(TNO) Usain Bolt đã bước vào hành trình bảo vệ ngôi vô địch ở các nội dung đua nước rút của môn điền kinh tại Olympic 2012. Anh được mệnh danh là "tia chớp" với danh hiệu "người đàn ông nhanh nhất thế giới". Song, người ta thắc mắc: liệu có vận động viên nào nhanh hơn anh?
>> Khởi đầu không tốt Usain Bolt vẫn vào bán kết 100m
>> “Tia chớp” Usain Bolt chạy đua với thời gian
>> Usain Bolt đặt cột mốc 9,4 giây cự ly 100m
|
Thể hình, sức mạnh cơ bắp, độ dài tương đối của chân, gót chân và các ngón chân cũng như hệ thần kinh hoạt động tốt nhất là những tố chất sinh học để làm nên một vận động viên đua nước rút đẳng cấp thế giới.
Với chiều cao khoảng 1,95m, Bolt cao và khẳng khiu hơn hầu hết các tay đua hàng đầu khác. Song, anh vẫn phù hợp gần như hoàn toàn với các giả định khoa học về những yếu tố cho phép một người có thể chạy nhanh một cách đáng kinh ngạc trong cự ly ngắn. Điều đó đã được chứng minh khi Bolt lập kỷ lục thế giới 9,58 giây trong 100m.
Tay đua nước rút người Mỹ Carl Lewis là cựu vô địch Olympic với 9 huy chương vàng. Anh này thấp hơn Bolt 18 cm và nặng hơn khi giữ kỷ lục thế giới trong những năm 1980.
Trao đổi với phóng viên Independent, Alan Nevill, tiến sĩ thuộc đại học Wolverhampton tin rằng, Bolt chính là hình ảnh thu nhỏ về sự thay đổi về hình thể của các tay đua nước rút đẳng cấp thế giới, những người cao hơn và khẳng khiu hơn các tiền nhân lùn và đầy cơ bắp.
Theo tiến sĩ Nevill, thể hình của các tay đua nước rút đã thay đổi trong thập niên qua. Những người cao gầy đang nổi lên với những thành tích tốt hơn. Trong đó, sải chân dài của họ đóng góp khá nhiều vào các kỷ lục.
Các tay đua chân dài sẽ có sải chân dài, một lợi thế trong giai đoạn giữa của cuộc đua khi họ đạt được tốc độ tối đa. Họ phải duy trì tốc độ này cho đến khi về đích. Các tay đua chân ngắn và mạnh hơn sẽ xuất phát tốt hơn. Nhưng ở trường hợp của Bolt, anh có thể bù lại sự bất lợi trước các đối thủ thấp hơn nhưng nặng hơn.
|
Đua nước rút là hình thức chạy hết sức, đòi hỏi sự kết hợp của các đặc tính thể chất và tâm lý. Những đặc tính này có thể được trau dồi trong quá trình tập luyện liên tục.
Tuy nhiên, hầu hết chuyên gia đều đồng ý rằng một tay đua nước rút đẳng cấp thế giới là "thiên bẩm" hơn là được "tạo nên". Ở trường hợp của Bolt, anh là người Jamaica. Các nghiên cứu đã cho thấy, những vận động viên da đen có tổ tiên ở vùng Tây Phi có độ co rút các sợi cơ nhanh hơn đáng kể để tạo ra lực.
Dù dễ mệt hơn nhưng với khả năng này, các sợi cơ lại rút nhanh hơn so với các sợi cơ co rút chậm phổ biến ở các tay đua cự ly dài. Chính vì điều đó, người ta không thể biến Paula Radcliffe thành vận động viên chạy nước rút vĩ đại hay Usain Bolt thành tay đua đường dài.
Các khoa học gia cũng phát hiện có một số loại biến thể gien tự nhiên nhất định tên ACTN3 có thể tăng khả năng hoạt động của các sợi cơ co rút nhanh. Và như vậy, chuyện bạn có gien chạy nước rút hay không còn tùy thuộc vào chuyện bạn có thừa hưởng gien này hay không. Một số dân tộc, như người Jamaica nổi tiếng là có tỷ lệ sở hữu gien đua nước rút nhiều hơn các nhóm khác.
Các gien còn tham gia vào việc xác định độ dài gân gót chân và các ngón chân. Các tay đua nước rút tốt có gân gót chân ngắn hơn mong đợi nếu đối chiếu với chiều cao và ngón chân của họ cũng dài hơn. Điều này cho phép cơ bắp chân hoạt động nhiều hơn trong giai đoạn tăng tốc của cuộc đua nước rút
Tuy nhiên, tập luyện cũng quan trọng không kém để có được thành tích tốt nhất từ những gì mà một tay đua nước rút như Bolt thừa hưởng về di truyền. Tập luyện giúp cơ bắp mạnh hơn, cải thiện khả năng trữ năng lượng ở dạng creatine phosphate, một chất cho phép sản sinh sự bùng nổ mãnh liệt trong hoạt động của các cơ bắp.
Quốc Huy
Bình luận (0)