Tùy tiện 'cover', xài chùa chất xám

05/04/2022 07:14 GMT+7

Khi cover (hát lại) một ca khúc nổi tiếng ngày càng được nhiều ca sĩ lựa chọn để tiếp cận khán giả, việc xin phép tác giả/chủ sở hữu ca khúc cũng được người làm nghề tuân thủ hơn. Dẫu vậy, không hẳn ai cũng ý thức điều đó mà ồn ào từ vụ việc hoa hậu Nam Em là ví dụ.

Sau khi tung bản cover Mình yêu đến đây thôi (do Kai Đinh sáng tác, ca khúc vẫn đang trong thời hạn được độc quyền ghi âm/ghi hình/biểu diễn của ca sĩ Tóc Tiên) mà chưa xin phép, hoa hậu Nam Em đã bị chính chủ “đăng đàn” bày tỏ bức xúc về việc sử dụng trái phép tài sản trí tuệ này. Theo nhạc sĩ - nhà sản xuất Kai Đinh: “Bài hát được air (phát) vào lúc 8 giờ tối, nhưng các bạn gửi email xin phép tác giả vào lúc 8 giờ 4 phút. Vậy là xin phép hay thông báo?”. Chưa kể, như tác giả của những ca khúc được yêu thích: Có em chờ, Như loài mèo, Cuối đường… cho biết Nam Em đã vừa ghi hình và up lên kênh YouTube lẫn dùng bài hát này để đi diễn dù chưa hề nhận được sự đồng ý của tác giả và cả ca sĩ đang có quyền sử dụng.

Việc cover ca khúc và tải lên YouTube là hành vi biểu diễn lại một tác phẩm âm nhạc đã công bố trước công chúng - đây là một độc quyền thuộc quyền tài sản của tác phẩm được pháp luật trao cho chủ sở hữu quyền tác giả theo quy định tại điểm b khoản 1 điều 20 luật Sở hữu trí tuệ (SHTT) 2005 được sửa đổi, bổ sung năm 2009. Vậy nên khi các tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng quyền này (mà ở đây, như Nam Em là cover, tải lên YouTube) phải xin phép và trả tiền thù lao cho chủ sở hữu quyền tác giả theo thỏa thuận giữa các bên (khoản 3 điều 20 luật SHTT). Và như chia sẻ đầy cảm thán của Kai Đinh, chuyện bản quyền, vấn đề SHTT ở Việt Nam giờ đã phát triển, đến mức các quán cà phê, nhà hàng khi phát nhạc của nghệ sĩ phải mua tài khoản trên các trang nhạc số (hoặc đóng tác quyền qua Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam - PV); vậy mà đến giờ các nghệ sĩ dùng bài hát của đồng nghiệp vẫn không làm được điều tối thiểu nhất, là xin phép trước khi sử dụng?

Không chỉ có Nam Em “vô tư” cover (dĩ nhiên sau đó cô đã phải xin lỗi), nhiều ca sĩ trước đó cũng đã tùy tiện hát lại, tải lên YouTube (để kiếm tiền từ chức năng thu phí quảng cáo của YouTube) bài hit của các nghệ sĩ mà không xin phép. Chỉ đến khi chủ sở hữu “tố” trên Facebook, yêu cầu gỡ bỏ hoặc gửi mail thu tiền, các ca sĩ này mới “tá hỏa” xin lỗi, thương lượng, ẩn/xóa bài…

Một gương mặt mới toanh vừa cover bài hát đầu tiên mà “quên” xin phép vì còn “lơ ngơ” có thể du di, chứ người đã “chinh chiến” nhiều năm trong môi trường nghệ thuật - giải trí như Nam Em mà vẫn vấp phải thì đúng là… chuyện như đùa!

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.