Vespa cổ và ý thức của người chơi

Vespa cổ tuy là thú chơi của một số người nhưng lại gây độc hại vì khói và tiếng ồn - Ảnh: Thanh Tú

Tôi nhớ hồi tháng 6.2013, trong cái nắng nóng ngột ngạt của vùng duyên hải, hàng trăm chiếc xe Vespa cổ từ khắp nơi trên cả nước đã tề tựu tại quảng trường 2.4 ở thành phố Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa) để tham dự Festival Biển Nha Trang. Theo thống kê, lần hội ngộ này có đến hơn 500 chiếc Vespa cổ. Ban tổ chức cho biết việc diễu hành của hơn 500 chiếc Vespa cổ làm cho lễ hội thêm nhiều màu sắc, tạo bầu không khí “văn minh, thân thiện”. Vậy nhưng, tiếng pô gầm thét đinh tai nhức óc người qua lại khiến bầu không khí càng thêm bức bối. Khói bụi mịt mù được thải ra từ những chiếc xe làm cay mắt người đi đường lại chẳng cho thấy có chút gì văn minh.

Trong nhiều năm trở lại đây, trào lưu chơi xe Vespa cổ thu hút rất nhiều người, với đủ loại thành phần. Rất nhiều tỉnh thành trên cả nước thành lập những hội, câu lạc bộ Vespa để giao lưu với nhau, mạnh nhất vẫn là Sài Gòn. Với rất nhiều tay chơi, Vespa cổ không phải là phương tiện đi lại duy nhất của họ, mà đó chỉ như món đồ trang trí, tô vẽ thêm cái bề ngoài “văn hóa” cho họ. Thông thường, chỉ những chiếc xe Vespa có tuổi thọ trên 20 năm mới được gọi là “cổ”, vậy nên loại phương tiện đi lại này gây phiền hà không ít cho người xung quanh. Đường phố Sài Gòn vốn đã đông đúc, tình trạng kẹt xe diễn ra liên miên, chỉ cần một nhóm hơn 3 chiếc Vespa cổ đi cùng nhau cũng đủ khiến cho những người đi sau phải lãnh đủ khói độc và tiếng ồn.

Ai cũng có đam mê, sở thích riêng và cho dù không thích cũng phải tôn trọng những quyền tự do cá nhân ấy. Song, nói như vậy không có nghĩa là chỉ vì muốn thỏa mãn đam mê, thú chơi của mình mà không nghĩ đến tác hại, phiền toái gây ra cho người xung quanh. Pháp luật bảo vệ quyền tự do cá nhân, miễn làm sao quyền tự do ấy không ảnh hưởng đến người khác.

Nói những tay chơi Vespa cổ là người ích kỷ cũng chẳng oan, vì họ chỉ biết thỏa mãn cái thú vui, sở thích của riêng mình nhưng lại bắt người khác phải lãnh những tác hại từ đam mê của họ. Khói bụi gây ô nhiễm môi trường, tiếng pô ầm ĩ. Và trong những lần có lễ hội thì đoàn người Vespa cổ này dàn hàng ngang, chiếm hết cả đường đi của người khác. Bạn sẽ cảm nhận được nỗi bực dọc, khó chịu mỗi khi đến nơi đèn đỏ lại phải dừng kế bên một người chạy Vespa cổ, nhất là vào buổi trưa nóng bức, hoặc vào buổi tối yên bình.

Đổ lỗi thải khói độc hại là do Vespa cổ có chút oan cho những tay chơi, vì khi vận hành trên đường hầu như xe có động cơ nào cũng thải ra khói bụi. Nhưng nếu đem so sánh khói xe từ Vespa cổ với những loại xe khác thì rõ ràng Vespa cổ phải thải ra nhiều hơn, tiếng ồn to hơn. Trong một môi trường đã quá nhiều ô nhiễm thì việc chạy loại xe này là góp phần vào việc hạ độc người khác.

Cách đây hơn hai năm, chính quyền TP.HCM dự tính sẽ ban hành quy định cấm lưu hành các loại xe có niên hạn sử dụng trên 20 năm. Vậy nhưng quy định ấy không thể đưa vào thực tiễn vì đụng phải nhiều phản đối, trong đó liên quan trực tiếp đến người sử dụng xe cũ như là phương tiện mưu sinh của họ. Nhưng trong một môi trường vốn đã ô nhiễm trầm trọng thì việc mạnh tay loại trừ những loại xe không đủ tiêu chuẩn kỹ thuật, làm tăng thêm khói bụi là điều nên làm. Môi trường sống là của chung, chẳng thể vì số ít người lại khiến nhiều người khác phải chịu khổ. Để không ảnh hưởng đến những người nghèo, chính quyền cần hỗ trợ họ có thể sở hữu một chiếc xe mới hơn.

Cho đến tận bây giờ pháp luật vẫn không cấm đi xe Vespa cổ, cho dù loại xe ấy gây phiền hà rất nhiều cho những người xung quanh. Luật pháp chẳng thể theo kịp cuộc sống, ý thức tôn trọng người khác, bảo vệ môi trường là tự mỗi người phải nhận thức. Chẳng ai cấm bạn chơi Vespa cổ nhưng các bạn hãy tìm một nơi nào riêng tư, các bạn có các câu lạc bộ, có hội đoàn hãy mang xe đến đó để thi thố, giao lưu với nhau miễn sao đừng làm phiền người khác và gây ô nhiễm môi trường.