Javid - cũng là một người Hồi giáo và cũng là con của tài xế xe buýt người gốc Pakistan. Tuy nhiên, con đường của Sajid Javid khác với Sadiq Khan.

Trước khi trở thành nghị sĩ năm 2010, ông Javid đã là một tên tuổi trong giới kinh doanh. Năm 25 tuổi, ông Javid trở thành phó tổng giám đốc trẻ nhất trong lịch sử của Ngân hàng Chase Manhattan. Từ năm 2000 - 2009, ông được xem là ngôi sao của Ngân hàng Deutsche Bank ở London và tiếp đó - ở Sinagpore. Thu nhập của ông tại ngân hàng này ở thời điểm năm 2009 khi ông quyết định dấn thân vào chính trường ở mức khoảng 3 triệu bảng Anh.

Sau cuộc tổng tuyển cử năm 2015, ông Javid được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Kinh doanh, đổi mới và kỹ năng trong chính phủ mới của Thủ tướng David Cameron. Javid lúc đó được miêu tả là “thành viên cánh hữu bộc trực nhất trong nội các” và là một người có tinh thần Thatcher đích thực”.

Người từng giữ chức Bộ trưởng Văn hóa, truyền thông, thể thao và Bộ trưởng bình đẳng (năm 2014) này cũng có chung một tình yêu thể thao như ông Sadiq Khan. Javid, ông bố của 4 đứa con, từng dẫn đầu một đoàn thám hiểm leo lên đỉnh Kilimanjaro - ngọn núi cao nhất châu Phi để bày tỏ sự ủng hộ đối với Tổ chức từ thiện Help The Age. Trong khi đó, Khan, ông bố 2 con, là một cổ động viên nhiệt tình của câu lạc bộ bóng đá Liverpool FV và CLB cricket Surrey County. Ông Khan còn là một tay đấm box có nghề (lúc nhỏ học để tự vệ trước những kẻ phân biệt chủng tộc) và từng tham gia cuộc thi London Marathon năm 2014.

Tuy cùng là người theo đạo Hồi nhưng tầm quan trọng của tôn giáo trong cuộc sống của họ có đôi chút khác biệt. Đối với ông Khan, tôn giáo là “một phần nhân dạng của tôi” bởi ông từng tuyên bố: “Tôi là một người London, tôi là một người châu Âu, tôi là một người Anh, tôi là người của đạo Hồi, của gốc Á, của di sản Pakistan, là một người cha, là một người chồng”.

Khi tham gia Hội đồng cơ mật của Hoàng gia Anh, ông yêu cầu được sử dụng một cuốn Koran thay vì Kinh thánh, để đọc lời tuyên thệ. Trong khi đó, ông Javid từng nói rằng di sản của gia đình ông là đạo Hồi nhưng ông không hành đạo, bất cứ đạo nào, mặc dù ông tin rằng “chúng ta nên công nhận đạo Cơ đốc là đạo của đất nước này”.

Cho dù thế nào, cả ông Sadiq Khan, 45 tuổi và Sajid Javid, 46 tuổi đều là những ngôi sao đang lên của chính trường xứ sương mù. Liệu ai sẽ hiện thực hóa ước mong của thủ tướng Anh: “Tôi muốn nhìn thấy một thủ tướng Anh gốc Á trong cuộc đời mình” khi phát biểu năm 2014.