Tổng thống Venezuela Hugo Chavez đã rời Iran tối 20.10, kết thúc chuyến thăm 2 ngày tại nước Cộng hòa Hồi giáo này. AFP dẫn lời ông Chavez phát biểu tại Tehran rằng nước ông sẽ “ủng hộ Iran trong mọi tình huống” trong khi người đồng cấp Mahmoud Ahmadinejad ca ngợi những nỗ lực của Caracas chống lại các biện pháp cấm vận quốc tế đối với Iran.
Hai nhà lãnh đạo cùng lên án kịch liệt Mỹ và ký kết những thỏa thuận quan trọng trong nhiều lĩnh vực. Quan hệ giữa 2 cường quốc dầu mỏ này đã nở rộ trong thời gian qua, tạo thành một trục vắt ngang Đại Tây Dương nối từ Trung Đông sang Nam Mỹ. Trong tình hình Mỹ và nhiều nước phương Tây vẫn còn lao đao vì hậu quả của suy thoái kinh tế, Iran và Venezuela đã đề cập tới cái gọi là “trật tự thế giới mới”.
Trục Iran - Venezuela
Tận dụng lúc Mỹ đang suy giảm sức mạnh, các đối thủ lâu nay của nước này đang xúc tiến việc xác lập liên minh để nâng cao vị thế và ảnh hưởng của mình. Tại Tehran, ông Chavez siết chặt tay ông Ahmadinejad, đồng minh quan trọng của Tổng thống Venezuela tại Trung Đông. “Iran và Venezuela cùng hợp lực để xây dựng một trật tự thế giới mới dựa trên nền tảng nhân đạo và công bằng. Chúng tôi tin rằng nếu tiếp tục có những hành động hiếp đáp trên thế giới, và đặc biệt là tại Mỹ La-tinh, chắc chắn chủ nghĩa đế quốc sẽ xuống dốc nhanh chóng (ám chỉ Mỹ - NV)”, Đài truyền hình quốc gia Iran dẫn lời phát biểu của ông Ahmadinejad trong cuộc họp báo chung tại Tehran.
Sự kiện lần này đánh dấu bước ngoặt trong quan hệ của 2 quốc gia thường xuyên có bất đồng với Washington. Tổng thống Ahmadinejad và Tổng thống Chavez đã chứng kiến 11 lễ ký kết hợp tác song phương, từ dầu mỏ, khí đốt, dệt may đến thương mại. Trong số những thỏa thuận trên, Tập đoàn dầu khí quốc gia Petroleos de Venezuela SA của Venezuela cho hay nước này cùng phía Iran sẽ xây dựng công ty vận chuyển chung nhằm vận chuyển dầu thô Venezuela đến châu u và châu Á.
Chi tiết của những thỏa thuận này không được công bố nhưng ông Chavez khẳng định một số còn vượt quá những điều đề cập trên giấy tờ. Theo AFP, 2 nước cũng đạt được thỏa thuận cùng xây dựng một nhà máy lọc dầu tại Syria, một đồng minh thân cận khác của Iran tại Trung Đông.
|
Trả lời phỏng vấn của Đài truyền hình Press TV, Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử Iran Ali Akbar Salehi tiết lộ Tehran đang có khoảng 30 kg uranium đã làm giàu ở cấp độ 20%. Ông cũng cho hay các chuyên gia nước này đã phát hiện thêm 2 mỏ uranium với trữ lượng lớn và sẽ xúc tiến các dự án thăm dò khác. |
Một Iran “biến hóa”
Trong lúc bắt tay với đồng minh Venezuela, Iran cũng đang bí mật thành lập các ngân hàng tại tất cả các quốc gia Hồi giáo trên thế giới để tìm cách lách những lệnh cấm vận nhiều lớp của phương Tây.
Báo The Washington Post dẫn lời giới chức Mỹ cho hay họ đã phát hiện được dấu vết của các ngân hàng này tại Iraq, Malaysia và những nước Hồi giáo khác. Phát biểu trước báo giới tại Washington trong tháng này, Bộ trưởng Tài chính Iran Shamseddin Hosseini cho hay: “Thế giới này rộng lớn và những người đang giao dịch với chúng tôi biết cách lưu chuyển đồng tiền. Khi bạn chặn dòng chảy của nước, nó sẽ luồn lách đi nơi khác”, ông ví von.
Mới đây nhất, Mỹ cũng bày tỏ lo ngại rằng nhiều công ty Trung Quốc vẫn đang bán cho Iran nhiều vật liệu nhạy cảm như sợi carbon chất lượng cao, than chì, đồng vonfram, bột vonfram, hợp kim nhôm cường độ cao, thép cường độ cao..., vốn rất cần thiết cho chương trình hạt nhân của Tehran. Theo The Washington Post, tình báo Mỹ tin rằng nhiều công ty Trung Quốc đang cung cấp công nghệ và vật liệu cho các chương trình quân sự của Iran với sự hỗ trợ của một số ngân hàng trong nước.
Mặt khác, vị thế của Iran và cá nhân ông Ahmadinejad lại đang lên cao. Tổng thống Iran được chào đón nồng nhiệt trong chuyến thăm Li-băng hồi tuần trước. Điều này chứng tỏ ông rất được mến mộ trong thế giới Hồi giáo và giúp ông củng cố vị thế quyền lực ở trong nước. Qua chuyến thăm, Iran đề cao được vị thế trong khu vực, khẳng định vai trò không thể bỏ qua trong việc giải quyết mọi vấn đề chính trị an ninh ở Trung Đông và vùng Vịnh. Mới đây thôi, Mỹ đã bất ngờ công nhận Iran có vai trò trong việc giải quyết cuộc xung đột ở Afghanistan và ngồi cùng bàn thảo luận với nước này trong cuộc họp của nhóm làm việc cấp cao về Afghanistan.
Một thế giới đa cực vẫn chưa thật sự định hình và sự hình thành những liên minh mới, phi truyền thống với ý tưởng ấp ủ về một trật tự thế giới mới là điều khó tránh khỏi.
Thụy Miên
Bình luận (0)