Ông “sáu lò”

Hồi ở trong chiến khu, có những thời gian bị địch đánh phá quá ác liệt, báo Giải Phóng không ra được, anh chị em cán bộ báo suốt ngày chỉ lo đào hầm trú ẩn và chạy càn, thì ông Sáu Lăng bỗng dưng nổi tiếng trong báo vì một nghề hoàn toàn mới lạ: nghề đắp bếp lò. Số là, ở rừng cực khổ nhưng mỗi nhà báo thường có trong ngôi nhà nhỏ lợp lá trung quân của mình một…cái bếp lò đắp bằng đất gò mối. Để nấu nước pha trà, đôi khi có món gì như rau xanh hay con chuột, con kỳ đà…thì đun nấu làm…mồi nhậu. Rượu không sẵn, nhưng có thể mua được một thứ rượu gạo hơi nhạt ngoài phum sóc của bà con Khơ-Me. Nhu cầu đắp bếp lò vì thế là nhu cầu có thật. Và không phải nhà báo nào cũng có “tay nghề” khéo để đắp được một bếp lò nấu không khói và nước mau sôi. Vậy là vị Tổng biên tập bèn ra tay độ…bếp.

Ông Sáu Lăng quả thật có biệt tài đắp bếp lò bằng đất gò mối. Bếp lò ông đắp đẹp như một tác phẩm nghệ thuật, và rất tiện dụng. Có thể nấu nước,  nướng bắp,... Anh em trong báo Giải Phóng phải xếp hàng…đặt hàng ông Sáu đắp bếp cho nhà mình. Vị Tổng biên tập, vào lúc báo không ra được, tin bài cũng không nhiều, nên gần như toàn bộ thì giờ rảnh ông Sáu đều tập trung…đắp bếp lò. Và nuôi gà. Ông Sáu cũng là tay nuôi gà cực “mát” trong rừng. Trứng gà nhà ông dành để cho những nhà báo bị sốt rét bồi dưỡng, là món quà quý lúc bấy giờ. Biệt danh  “Ông Sáu Lò” ra đời từ đó, và lan truyền không chỉ trong căn cứ của Ban Tuyên huấn, mà các ban khác cũng biết tiếng.

Hồi ấy tôi ở Ban Binh vận, sau qua đài phát thanh giải phóng nên có dịp gần “cứ” ông Sáu Lò. Nhiều lần tôi sang báo Giải Phóng chơi với bạn bè, gặp ông Sáu, thầy trò lại hể hả bù khú trà lá bên cái bếp “Sáu Lò”. Ông còn luộc đãi cho vài quả trứng gà “mới bóc tem” ăn vào tới đâu biết tới đó! Cứ nghĩ, một ông già tính tình xuề xòa hề hà như thế mà làm báo thì làm sao nhỉ ? Vậy mà khi báo Giải Phóng có điều kiện ra lại, ông “Sáu Lò” lại trở về là một Tổng biên tập sắc sảo, nhanh nhạy.

Sau hòa bình tôi mới biết, ông “ Sáu Lò” còn viết kịch bản cải lương, kịch bản sân khấu. Ông là nhà báo, nhà văn hẳn hoi, mà lúc ở trong rừng nếu ai gặp ông, đố biết ông là ai! Ông chỉ là một “ông già Bắc Kỳ” ở Nam Bộ lâu năm, và là “ông Sáu Lò”. Vậy thôi! Người ta nói thời thế tạo anh hùng, nhưng thời thế cũng tạo ra những người lao động độc đáo và có ích, rất có ích cho cộng đồng. Ông “Sáu Lò” là một người như vậy.

Nhật Chung