Tố cáo sai có thể phải chịu trách nhiệm hình sự

18/11/2010 15:22 GMT+7

(TNO) Sáng 18.11, Quốc hội (QH) thảo luận tại hội trường về dự án Luật Tố cáo. Vấn đề bảo vệ người tố cáo và cơ chế bảo vệ người tố cáo như thế nào là một trong những nội dung được nhiều đại biểu (ĐB) đề cập.

Người tố cáo: Đấu tranh - Tránh đâu?

Theo ĐB Huỳnh Phước Long (Trà Vinh), chương V chỉ có 4 điều nhưng trong đó có đến 3 điều giao Chính phủ quy định, điều này cho thấy tình trạng luật khung vẫn chưa được khắc phục. Dự thảo luật cần khẳng định rõ ràng, người tố cáo được bảo vệ bí mật cho dù họ có yêu cầu hay không.

Bên cạnh đó, việc bảo vệ người tố cáo không chỉ liên quan đến cơ quan tiếp nhận tố cáo, giải quyết tố cáo mà còn liên quan đến các cơ quan có trách nhiệm xác minh… Vì vậy, dự thảo luật cần quy định cụ thể, chi tiết hơn. Cũng cần có cơ chế bảo vệ cả người bị tố cáo, bảo đảm khôi phục danh dự, quyền và lợi ích của họ trong trường hợp bị tố cáo sai.

ĐB Nguyễn Thị Kim Thúy (Đà Nẵng) cho rằng, người tố cáo dù có động cơ, mục đích khác nhau nhưng đều là đối tượng yếu thế. Xử lý các vụ việc cho thấy, phần lớn các vi phạm được phát hiện là do các phương tiện báo chí đưa tin chứ trong nội bộ cơ quan tố cáo rất ít. Do đó, chỉ khi người tố cáo cảm thấy được bảo vệ an toàn thì mới khuyến khích được họ tố cáo.

Dự thảo luật phải trả lời được các câu hỏi: ai sẽ bảo vệ người tố cáo, bảo vệ như thế nào và bằng cách gì? Nếu chỉ có 4 điều thì khó khả thi. Cần thiết kế lại cụ thể và khả thi hơn từ biện pháp bảo vệ bí mật thông tin cho người tố cáo, đến bảo vệ người thân, người cung cấp thông tin cho người tố cáo vì khó tránh khỏi vạ lây. Cơ quan, tổ chức có trách nhiệm bảo vệ người tố cáo không chỉ là lực lượng công an mà cả cơ quan tiếp nhận tố cáo, chính quyền địa phương…

Chia sẻ quan điểm với các ý kiến này, ĐB Lê Văn Hưng (Hưng Yên) nêu rõ các quy định bảo vệ người tố cáo trong dự thảo luật mới chỉ như liệt kê đầu việc mà không có cơ sở thực thi như kinh phí ở đâu, cơ quan đầu mối nào chịu trách nhiệm chính và các biện pháp cụ thể là biện pháp gì.


ĐB Nguyễn Thị Kim Thúy (Đà Nẵng)

Dự thảo luật chưa quy định rõ cơ chế để người tố cáo giám sát được bộ phận nào tiết lộ thông tin cá nhân của người tố cáo cho người bị tố cáo. Thực tế, do trình tự, thủ tục trong quá trình từ tiếp nhận đơn, chuyển đến bộ phận giải quyết qua nhiều khâu nên không biết được khâu nào đã tiết lộ thông tin về người tố cáo.

ĐB Nguyễn Đình Xuân (Tây Ninh) đề nghị, trong trường hợp người tố cáo không được bảo vệ thì cần có chính sách bồi thường thỏa đáng cho họ.

Thay mặt Ban soạn thảo dự án luật, Tổng thanh tra Chính phủ Trần Văn Truyền giải thích sẽ cố gắng đưa ra qui định cụ thể về việc bảo vệ đối với người tố cáo và xem đây như là một hình thức vừa đảm bảo an toàn, vừa khuyến khích đối với những người tố cáo có trách nhiệm tố cáo là có nội dung tốt, tích cực để phục vụ cho công tác quản lý cán bộ, cũng như công tác quản lý Nhà nước.

Ông Truyền cũng khẳng định tất cả các cơ quan Nhà nước phải có trách nhiệm bảo vệ người tố cáo. Và Chính phủ sẽ quy định cụ thể về bảo vệ ai, bảo vệ cái gì, bảo vệ như thế nào, ai chịu trách nhiệm, bảo vệ trong những trường hợp nào… để phù hợp với những diễn biến trong các thời điểm cụ thể, các lĩnh vực cụ thể.

Tố cáo sai phải chịu trách nhiệm hình sự

Theo ĐB Nguyễn Thị Sáng (Tiền Giang), quy định chủ thể tố cáo là công dân hoàn toàn hợp lý vì tố cáo làm phát sinh những hậu quả pháp lý và trách nhiệm gắn với cá nhân. Trường hợp tố cáo sai, tùy mức độ nặng hay nhẹ thì phải chịu xử phạt hành chính hoặc trách nhiệm hình sự. Nếu chủ thể tố cáo là tổ chức thì khó qui trách nhiệm.

Phản biện quan điểm này, ĐB Lưu Thị Chi Lan (Vĩnh Phúc) cho rằng, một số văn bản quy phạm pháp luật hiện nay vẫn quy định chủ thể tố cáo là tổ chức, trong thực tế tình trạng tố cáo đông người cũng khá phổ biến.

Có những việc của tập thể nhưng chỉ vì một quyết định của cá nhân làm ảnh hưởng đến quyền lợi của cả tập thể nên tập thể phải đứng ra tố cáo. Nên cho phép chủ thể tố cáo là tổ chức để phát huy sức mạnh tập thể trong đấu tranh phòng chống tham nhũng, đồng thời phải có những quy định, chế tài cụ thể với hình thức này.

ĐB Vũ Duy Hòa (Thanh Hóa) cũng đề nghị, tập thể có quyền được tố cáo để phát huy dân chủ, khuyến khích việc tố cáo để kịp thời phát hiện những sai phạm. Nhưng quy định như thế nào cho chặt chẽ, tránh lợi dụng hình thức tố cáo tập thể, đông người thì Ban soạn thảo dự án luật cần nghiên cứu thêm.

Thành Lương

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.