Chọn HLV nào cho đội tuyển VN?: HLV nội chưa đủ uy

Chưa một HLV trong nước nào có đủ từng trải lẫn kinh nghiệm để dẫn dắt đội tuyển vào thời điểm hiện tại. Tôi không hề võ đoán hay nhằm ý phê phán ai đó khi đưa ra nhận xét này. Suy cho cùng, HLV ngoại vẫn có trình độ cao hơn, cập nhật những kiến thức về công tác huấn luyện nhanh hơn. Thêm một “truyền thống” nữa mà theo tôi là “thâm căn cố đế” và vẫn rất khó thay đổi trong hoàn cảnh bóng đá VN hiện nay là HLV ngoại vẫn có “uy” hơn đối với VFF và với cầu thủ. Nói nôm na là được “sợ” hơn. VFF có thể trả lương cao hơn cho HLV nội nhưng điều mà VFF mong muốn là đẳng cấp của HLV nội đuổi kịp HLV ngoại thì chưa thể đáp ứng được.

Nhưng để chọn được một ông thầy ngoại như thế nào cho đáng đồng tiền bát gạo, thực sự là bài toán khó. Tôi e ngại việc kiểm tra năng lực của HLV ngoại trên bàn giấy, một cách làm mang nặng tính quan liêu và chủ quan. Tôi đề nghị VFF và Hội đồng HLV quốc gia đừng nên kiểm tra chất lượng HLV qua sơ yếu lý lịch nữa. Phương pháp đó cũng cần thiết nhưng chỉ là bước sơ khởi mà thôi. Hãy kiểm tra tư duy của HLV ấy. Vậy bằng cách nào? VFF cần đặt ra cho ứng viên một bài kiểm tra tuyển chọn có đề bài hẳn hoi. Không chỉ cần “chìa” ra bằng cấp, “thí sinh” phải chứng minh trước “ban giám khảo” một kế hoạch bằng văn bản về lộ trình của đội tuyển VN trong thời hạn nhất định (có thể 1 năm, 2 năm hoặc 3 năm, hoặc dài hơn, tùy yêu cầu VFF). Ứng viên đó cũng cần phải nói rất rõ phương pháp huấn luyện của mình như thế nào, trường phái bóng đá ra sao (tổng lực hay thiên về kỹ thuật)...

Tôi tin chắc rằng, sẽ không một HLV nào cảm thấy bị xúc phạm khi được tuyển chọn kỹ càng như vậy. Nó chỉ càng chứng tỏ họ được tôn trọng bởi đối tác là VFF mà thôi. Hãy thử tưởng tượng, khi VFF đề xuất chỉ tiêu: “VN vô địch SEA Games”, vị HLV đó có thể sẽ “OK! OK” ngay. Không được, chỉ có “OK” suông thôi là không ổn. Hãy thuyết phục chúng tôi, ông đi tới chức vô địch đó như thế nào? Và tất nhiên song song với việc kiểm tra tư duy HLV, VFF cũng hãy cẩn thận kiểm tra quá khứ của ông ta trên website. Cũng đáng để nghi ngờ lắm chứ nếu HLV đó chưa kịp ngồi nóng ghế ở một CLB hoặc một đội tuyển nào đó mà đã rời sang một đội bóng khác. Thông thường, một HLV giỏi không mấy khi dẫn dắt một đội bóng chỉ trong vài tháng hoặc 1 năm, mà kéo dài ít nhất 3 - 4 năm.

Weigang, Riedl, Calisto - 3 HLV ngoại thành công với bóng đá VN - Ảnh: Bạch Dương - Ngô Nguyễn - Hoàng Anh

Khi đã nhắm được một ứng viên sáng giá, VFF cũng không nên tiến hành ký hợp đồng ngay. Cần đưa người đó đi kiểm tra cơ sở vật chất tại VN, giới thiệu cho ông ta lực lượng cầu thủ và cũng nói rõ luôn rằng:“Đấy, chúng tôi có từng đấy gạo, việc của ông là nấu được nồi cơm cho đúng tiêu chuẩn mà chúng tôi đề ra”. Việc làm này cũng rất quan trọng nhằm tránh tình trạng người sắp được ký hợp đồng ngã ngửa ra và thậm chí đòi thay đổi chỉ tiêu vì: “Những gì mà bóng đá VN đang có không đúng như hình dung của tôi!”.

Sẽ không có gì là xấu nếu VFF ràng buộc HLV ngoại bằng một hợp đồng có chế tài rõ ràng. HLV ngoại đưa ra lộ trình khoa học, chấp nhận chỉ tiêu đề ra nhưng nếu cái đích cuối cùng chưa đạt được thì phải bị phạt tiền. Trong hợp đồng với những HLV ngoại trước kia, VFF đã làm được điều này hay chưa?

VFF cũng nên thay đổi tiêu chí. Tại sao cứ áp đặt HLV ngoại phải am hiểu bóng đá Đông Nam Á? Với một người giỏi, việc tìm hiểu nền bóng đá vùng trũng đâu có quá nan giải. VFF luôn đặt ra mục tiêu đưa bóng đá VN ra khỏi khu vực. Muốn nâng tầm, vậy tại sao không nâng tầm tiêu chí HLV?

Đúng là chọn lựa một nhân tài không phải điều đơn giản. Nó đòi hỏi hội đồng thẩm định, ngoài tính thận trọng cũng cần phải có tầm nhìn và cái tâm với bóng đá VN.

HLV Nguyễn Thành Vinh