Làm thế nào để giải trừ vũ khí hóa học ở Syria?

10/09/2013 14:12 GMT+7

(TNO) Thỏa thuận giao nộp vũ khí hóa học của Syria giữa cuộc nội chiến ở nước này sẽ là một thách thức với các thanh sát viên quốc tế và nhiều khả năng sẽ phải mất nhiều năm để tiến hành, theo các chuyên gia và quan chức Mỹ.

(TNO) Thỏa thuận giao nộp vũ khí hóa học của Syria giữa cuộc nội chiến ở nước này sẽ là một thách thức với các thanh sát viên quốc tế và nhiều khả năng sẽ phải mất nhiều năm để tiến hành, theo các chuyên gia và quan chức Mỹ.

>> Tổng thống Mỹ hoan nghênh đề xuất của Nga về Syria
>> Lãnh đạo Thượng viện Mỹ hoãn bỏ phiếu về Syria
>> Tổng thư ký LHQ kêu gọi tiêu hủy vũ khí hóa học ở Syria

Làm thế nào để giải trừ vũ khí hóa học ở Syria?
 Các thanh sát viên Liên Hiệp Quốc điều tra việc sử dụng vũ khí hóa học ở Syria - Ảnh: Reuters

Hôm 9.9, Nga đã đề xuất Damascus đặt kho vũ khí hóa học dưới sự kiểm soát quốc tế nhằm tránh một cuộc tấn công tiềm tàng của Mỹ.

Ngoại trưởng Syria Walid al-Moualem cũng như Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon đã hoan nghênh đề xuất của Moscow. Tổng thống Mỹ Barack Obama nói đề nghị có thể là một bước đột phá tiềm năng song tỏ ra bi quan về việc này.

Syria chưa từng ký kết công ước về việc cấm lưu trữ vũ khí hóa học và được đánh giá là sở hữu số lượng lớn chất độc thần kinh sarin, khí mù tạc và VX. Việc sử dụng vũ khí hóa học bị cấm theo một công ước vào năm 1925 mà Damascus là một bên ký kết.

Việc kiểm kê kho vũ khí hóa học của Syria, được cho là nằm rải rác ở hàng chục địa điểm, sẽ rất khó khăn, theo Reuters.

“Đó là một ý tưởng tốt song việc thực hiện sẽ khó khăn”, một quan chức Mỹ giấu tên nói với Reuters.

“Bạn đang ở giữa cuộc nội chiến tàn bạo nơi chế độ Syria đang thảm sát người dân của họ. Liệu có ai nghĩ rằng họ sẽ ngưng ngay việc giết chóc để cho phép các thanh sát viên thu giữ và tiêu hủy toàn bộ vũ khí hóa học”, quan chức trên nói.

Bà Amy Smithson, chuyên gia về vũ khí hạt nhân, sinh học và hóa học tại Trung tâm Nghiên cứu Không phổ biến James Martin ở Washington nói số liệu kiểm kê không đầy đủ về vũ khí hóa học của Syria sẽ làm phức tạp việc xác minh.

Theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Mỹ, các cơ sở vũ khí hóa học ở Dumayr, Khan Abou, Shamat và Firaqlus được quản lý bởi Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Syria.

Chuẩn tướng Mustafa al-Sheikh, một sĩ quan đào thoát, nói với Reuters trước đây rằng phần lớn vũ khí hóa học đã được chuyển đến các khu vực của người Alawite ở Latakia và ven biển. Một số vũ khí vẫn còn được giữ xung quanh Damascus.

Mỹ đã theo dõi việc Syria di chuyển kho vũ khí từ năm ngoái. Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Martin Dempsey phát biểu vào tuần trước rằng ông nghĩ Tổng thống Syria Bashar al-Assad làm thế để bảo vệ số vũ khí.

Tuy nhiên, động cơ của chính phủ Syria hiện không rõ ràng và các quan chức Mỹ thừa nhận những vụ di chuyển đó có thể làm phức tạp việc nhận diện các địa điểm vũ khí hóa học.

Các chuyên gia nhận xét cần phải mất nhiều tháng để xác định và thu giữ vũ khí hóa học của Syria và cần mất nhiều năm để tiêu hủy chúng. Ngoài ra, còn có khả năng một số vũ khí bị bỏ sót.

Sơn Duân

>> Tổng thống Mỹ hoan nghênh đề xuất của Nga về Syria
>> Lãnh đạo Thượng viện Mỹ hoãn bỏ phiếu về Syria
>> Tổng thư ký LHQ kêu gọi tiêu hủy vũ khí hóa học ở Syria
>> Dấu hiệu thỏa thuận bí mật về Syria
>> Syria có thể tránh bị tấn công nếu giao nộp vũ khí hóa học
>> Iraq 'theo' Iran phản đối việc Mỹ muốn tấn công Syria
>> Iran phủ nhận kế hoạch trả đũa Mỹ vì Syria
>> Mỹ sẽ báo trước cho Israel trước khi đánh Syria

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.