"Triết lý Ajax" đã trở lại

Với những người hâm mộ đánh giá cao truyền thống trong bóng đá hiện đại, sự trở lại đỉnh cao của Ajax Amsterdam (lần đầu tiên sau 7 năm) đương nhiên là điều tốt đẹp.

Về mặt “nội dung”, lại càng hấp dẫn khi biết đây là sự trở lại của “triết lý Ajax”, thứ mà chính đội này đã từng vứt bỏ sau nhiều năm tháng khó khăn, vật vờ trong kỷ nguyên của tiền bạc.

Từ những siêu sao khét tiếng một thời như Ronald Koeman, Ruud Krol, Danny Blind đến các nhà chuyên môn lỗi lạc như Martin Jol, Adrie Koster, Henk Ten Cate, gần chục HLV trưởng đã lần lượt đến và đi suốt 7 năm qua, mà không ai có thể giúp Ajax trở lại đỉnh cao. Trận địa trong nước đã thua, nói gì đến Champions League.

Van Basten từng được xem là hy vọng lớn nhất trong số ấy, khi cựu danh thủ này từ bỏ ghế HLV tuyển Hà Lan, trở về Ajax cầm quân. Van Basten từng chinh chiến ở Euro và World Cup, trong cả hai vai cầu thủ, HLV. Ông hiểu quá rõ Ajax, và hiểu cả bóng đá hiện đại.

Trong hàng loạt biện pháp quan trọng mà Van Basten đề ra hòng vực dậy Ajax, có cả chuyện động trời: mời cố vấn Johan Cruyff đi chỗ khác chơi. Ở Ajax nói riêng cũng như Hà Lan nói chung, có ai dám động đến tượng đài Cruyff? Van Basten là người duy nhất dám làm việc ấy. Nhưng sự can đảm của Van Basten cũng không đem lại thành công.

Khi Van Basten "lật đổ" Cruyff để một mình quyết định sự tồn vong của Ajax thì đấy chỉ là xung khắc về quan điểm chuyên môn. Van Basten muốn huấn luyện Ajax theo các phương pháp hiện đại. Ông mạnh dạn vứt bỏ sơ đồ truyền thống 4-3-3, vứt luôn suy nghĩ về “đại học Ajax” và lối chơi xuyên suốt qua bao thế hệ. Cruyff rầu rĩ viết trên tờ De Telegraaf mà ông giữ mục bình luận bóng đá: “Đấy không còn là bóng đá nữa”.

Sau Van Basten, Ajax tiếp tục thất bại dưới tay John Van’t Schip, rồi Martin Jol. Mùa này, Frank de Boer nhảy vào chiếc ghế nóng sau khi Jol từ chức. Ông chỉ cần vài ngày để truyền đạt ý tưởng. Bất ngờ thay, Ajax thắng luôn trên sân AC Milan ở vòng bảng Champions League.

Càng bất ngờ hơn khi De Boer mời lại Johan Cruyff, và “chiến tranh” thực sự bùng nổ khi toàn bộ ban giám đốc Ajax từ chức để phản đối huyền thoại. Không hề nao núng, Cruyff bám chặt vào con đường của mình. Các cựu danh thủ Wim Jonk và Dennis Bergkamp được đưa vào ghế phụ tá cho De Boer. Cách tập thay đổi. Lối chơi, quan điểm, đều trở lại đúng với quỹ đạo mà Ajax từng đi trong thời kỳ hoàng kim. Và Ajax do De Boer dẫn dắt cũng trở lại ngôi vô địch.

Còn phải chờ xem bộ sậu Cruyff, De Boer, Bergkamp, Jonk làm tiếp những gì để Ajax thật sự vươn lên đỉnh cao ở Champions League. Nhưng trước mắt, “triết lý Ajax” chắc chắn là đã trở lại.

Ngũ Viên