Làm khó cả thầy lẫn trò
Đầu năm học 2008-2009, Bộ GD-ĐT có văn bản hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục trung học (bao gồm cả THCS và THPT), trong phần đổi mới kiểm tra đánh giá có nêu: "Kiểm tra học kỳ I và học kỳ II vẫn áp dụng hình thức tự luận". Trước yêu cầu của Bộ GD-ĐT, lãnh đạo nhiều trường THPT và giáo viên (nhất là các giáo viên đang dạy các môn Sinh học, Vật lý, Hóa học, Ngoại ngữ ở lớp 12) đều tỏ vẻ băn khoăn khi việc xác định hình thức kiểm tra đánh giá sẽ ảnh hưởng rất lớn đến cách dạy của giáo viên và cách học của học sinh.
Ông Lê Kim Hùng (Tổ trưởng tổ Hóa học, trường THPT Bùi Thị Xuân, TP.HCM) cho rằng: Dạy học để học sinh thi theo tự luận khác với dạy để thi theo trắc nghiệm. Ông Nguyễn Đức Hiệp (giáo viên Vật lý trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa. TP.HCM) nói: "Từ khi chuyển sang hình thức thi trắc nghiệm, không ít giáo viên Vật lý đã dành nhiều thời gian đầu tư để biên soạn, sưu tầm câu hỏi trắc nghiệm, soạn bài dạy phù hợp để đưa vào giảng dạy thực tế trên lớp. Nhìn chung tâm lý "thi gì dạy nấy, thi gì học nấy!" đã trở thành xu hướng chung của nhiều giáo viên và học sinh". Còn ông Trần Ngọc Danh (Tổ trưởng tổ Sinh học, trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, TP.HCM) nhận xét: "Có lẽ Bộ chỉ đạo thi học kỳ bằng tự luận có mục đích chấn chỉnh lại một số địa phương đã vận dụng kiểm tra trắc nghiệm quá đà. Tuy nhiên điều này lại gây thêm khó khăn cho giáo viên. Nếu kiểm tra học kỳ môn Sinh học bằng tự luận, nhất là học kỳ II chỉ cách ngày thi tốt nghiệp THPT có 1 tháng (hoặc 2 tháng với tuyển sinh ĐH) thì rất khó cho học sinh, nhất là với chương trình và SGK mới có nhiều chỗ vênh nhau mà chính giáo viên cũng chưa có nhiều thời gian tiếp thu và vận dụng thật nhuần nhuyễn".
Đối với môn Tiếng Anh, bà Vũ Thị Ngọc Minh (giáo viên trường THPT Việt Thanh, TP.HCM) cho rằng: "Kiểm tra theo hình thức tự luận đối với môn Tiếng Anh học theo SGK trước khi cải cách thì kỹ năng viết của học sinh vững hơn, từ đó làm nền tảng cho kỹ năng đọc hiểu và góp phần quan trọng phát triển tốt các kỹ năng còn lại là nghe và nói. Đối với SGK môn Tiếng Anh hiện đang áp dụng, "nền tự luận" áp dụng từ lớp 6 đến lớp 11 cũng phù hợp với việc tạo dựng căn bản ngữ pháp Tiếng Anh. Tuy vậy, khi kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH đã chuyển qua thi trắc nghiệm với môn Tiếng Anh từ nhiều năm nay rồi thì nên để kiểm tra học kỳ môn Tiếng Anh ở lớp 12 bằng trắc nghiệm".
Dạy học thế nào?
Băn khoăn của các giáo viên còn xuất phát từ sự chỉ đạo của cấp trường, cấp Sở chưa khớp với yêu cầu của Bộ. Nhiều hiệu trưởng các trường THPT tại TP.HCM cho biết, mặc dù chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể việc kiểm tra học kỳ nhưng tại buổi họp triển khai nhiệm vụ năm học 2008-2009, lãnh đạo Sở GD-ĐT đã chỉ đạo khối 10 và 11 ra đề kiểm tra học kỳ theo tự luận, khối 12 kết hợp giữa tự luận và trắc nghiệm.
Một hiệu trưởng nói thẳng: “Ở trường tôi, giáo viên nói: Ra đề kiểu gì, tôi dạy theo kiểu đó; còn học sinh thì cũng tương tự: Thầy dạy kiểu gì, chúng em học theo kiểu đó”. Ở đây, Bộ yêu cầu kiểm tra học kỳ bằng tự luận, Sở nói "kết hợp", trường thì chờ văn bản chính thức của Sở (không biết có dám trái ý của Bộ không?). Chỉ có thầy cô (nhất là các thầy cô đang dạy lớp 12 các môn Sinh học, Vật lý, Hóa học, Ngoại ngữ là những môn khi thi tốt nghiệp và ĐH sẽ thi bằng phương pháp trắc nghiệm), sát học sinh hơn cả, hiểu rõ yêu cầu của các kỳ thi quan trọng thì lại lo lắng thay cho học trò của mình. Ông Lê Kim Hùng nói: "Cách dạy để thi theo đề tự luận và trắc nghiệm là hoàn toàn khác nhau. Kiểm tra học kỳ là hình thức kiểm tra cao nhất trong quá trình học trong cả năm học, mà theo tự luận thì đến khi thi tốt nghiệp và ĐH (theo trắc nghiệm) thì làm sao học sinh làm bài cho tốt được".
"Trắc nghiệm hay tự luận?", câu hỏi tưởng chừng không cần đặt ra nữa vào thời điểm các môn Sinh học, Vật lý, Hóa học, Ngoại ngữ đã được chính thức đưa vào danh sách các môn thi trắc nghiệm ở các kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH. Vậy mà lúc này các thầy cô dạy lớp 12 vẫn chưa có được câu trả lời dứt khoát.
Nhựt Quang
Bình luận (0)