Khóc, cười bảo hiểm y tế học sinh: Có chất lượng thì mới bắt buộc

>> Hành bệnh nhân

Dịch vụ tuyến trên “rẹt rẹt “

12 giờ trưa ngày 10.11, chị Lan – công nhân may đã chạy xe máy chở đứa con trai là Nguyễn Lê Anh Quân, HS lớp 2 trường Tiểu học Tân Phong B, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai lên BV Nhi đồng 1 TP.HCM khám bệnh. Chị Lan nhận xét: “Đúng là khám dịch vụ có khác! Chỉ chờ có vài phút là đến lượt khám, mà BS khám rất kỹ. Tốn tổng cộng 400.000 đồng nhưng đổi được sự yên tâm, thoải mái”.

Chị Lan cho biết: “Tuy có mua BHYT tại BV Nhi đồng Đồng Nai nhưng ở đó phải chực chờ lâu lắm, có khi phải mất cả ngày nên chúng tôi ngán ngẩm không dám đưa cháu tới đó. Mua BHYT chẳng qua là… thủ tục bắt buộc thôi, vì khi con có giấy bị bệnh thì mẹ mới được nghỉ phép chăm con”. Người mẹ này than thở: “Mẹ con tôi đi xe máy từ Biên Hòa lên đây, nếu gặp trời mưa gió thì cực lắm. Chúng tôi không muốn lặn lội đường xa như vậy, nhưng biết làm sao bây giờ?”.

Phải trả phần chênh lệch dịch vụ HS, SV tại TP.HCM được đăng ký khám chữa bệnh BHYT bắt buộc tại 26 cơ sở khám chữa bệnh (KCB) tuyến huyện (bệnh viện các quận, huyện) và 10 BV, 27 phòng khám ngoài công lập, tự chủ tài chính. Tuy nhiên, khi KCB tại các cơ sở y tế ngoài công lập sẽ phải trả phần chênh lệch dịch vụ khác nhau như công khám, xét nghiệm, phẫu thuật… (Bích Thanh)

Mẹ của em Từ Hữu Kiệt (một HS tiểu học ngụ tại xã Tân Hội, huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng) nói: “Con tui bị đau bụng đã lâu nhưng đi khám ở BV địa phương hoài mà không tìm ra bệnh. Dù cháu nó có thẻ BHYT nhưng xin được cái giấy chuyển viện không phải dễ, nên tui đành đưa cháu đến BV Nhi đồng 1 TP.HCM khám dịch vụ luôn”.

Không ít phụ huynh tại TP.HCM cũng đưa con em đến những BV lớn để khám dịch vụ. Khoảng 14 giờ 20 ngày 10.11, chúng tôi gặp em Tăng Quang Vinh được cha đưa trở lại trường Nguyễn Thái Bình, Q.1 để học, sau khi đã khám bệnh tại BV Nhi đồng 1. Lý giải vì sao không đưa cháu khám BHYT, cha em Vinh nói: “Chờ đợi để khám theo bảo hiểm cũng trần ai lắm. Phải mất nguyên buổi trong khi tôi cũng phải đi làm, cháu phải đi học. Còn ở đây dịch vụ làm rẹt rẹt, mọi thứ diễn ra nhanh nhưng chu đáo”.

Còn chị Trần Kim Nguyệt - mẹ em Đinh Hữu Thái Sơn, HS lớp 7/9 trường THCS Tân Bình, Q.Tân Bình cho hay Sơn đã có thẻ BHYT suốt 7 năm qua nhưng chỉ sử dụng 1 lần, đó là lần làm thủ tục để chuyển Sơn lên tuyến trên.

Tuyến dưới chờ xin… cái mộc tròn

Không được nhận thuốc BHYT vào những ngày nghỉ Một số BV (Phú Nhuận, quận 6…) khám bệnh theo BHYT vào ngày thứ bảy, nhưng bệnh nhân đến khám thì phải đóng 18.000 đồng gọi là phí dịch vụ ngoài giờ, còn thuốc và những chế độ BHYT thì được hưởng như những ngày thường. Bệnh nhân có BHYT khám vào ngày thứ bảy, chủ nhật tại BV huyện Bình Chánh cũng đóng 18.000 đồng/người, nhưng lại không được nhận thuốc BHYT vào những ngày nghỉ này. Trong khi đó, khá nhiều BV chưa áp dụng khám BHYT vào ngày thứ bảy. (L.T- N.L)

Qua những ngày đi thực tế tại nhiều BV quận, huyện ở nội và ngoại thành TP.HCM, chúng tôi nhận thấy hầu hết các BV đều có cải thiện ít nhiều cơ sở vật chất, trang thiết bị lẫn nhân lực. Tuy nhiên, nhìn chung vẫn chưa thực sự đáp ứng nhu cầu của bệnh nhân.

Bệnh viện Đa khoa khu vực Hóc Môn được xem là BV hạng 2, mỗi ngày tiếp nhận nhiều bệnh nhân ở H.Hóc Môn và một số từ H.Củ Chi, Q.12 (TP.HCM) hoặc vùng lân cận. BS chuyên khoa nội nhi Trịnh Phú Xuân - Phó giám đốc BV Đa khoa khu vực Hóc Môn cho hay: Tính đến hết tháng 9.2010, số lượt khám chữa bệnh có BHYT là 240.170 ca, tăng 136,5% so với chỉ tiêu. Từ đầu tháng 3 năm nay, BV này đưa vào sử dụng một số thiết bị khá hiện đại, đồng thời đang xây mới khu 200 giường bệnh. Tuy nhiên, BS Xuân nhìn nhận: “Hiện nay, toàn BV có 86 BS, như vậy vẫn còn thiếu khoảng 30 BS nữa”. Theo BS Xuân, riêng khoa nhi hiện có 8 BS, trong khi ít ra cần đến 14 BS vì lúc cao điểm số bệnh nhi lên tới 200 em (bình thường khoảng 160 em). Được biết, mùa này bùng phát dịch sốt xuất huyết nên có nhiều lúc BV này phải “nhét” đến 4-5 em/giường.

Đề cập đến BHYT bắt buộc đối với HS, SV, BS Xuân cho rằng thủ tục chuyển viện theo BHYT còn rườm rà. Ông nói: “Có những ca bệnh, khoa chuyên môn ở đây thấy không điều trị được, phải chuyển tuyến trên. Vậy mà cũng đòi hỏi phải có mộc tròn và chữ ký của Ban giám đốc. Đó là quy định hết sức kỳ cục!”. BS Xuân cho biết, BV Hóc Môn nằm gần cánh đồng trũng nên thỉnh thoảng khuôn viên BV cũng bị ngập. Trong những lúc đó, ông từng chứng kiến một số người dân phải quay trở lại BV, lội bì bõm trong nước để xin cho được cái mộc tròn.

	Nếu đòi hỏi bắt buộc mua BHYT thì phụ huynh HS, SV cũng có quyền yêu cầu ngược trở lại là chất lượng phục vụ, chất lượng khám chữa bệnh tại những BV quận, huyện phải tương thích với nhu cầu của người dân
	Anh Nguyễn Minh Thống ngụ đường Nguyễn Thị Định, Q.2, TP.HCM

Ông Xuân cho biết thêm: “Bà xã tui đi họp ở trường, cũng nghe phụ huynh phản ứng việc đóng BHYT bắt buộc, nhất là những người nghèo. Đặc biệt, chúng tôi thấy bức xúc khi biết nhiều thầy cô giáo phải đứng ra thu tiền BHYT của học sinh. Lẽ ra, đơn vị bảo hiểm phải xuống làm chuyện này!”.

Anh Nguyễn Minh Thống (ngụ trên đường Nguyễn Thị Định, Q.2, TP.HCM) cho biết gia đình anh đã mua BHYT bắt buộc cho hai đứa con tại BV Q.2. Anh Thống thẳng thắn: “Nếu đòi hỏi bắt buộc mua BHYT thì phụ huynh HS, SV cũng có quyền yêu cầu ngược trở lại là chất lượng phục vụ, chất lượng khám chữa bệnh tại những BV quận, huyện phải tương thích với nhu cầu của người dân. Nhưng thực tế, khám chữa bệnh theo tuyến bảo hiểm hiện nay còn nhiêu khê và vất vả”. Anh Thống nêu vấn đề: “Số tiền đóng BHYT của HS, SV trên cả nước là khổng lồ. Lâu nay người ta cứ quy theo địa bàn để phân bổ mua bảo hiểm, cứ cào bằng và đẩy người dân vào thế bắt buộc. Tuy cũng có một vài BV để chọn lựa nhưng không phải là những BV chúng tôi muốn cho con em đến khám chữa bệnh”.

Cũng như một số phụ huynh khác, anh Thống đề nghị nên chăng có quy chuẩn và xếp hạng nhóm BV để người dân có thể chọn lựa ngay từ đầu, phù hợp điều kiện hoàn cảnh gia đình họ.

Bị o ép Xung quanh quyền chỉ được chọn lựa BV quận, huyện hoặc một số BV ngoài công lập (khu vực nội thành) để khám bệnh đối với BHYT bắt buộc của học sinh tại TP.HCM, không ít cán bộ trong ngành giáo dục đã lên tiếng phản đối. Bà Võ Ngọc Thu - Trưởng phòng Giáo dục Q.5, TP.HCM cho rằng: “Ngoài bệnh viện tuyến huyện, còn lại học sinh chỉ có thể KCB ở các BV, phòng khám tư nhân là bất hợp lý. Đây là một loại dịch vụ bắt buộc nhưng lại bị o ép về mặt hàng”. Đồng tình với quan điểm này, ông Nguyễn Văn Thình - Hiệu trưởng trường TH Phan Văn Trị (Q.1) nêu ý kiến: “Chủ trương về BHYT là đúng bởi lợi ích trong việc điều trị bệnh rất lớn, đặc biệt là những bệnh nguy hiểm, chi phí cao. Vậy mà BHYT lại không thuyết phục được phụ huynh HS do sự thiếu nhiệt tình từ những cơ sở tiếp nhận người bệnh. Do đó khi đã trở thành quy định bắt buộc thì BHYT nên có sự thay đổi trong quá trình thực hiện sao cho người sử dụng thấy thoải mái nhất”. Ông Nguyễn Trung Hải- Hiệu trưởng trường TH Huỳnh Mẫn Đạt, Q.5 than thở: “Phải tuyên truyền ghê gớm lắm thì mới có gần 90% HS mua BHYT. Phụ huynh HS không mặn mà với việc này vì họ chưa thấy được lợi ích thiết thực từ việc khám chữa bệnh bằng BHYT”… Bên cạnh đó, lãnh đạo các trường còn kiến nghị cơ quan BHYT nên sắp xếp người xuống thu tại trường, nhà trường sẽ hỗ trợ tối đa công tác tuyên truyền. Còn giao khoán và đánh giá thi đua như hiện nay là không thỏa đáng vì phụ huynh HS hay đánh đồng vào các khoản thu của nhà trường. Trong khi đó, năm học này, tỷ lệ kinh phí BHYT để lại trường để làm công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho học sinh giảm từ 20% xuống còn 12%, còn phí chi cho công tác thu phát hành thẻ BHYT ở trường học thì đã bị cắt luôn. Bích Thanh

Như Lịch - Lê Thanh