Thế nào là bóng đá đẹp?

Chẳng cần đến YouTube. Bạn có thể xem lại pha bóng ngoạn mục của Guti trên hàng chục website khác nhau, vì nó quá đẹp đồng thời vẫn chưa mất đi yếu tố thời sự. Thiên hạ đề cử: đấy là pha kiến thiết cơ hội xuất sắc nhất trong mùa bóng.

Vấn đề là ở chỗ: tại sao Guti lại đánh gót cho Benzema trong khi chính anh ở vào vị trí còn thuận lợi hơn trong việc ghi bàn? Tại sao Guti không sút thẳng vào khung thành trong tư thế một chọi một với thủ môn mà lại chọn một giải pháp phức tạp hơn, và trên nguyên tắc là khó thành bàn hơn? Về mặt kỹ thuật, Guti đạt điểm tuyệt đối về động tác, độ chuẩn cũng như mức độ ăn ý với đồng đội. Nhưng không hẳn là vô lý nếu như ai đó cho rằng pha bóng đẹp ấy nói lên rằng Guti đã chọn giải pháp không thật thông minh.

Có những cầu thủ ghi bàn bằng cách phóng người đội đầu với quả bóng chỉ cách mặt cỏ vài tấc. Những bàn thắng như vậy thường rất đẹp mắt. Nhưng cầu thủ nhạy bén hơn thì phải chọn giải pháp sút bóng thay vì đội đầu trong những tình huống như vậy, vì đấy là giải pháp đơn giản hơn, dễ thành công hơn. Cruyff là một hình tượng mẫu mực về bóng đá đẹp. Ông là cầu thủ đầu tiên trong bóng đá đỉnh cao phát minh ra cách chuyền bóng để đồng đội ghi bàn từ… chấm phạt đền. Nhưng sau này, Cruyff bình luận: “Những chuyện như thế, tôi không thấy đẹp. Theo tôi, pha bóng đẹp nhất là pha bóng được thực hiện một cách đơn giản nhất, mà vẫn đạt được mục tiêu”.

Những ngày gần đây, các HLV Wenger (Arsenal) và O’Neill (Aston Villa) đấu võ mồm về chuyện đội bóng của họ đá đẹp hay không đẹp ở Premier League, thật là vô nghĩa. Đến như cú đánh gót của Guti, người ta còn có quyền cho là “kém thông minh”, chứ chẳng phải đẹp, huống hồ lối đá của đội Villa quanh năm chỉ lo phòng ngự. Nhưng ở khía cạnh khác, lại không đến nỗi vô lý khi O’Neill cho rằng lối đá của Villa là đẹp. O’Neill quả đã làm được những gì Cruyff đánh giá cao nhất trong bóng đá: đạt được mục tiêu bằng con đường đơn giản nhất. Từ kỹ thuật cá nhân cho đến lối chơi toàn đội, từ chiến thuật trong từng trận đấu đến chiến lược lâu dài, Villa luôn đạt mục tiêu bằng con đường ngắn hơn, đơn giản hơn rất nhiều so với “tứ đại gia” giàu tiền lắm của.

Đẹp hay không đẹp là do cái nhìn của người xem trong các trường phái bóng đá khác nhau, thậm chí do chính những người trong cuộc quyết định. Một mình Ronaldinho (AC Milan) xoay trở trong vòng vây của 3 hậu vệ Livorno. Kỹ thuật xử lý bóng của anh điêu luyện và đẹp mắt đến nỗi dù đã có đến 3 người, đối phương cũng phải chào thua. Nhưng khi đem được quả bóng ra khỏi vòng vây, Ronaldinho bị trọng tài Ý phạt vì lỗi “đưa cao chân”! Ngày xưa, Garrincha dẫn bóng ra hẳn bên ngoài đường biên, rồi lại dẫn vào trong sân và ghi bàn. Trong tài Brazil tỉnh bơ: “Chỉ ra ngoài một chút, có sao đâu. Nếu cần, tôi có thể cãi là cứ ngỡ bóng chưa ra khỏi đường biên. Điều quan trọng là ai lại ré còi cắt đứt một pha đi bóng tuyệt vời như thế”!

Ngũ Viên