Giáo viên sẽ không chỉ là ‘thợ dạy’

Được chủ động lựa chọn SGK

Sẽ chỉnh sửa chuẩn nghề nghiệp GV Tại hội thảo về “Chuẩn nghề nghiệp GV phổ thông, khung năng lực nghề nghiệp giảng viên sư phạm và vấn đề nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng GV của các trường sư phạm” được tổ chức tại TP.Quy Nhơn mới đây, ông Phùng Xuân Nhạ, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT, lưu ý việc chỉnh sửa chuẩn nghề nghiệp GV cần đảm bảo nguyên tắc khoa học, hiện đại, khắc phục những hạn chế của chuẩn hiện hành, tiếp cận với kinh nghiệm của các nước có nền giáo dục tiên tiến trong khu vực nhưng gắn với thực tiễn phát triển nghề nghiệp của GV VN. Đồng thời bám sát vào việc đổi mới chương trình - SGK, bảo đảm có thể đo đếm được khách quan và phù hợp với nhiệm vụ, vị trí việc làm của GV ở từng cấp học, môn học. Xuân Trung

Tiến sĩ Phạm Thị Kim Anh (Viện Nghiên cứu sư phạm) cho biết: “Để đánh giá năng lực dạy học theo yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông, chúng tôi đã tiến hành điều tra, khảo sát 74 GV bậc THCS ở các tỉnh Hải Dương, Ninh Bình, Sơn La, Lai Châu. Kết quả cho thấy số GV có năng lực vững chắc chỉ đạt trên dưới 20%; những GV năng lực đã có nhưng chưa vững chắc vẫn chiếm tỷ lệ khá cao (trên dưới 60%). Tỷ lệ GV chưa có các năng lực dạy học theo yêu cầu đổi mới cũng còn khá nhiều. Ví dụ 41,8% chưa có năng lực dạy học theo phương thức trải nghiệm sáng tạo, 40,5% chưa có năng lực cải tiến chất lượng dạy học và năng lực thích ứng với các điều kiện dạy học khác nhau. Đặc biệt, gần 60% cho rằng chưa vững chắc về năng lực dạy học tích hợp, lồng ghép, liên môn...”.

Cũng theo bà Kim Anh, những hiện tượng như GV rời SGK thì không biết lấy gì để dạy và dạy như thế nào không hiếm. Đối với những bài học về thực vật lẽ ra phải dạy ở vườn trường, sân trường thì tuyệt đại đa số GV dạy trong lớp với quyển SGK khô cứng.

GS Đinh Quang Báo (Trường ĐH Sư phạm Hà Nội) chỉ ra những yêu cầu mới của chương trình giáo dục phổ thông sắp tới. Đó là dạy học tích hợp, phân hóa, phân luồng, phát triển năng lực, đổi mới đánh giá kết quả giáo dục, dạy học. Những vấn đề tuy không mới về mặt lý luận nhưng lại rất mới, thậm chí xa lạ trong thực tiễn giáo dục phổ thông và đào tạo GV ở nước ta.

tin liên quan

TP.HCM sẽ không yêu cầu hộ khẩu khi tuyển giáo viên mầm non

TP.HCM sẽ tính đến việc tuyển giáo viên mầm non mà không yêu cầu có hộ khẩu tại TP.HCM để có thêm nhiều ứng viên hơn.

Theo GS Báo, GV phải thay đổi sâu sắc về năng lực nghề nghiệp, phải có năng lực để chủ động sáng tạo phát triển chương trình giáo dục. Ngoài ra, GV cần được chủ động, sáng tạo trong lựa chọn, sử dụng SGK, các nguồn tài liệu khác trong môi trường công nghệ thông tin và truyền thông phù hợp với bản thân, bối cảnh địa phương và đặc điểm học sinh. GV phải có năng lực thiết kế các chủ đề tích hợp, phát triển các năng lực cốt lõi trong dạy học các môn học, tổ chức các hoạt động giáo dục...

PGS Đỗ Ngọc Thống, Phó vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học (Bộ GD-ĐT), cho rằng yêu cầu của cuộc sống, đòi hỏi của nghề nghiệp và đối tượng người học trong xã hội hiện đại buộc GV phải biết rất rộng, phải có tri thức nền lẫn tri thức chuyên sâu mới có thể đáp ứng được những yêu cầu mới.

tin liên quan

Video clip của 'thầy giáo thời mạng xã hội' thu hút học sinh

Chưa đầy 24 giờ, clip Điều thầy biết của thầy Huỳnh Ngô Phú Đức (Trường THPT Lê Minh Xuân, huyện Bình Chánh, TP.HCM) chế theo bài hát đang được học sinh yêu thích trên internet đã có gần 40.000 lượt người xem và hàng ngàn lượt chia sẻ trên Facebook

 

Ông Thống nhận xét hầu hết các sinh viên sư phạm, nhất là những sinh viên đào tạo theo môn học, đều chỉ tập trung chú ý tri thức của môn khoa học mà sau này mình phải dạy. Những tri thức chung về khoa học giáo dục, tâm lý, phương pháp dạy học... nhìn chung bị coi nhẹ, học cho xong, cho có. Sinh viên không thấy rõ vai trò và ý nghĩa cũng như tác dụng của chúng trong quá trình học để trở thành GV. Mặt khác chương trình đào tạo cũng chưa yêu cầu cao về loại tri thức nền, chưa có các nội dung đầy đủ và toàn diện về những lĩnh vực cần phải trang bị như là tri thức nền. Điều này dẫn tới nhiều hệ lụy, hạn chế chất lượng và hiệu quả không chỉ với chương trình hiện hành và đặc biệt đối chiếu với những yêu cầu đổi mới, trong đó trọng tâm là yêu cầu dạy học tích hợp.

Một lớp bồi dưỡng giáo viên tiếng Anh do Sở GD-ĐT và Trường ĐH Sư phạm TP.HCM tổ chức Ảnh: Đào Ngọc Thạch

Chương trình giáo dục phổ thông mới yêu cầu tích hợp mạnh mẽ (nhất là với bậc tiểu học và THCS). Theo ông Thống, các trường sư phạm phải bồi dưỡng và đào tạo GV tích hợp. Với yêu cầu mới, GV bộ môn nào cũng phải thực hiện dạy tích hợp. GV môn toán cũng như các môn khoa học tự nhiên sẽ không bị biến thành “thợ dạy”, suốt ngày chỉ đánh vật với các công thức, con số, định lý, định luật... nếu GV có một tri thức nền đa dạng, phong phú. Kiến thức nền không chỉ quan trọng với việc dạy các môn học mà còn hết sức cần thiết để thực hiện các hoạt động giáo dục, đặc biệt là qua các hoạt động trải nghiệm sáng tạo được thực hiện ở cả 3 bậc học.

tin liên quan

Gặp thầy giáo sáng tạo 'áo kiến thức'

Anh Ma Quốc Đảo, giáo viên Trường THPT Nhân Việt (TP.HCM), đã có ý tưởng sáng tạo ra 'áo kiến thức' để giúp cho học sinh có thể bổ sung kiến thức thông qua việc quan sát.

Đồng quan điểm, GS Nguyễn Thị Côi (Khoa Lịch sử, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội) nêu ví dụ với môn lịch sử, để đáp ứng chương trình và SGK mới, GV phải nắm vững kiến thức bề rộng về những vấn đề cơ bản của một số môn văn hóa gần gũi được biên soạn tích hợp trong SGK tùy môn học, cấp học. Bà Côi đề xuất, chương trình đào tạo của trường sư phạm cần sớm bổ sung tài liệu học tập và hướng dẫn dạy học cụ thể với những môn mới trong chương trình giáo dục phổ thông như môn khoa học tự nhiên, khoa học xã hội...