Khó khăn xuất khẩu hàng qua lối mở, cửa khẩu phụ sang Trung Quốc

Theo thiếu tướng Lê Thanh Tùng, Cục trưởng Cục Cửa khẩu, Phó chủ tịch Ủy ban Hợp tác quản lý cửa khẩu VN, lưu lượng người, phương tiện xuất nhập cảnh, hàng hóa qua cửa khẩu ngày càng tăng. Ngoài các cửa khẩu chính thức đã được xác nhận, thực tế tồn tại trên biên giới nhiều lối đi truyền thống, các đường qua lại giữa các cặp chợ biên giới được chính quyền cấp tỉnh hai bên VN - Trung Quốc thỏa thuận theo quy định của Hiệp định tạm thời năm 1991 (69 điểm được VN xác định là cửa khẩu phụ, lối mở biên giới). Sau sự kiện giàn khoan Hải Dương-981 tháng 5.2014 và việc Trung Quốc sử dụng hộ chiếu phổ thông điện tử có in hình lưỡi bò đã tác động tiêu cực đến hoạt động xuất nhập cảnh và xuất nhập khẩu qua cửa khẩu.

Ông Lê Ngọc Hưng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai, cho biết khu vực biên giới giữa VN - Trung Quốc trên địa bàn tỉnh từng thí điểm một số lối mở xuất khẩu gạo sang Trung Quốc. Nhưng sau khi dừng thí điểm, phía Trung Quốc không công nhận tính hợp pháp của các lối mở dẫn đến việc xuất khẩu nông sản qua đây gặp khó khăn. “Tỉnh đã nhiều lần hội đàm đề cập đến vấn đề này nhưng phía Trung Quốc né tránh”, ông Hưng chia sẻ và đề xuất đàm phán, đề nghị Trung Quốc công nhận các cửa khẩu phụ, lối mở hiện nay trên biên giới.

Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, đề nghị Ủy ban Hợp tác quản lý cửa khẩu VN tham mưu để Chính phủ hoàn thiện các văn bản pháp luật liên quan đến cơ chế hoạt động, quản lý cửa khẩu, đặc biệt xây dựng quy hoạch tổng thể hệ thống cửa khẩu bao gồm cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu quốc gia cũng như lối mở, cửa khẩu phụ trên biên giới. Trên cơ sở đó ra các quy định quản lý biên giới chung với 3 nước là Trung Quốc, Lào, Campuchia. Để tháo gỡ khó khăn cho chính các địa phương dọc biên giới như vấn đề lối mở, cửa khẩu phụ, thượng tướng Vịnh cũng yêu cầu ủy ban có kiến nghị cụ thể gửi Bộ Ngoại giao để trao đổi với phía Trung Quốc. “Các nước đều có khu kinh tế cửa khẩu, cửa khẩu là nơi sinh ra tiền và rất phát triển, VN cũng phải làm được như thế”, ông Vịnh nhấn mạnh.