Việt - Mỹ đang có rất nhiều cơ hội phía trước

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Mỹ từ 29 - 31.5.2017, chiều 31.5 theo giờ địa phương (tức sáng 1.6 theo giờ Hà Nội), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đón tiếp và hội đàm với Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Nhà Trắng.

Tổng thống Donald Trump đón Thủ tướng ở cửa phía tây Nhà Trắng. Ngay khi đoàn xe chở Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đỗ trước cửa, Tổng thống Donald Trump đã trân trọng tới chào và mời Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vào Nhà Trắng. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã ghi sổ lưu niệm tại phòng Roosevelt trước khi có cuộc gặp riêng 15 phút tại phòng Bầu dục với Tổng thống Donald Trump. Sau đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Donald Trump dẫn đầu đại biểu 2 nước hội đàm ở phòng họp Nội các trong Nhà Trắng.

Tổng thống Donald Trump hoan nghênh Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và đoàn đại biểu cấp cao VN tới thăm chính thức Mỹ; khẳng định coi trọng quan hệ VN - Mỹ và vai trò của VN và vai trò của ASEAN tại khu vực; mong muốn quan hệ hai nước thời gian tới tiếp tục phát triển mạnh mẽ.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cảm ơn Tổng thống Donald Trump và chính quyền Mỹ đã đón đoàn nồng ấm và trọng thị; khẳng định VN coi trọng phát triển quan hệ Đối tác toàn diện với Mỹ; đánh giá cao các bước triển khai chính sách của chính quyền Tổng thống Trump đối với khu vực châu Á - Thái Bình Dương thời gian qua.

Hai nhà lãnh đạo vui mừng nhận thấy quan hệ Đối tác toàn diện VN - Mỹ thời gian qua đã phát triển sâu rộng trên nhiều lĩnh vực, trên cả bình diện song phương và đa phương và nhất trí rằng quan hệ Việt - Mỹ đang có rất nhiều cơ hội phía trước. Hai bên khẳng định cam kết tiếp tục nỗ lực phát triển quan hệ hai nước ổn định, lâu dài, xây dựng và cùng có lợi, không chỉ phục vụ tốt hơn lợi ích hai nước mà còn đóng góp vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở châu Á - Thái Bình Dương và trên thế giới.

Hai bên đã trao đổi các biện pháp nhằm đưa quan hệ hai nước đi vào chiều sâu, thiết thực và hiệu quả hơn nữa trong thời gian tới, trong đó có thúc đẩy trao đổi đoàn, tiếp xúc, đặc biệt là cấp cao, tăng cường tính hiệu quả của các cơ chế hợp tác hiện có, đồng thời xem xét tiến tới thiết lập các cơ chế hợp tác mới phù hợp với sự phát triển của quan hệ hai nước trong giai đoạn mới.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Donald Trump nhất trí cùng nỗ lực thúc đẩy quan hệ kinh tế có lợi cho cả hai bên; coi hợp tác phát triển tiếp tục là trọng tâm trong quan hệ kinh tế - thương mại giữa hai nước. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định quyết tâm của VN tiếp tục cải cách kinh tế và hội nhập quốc tế, tăng cường hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư giữa VN - Mỹ trên cơ sở đôi bên cùng có lợi, đề nghị hai bên nghiên cứu thiết lập chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ để tận dụng tính bổ trợ lẫn nhau của hai nền kinh tế. Tổng thống Donald Trump hoan nghênh việc giải quyết một số vấn đề thương mại ưu tiên, bao gồm việc mở cửa thị trường cho nông sản, hàng công nghiệp, hàng hóa và dịch vụ công nghệ thông tin của nhau. Hai nhà lãnh đạo thống nhất triển khai có hiệu quả cơ chế Hiệp định khung về thương mại và đầu tư để xử lý các vấn đề kinh tế trong quan hệ trên tinh thần xây dựng, công bằng, đáp ứng lợi ích chính đáng của mỗi bên. Hai nhà lãnh đạo cũng nhất trí đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực song phương khác.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Donald Trump Ảnh: TTXVN

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Donald Trump khẳng định VN và Mỹ chia sẻ những lợi ích chung ở châu Á - Thái Bình Dương, trong đó có việc duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển tại khu vực. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hoan nghênh Mỹ tiếp tục tham gia, đóng góp tích cực vào việc xây dựng các cấu trúc an ninh, kinh tế khu vực; khẳng định sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Mỹ, trước mắt trong các hội nghị sắp tới trong khuôn khổ Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) và Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á (EAS). Tổng thống Donald Trump khẳng định Mỹ tiếp tục ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN, thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược Mỹ - ASEAN; ủng hộ VN tổ chức thành công APEC 2017.

Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của tự do hàng hải, hàng không tại Biển Đông; khẳng định ủng hộ giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, bao gồm việc tôn trọng đầy đủ các tiến trình ngoại giao và pháp lý. Hai nhà lãnh đạo hoan nghênh tiến triển trong đàm phán một Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) hiệu quả và có ý nghĩa.

Tại cuộc hội đàm, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước VN mời Tổng thống Donald Trump và phu nhân cùng gia đình thăm chính thức VN, dự Hội nghị Cấp cao APEC 2017. Tổng thống Donald Trump đã vui vẻ nhận lời.

Tối 31.5, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và đoàn đại biểu cấp cao VN đã rời thủ đô Washington lên đường về nước, kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức Mỹ theo lời mời của Tổng thống Donald Trump.

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Mỹ, ngày 31.5, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã tiếp Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross. Tại buổi tiếp, trên cơ sở quan hệ kinh tế - thương mại - đầu tư cùng có lợi, tạo việc làm và tăng trưởng cho cả hai bên, Thủ tướng đề nghị Bộ Thương mại Mỹ sớm công nhận Quy chế kinh tế thị trường cho VN, đánh giá khách quan phản ánh đúng bản chất của vấn đề thâm hụt thương mại giữa hai nước, xử lý các vấn đề thương mại giữa hai nước trên cơ sở cơ chế Hiệp định khung về thương mại đầu tư (TIFA) cũng như các quy định của WTO, đồng thời mong muốn phía Mỹ xem xét tạo điều kiện cho sản phẩm nông nghiệp của VN như trái cây, thủy sản... tiếp cận thị trường Mỹ. Bộ trưởng Wilbur Ross ủng hộ quan hệ VN - Mỹ phát triển toàn diện và mạnh mẽ hơn nữa; nhất trí hai bên cần khởi động lại cơ chế trao đổi về vấn đề Quy chế thị trường cho VN. Bộ Thương mại Mỹ sẽ cùng Bộ Công thương VN trao đổi những vấn đề trong thương mại hai nước và sẽ cùng các bộ ngành của VN trao đổi những vấn đề kỹ thuật, nhằm thúc đẩy quan hệ thương mại giữa hai nước.      Sau buổi tiếp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Bộ trưởng Wilbur Ross đã cùng chứng kiến lễ trao một số văn bản hợp tác thương mại - đầu tư được doanh nghiệp hai bên ký kết trong khuôn khổ chuyến thăm.    Cùng ngày 31.5, Thủ tướng tiếp lãnh đạo một số tập đoàn kinh tế lớn của Mỹ, bao gồm công ty ASG, McKinsey, Boeing, General Electrics, Murphy Oil. Thủ tướng cho biết Chính phủ VN khuyến khích doanh nghiệp Mỹ tăng cường đầu tư vào VN, đồng thời cam kết tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư - kinh doanh nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho các doanh nghiệp nước ngoài. Các doanh nghiệp Mỹ ủng hộ mạnh mẽ sự phát triển của quan hệ hai nước, đồng thời khẳng định sẽ tiếp tục mở rộng hợp tác và tăng cường đầu tư kinh doanh tại VN. Cũng trong ngày 31.5, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đến thăm Viện Di sản (Heritage Foundation) - tổ chức uy tín hàng đầu trên thế giới về nghiên cứu chiến lược độc lập và có tầm ảnh hưởng quan trọng đến tiến trình hoạch định, thực thi chính sách của Mỹ và nhiều vấn đề quốc tế. Tại đây, Thủ tướng đã có bài phát biểu quan trọng và trao đổi với đông đảo chính giới, học giả Mỹ và đại sứ, đại diện đại sứ quán các nước ASEAN, về chủ đề “Cơ hội, thách thức đối với hòa bình, an ninh, hợp tác và phát triển ở châu Á - Thái Bình Dương và phát triển quan hệ Đối tác toàn diện VN - Mỹ”. Trước khi lên đường về nước, Thủ tướng và đoàn đại biểu cấp cao VN đã tới thăm hỏi, nói chuyện với cán bộ, nhân viên đại sứ quán và các cơ quan bên cạnh Đại sứ quán VN tại Mỹ.

Bước tiến biểu tượng mới Chuyến thăm Mỹ của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và cuộc hội đàm với Tổng thống Donald Trump nhận được sự quan tâm sát sao của nhiều tổ chức truyền thông ở Mỹ và trên thế giới. Nhiều tờ báo và hãng tin như The Washington Post, The New York Times, Reuters... dẫn lời Tổng thống Donald Trump ca ngợi các thỏa thuận thương mại trị giá hàng tỉ USD được ký kết giữa hai nước nhân chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Tờ The Washington Times cho rằng cuộc hội đàm tại Nhà Trắng là dấu hiệu cho thấy VN và Mỹ ngày càng chia sẻ những lợi ích chiến lược và quan điểm chung về khu vực và thế giới. Tờ báo Mỹ dẫn lời các chuyên gia nhận định cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo là thước đo cho chặng đường mà 2 nước đã trải qua và thể hiện tầm quan trọng của VN trong chiến lược của chính quyền Tổng thống Donald Trump tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Nhiều tờ báo cũng lưu ý chi tiết Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc là lãnh đạo Đông Nam Á đầu tiên đến thăm Nhà Trắng kể từ khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức hồi tháng 1.2017. Hãng tin Bloomberg (Mỹ) dẫn lời chuyên gia Alexander Vuving thuộc Trung tâm nghiên cứu an ninh châu Á - Thái Bình Dương (Mỹ) nhận định: “Chính quyền Tổng thống Donald Trump rất quan tâm đến việc thúc đẩy quan hệ hợp tác với VN do nhận thấy vai trò chiến lược của VN ở châu Á”. Chuyên san National Interest (Mỹ) đánh giá VN và Mỹ đặt trọng tâm thắt chặt mối quan hệ đối tác chiến lược bền vững và lâu dài chứ không phải ngắn hạn. Trong cuộc hội đàm, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Donald Trump đã trao đổi về khả năng tàu sân bay Mỹ thăm cảng VN. Bình luận về việc này, tờ The New York Times viết rằng đây là “một bước tiến biểu tượng mới” trong quá trình hòa giải giữa 2 quốc gia từng xảy ra chiến tranh. Phúc Duy

Ảnh: VJA Bà Nguyễn Thị Phương Thảo (Tổng giám đốc Công ty CP hàng không VietJet): Ngày 31.5 tại Washington D.C (Mỹ), trước sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur L.Ross, VietJet và Công ty CFM International (một liên doanh giữa GE và Safran) đã ký hợp đồng cung cấp 215 động cơ máy bay kèm theo dịch vụ kỹ thuật, bảo dưỡng. Hợp đồng này trị giá 3,58 tỉ USD và được thực hiện trong vòng 12 năm. Với sự hợp tác này, đội máy bay VietJet sẽ có những bước đột phá về công nghệ thế hệ mới, giúp nâng chất lượng chuyến bay và tăng độ tin cậy khai thác, đồng thời giảm các chi phí vận hành. Chúng tôi hy vọng hoạt động hợp tác này góp phần thúc đẩy phát triển giao thương giữa 2 nước, tạo việc làm nhiều hơn nữa cho mọi người dân.               Ảnh: Phuthai Holdings Ông Phạm Đình Đoàn (Chủ tịch Phu Thai Holdings): Phú Thái sẽ nhập khẩu từ Mỹ 3 - 4 tỉ USD các dòng sản phẩm trong 10 năm tới. Thỏa thuận này là một bước phát triển mới sâu rộng trong quan hệ hợp tác giữa Phuthai và Caterpillar. Qua đó, khẳng định năng lực, uy tín của Phú Thái cũng như cho thấy tiềm năng to lớn của thị trường VN; đồng thời, góp phần thúc đẩy kim ngạch thương mại hai chiều VN - Mỹ tiếp tục tăng trưởng, đóng góp vào phát triển kinh tế của 2 quốc gia. Dự kiến, Phu Thai CAT sẽ nhập khẩu từ Caterpillar các dòng sản phẩm như máy xúc, máy ủi, động cơ, máy phát điện, máy tàu thủy, thiết bị khai mỏ, thiết bị ngành dầu khí... để phục vụ cho thị trường VN.        Ảnh: NVCC GS Ngô Vĩnh Long (Khoa Lịch sử, Đại học Maine, Mỹ): Tuyên bố chung của 2 nước phát triển một bước quan hệ giữa 2 nước trên nhiều mặt. Nhiều người chú ý đến vấn đề kinh tế, như là vấn đề nhập siêu của Mỹ đối với VN và việc đoàn VN hứa sẽ mua khoảng 8 tỉ USD hàng hóa của Mỹ để cân bằng dần quan hệ mậu dịch của 2 nước. Nhưng tôi cho vấn đề quan trọng, về xa về dài, là 2 nước cam kết ủng hộ và thúc đẩy sự phát triển của các cơ chế đa phương như APEC và ASEAN. Việc này không những có lợi cho an ninh và phát triển của toàn khu vực mà còn giúp Mỹ trong việc duy trì hiện diện ở châu Á - Thái Bình Dương.        Ảnh: N.M.T Ông Murray Hiebert (Phó giám đốc chương trình Đông Nam Á của Trung tâm nghiên cứu quốc tế và chiến lược - CSIS, Mỹ): Quan hệ thương mại và hợp tác an ninh Việt - Mỹ đã được tăng cường đáng kể dưới thời Tổng thống Barack Obama. Khi Tổng thống Donald Trump đắc cử, nhiều câu hỏi đặt ra là chính sách của Washington đối với ASEAN nói chung và VN nói riêng. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có một chuyến thăm tốt đẹp đến Mỹ và chúng ta sẽ tiếp tục quan sát những diễn biến sắp tới. Về những điểm mạnh trong quan hệ 2 nước thì dĩ nhiên thương mại có vị thế quan trọng. VN có nhiều lợi ích nếu TPP được thông qua, nhưng Mỹ đã rút lui và cán cân thương mại song phương đang nghiêng về phía VN. Nên đây cũng chính là vấn đề mà hai bên cần giải quyết.  Ảnh: NVCC       TS Koh Swee Lean Collin (chuyên gia quân sự của Trường Nghiên cứu quốc tế S.Rajaratnam - Singapore): Kể từ giai đoạn Tổng thống Barack Obama, quan hệ Việt - Mỹ không ngừng được nâng tầm. Bởi vị thế địa chiến lược quan trọng, VN vẫn đóng vai trò lớn trong sự kết nối giữa Mỹ với ASEAN. Hơn thế nữa, Mỹ vẫn cần sự hỗ trợ của VN trong việc giải quyết một số thách thức nhằm đảm bảo ổn định trong khu vực, điển hình như vấn đề bán đảo Triều Tiên. Cả hai bên cùng có lợi trong việc tăng cường hợp tác. Đình Mười - Nguyên Nga - Ngô Minh Trí (ghi)