Tranh cãi về bài thi 'lòng yêu nước' ở Mỹ

Lễ thượng cờ tại một trường trung học ở Mỹ - Ảnh: AOL

Hôm qua, Arizona đã trở thành tiểu bang đầu tiên của Mỹ ban hành luật yêu cầu từ năm học 2016 - 2017, học sinh trung học phổ thông phải trả lời đúng ít nhất 60/100 câu hỏi về giáo dục công dân và lòng yêu nước nếu muốn lấy bằng tốt nghiệp, theo Reuters. Luật này nhanh chóng được nghị viện bang thông qua và Thống đốc mới đắc cử Doug Ducey đã lập tức ký thành luật. Đây cũng là luật đầu tiên ông Ducey ký thông qua kể từ khi nhậm chức. Bài thi tại Arizona xoay quanh những kiến thức cơ bản về hiến pháp, lịch sử, cơ cấu và hoạt động của chính quyền cũng như một số câu hỏi về lòng yêu nước và “bản sắc Mỹ”. Ngoài Arizona, khoảng 15 tiểu bang khác như Louisiana, Missouri, New Mexico, Oklahoma, Utah... dự kiến sẽ biểu quyết về vấn đề này trong năm nay.

Ý tưởng về bài thi do Viện Joe Foss tại bang Arizona quảng bá mạnh mẽ với mục tiêu phổ biến trên toàn quốc vào năm 2017, thời điểm kỷ niệm 230 năm ra đời Hiến pháp Mỹ. Viện này dẫn kết quả khảo sát mới nhất cho thấy “thực trạng đáng buồn” là chỉ có 1/3 số người được hỏi có thể kể được tên 3 nhánh quyền lực trong hệ thống chính quyền Mỹ trong khi phần lớn đều thuộc vanh vách tên các giám khảo cuộc thi ca hát American Idol. AP thì dẫn lời nghị viên Steve Montenegro của bang Arizona nói: “Khoa học hay toán rất cần thiết nhưng giáo dục về lòng yêu nước và vai trò công dân cũng quan trọng không kém nhưng có vẻ đang không được chú trọng”.

Tuy nhiên, tranh cãi đã nổ ra xung quanh quyết định nói trên và theo giới chuyên gia, điều này cũng phản ánh sự chia rẽ sâu sắc trong nền chính trị và xã hội Mỹ hiện nay. Hầu hết các bang ủng hộ bài thi nói trên đều là “bản doanh” của đảng Cộng hòa. Theo phe này, trong bối cảnh ngày càng có nhiều người nhập cư vào Mỹ trong khi tình hình thế giới có nhiều biến động thì mỗi người càng có nghĩa vụ thấm nhuần “tinh thần của đất nước”. Việc yêu cầu học sinh vượt qua bài thi sẽ giúp đào tạo được những thế hệ công dân tích cực cho Mỹ trong tương lai.

Ngược lại, phe chỉ trích cho rằng chuyện này là vô ích, tốn thời gian và tiền bạc trong khi còn nhiều vấn đề khác cấp thiết hơn. Nghị viên Arizona David Bradley thuộc đảng Dân chủ phát biểu trên Đài NBC News: “Các kỳ kiểm tra không làm nên một công dân tốt mà vai trò công dân được sát hạch qua hành động của họ”. Bên cạnh đó, theo trang Controversial Times, đạo luật mới còn bị chỉ trích là nhằm “thanh lọc chủng tộc” nhằm vào người nhập cư, vốn đang là chủ đề tranh chấp lớn giữa đảng Cộng hòa và chính quyền Tổng thống Barack Obama. Trên trang Yahoo!News cũng có nhiều bình luận nói chính quyền các bang “có ý đồ tuyên truyền nhồi sọ như thời Chiến tranh lạnh”.