Phát hiện dị vật trong đồ uống, người tiêu dùng có quyền thương lượng

Thông cáo dẫn lại vụ việc tranh chấp giữa ông Võ Văn Minh và Công ty TNHH TM-DV Tân Hiệp Phát liên quan đến “chai nước ngọt có ruồi” đã thu hút sự quan tâm, chú ý của nhiều cá nhân, tổ chức, đặc biệt là người tiêu dùng trên phạm vi cả nước. Kết quả Tòa án nhân dân tỉnh Tiền Giang tuyên phạt ông Võ Văn Minh 7 năm tù về tội Cưỡng đoạt tài sản.

Vụ việc vẫn có thể được xem xét theo các trình tự khác như phúc thẩm, giám đốc thẩm và tái thẩm nếu các cá nhân, tổ chức có liên quan có ý kiến đề xuất, đề nghị. Tuy nhiên, không thể phủ định vụ việc đã và đang gây nhiều hoang mang, lo lắng cho người tiêu dùng. "Một trong những lo lắng được người tiêu dùng (NTD) đặc biệt quan tâm là cách thức tiến hành khiếu nại hành vi sai phạm (nếu có) của doanh nghiệp như thế nào để không bị coi là vi phạm các quy định pháp luật”, thông cáo viết.

Nhằm bảo vệ quyền lợi NTD, Cục Quản lý cạnh tranh hướng dẫn NTD cách xử lý khi mua phải sản phẩm bị lỗi, bị hỏng. Theo cơ quan này, hiện nay, luật Bảo vệ quyền lợi NTD cho phép: khi phát hiện một hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật bảo vệ quyền lợi NTD thì NTD có quyền lựa chọn các cách: một là liên hệ trực tiếp với tổ chức, cá nhân kinh doanh để yêu cầu được giải quyết theo phương thức thương lượng; hai là nhờ một tổ chức, cá nhân thứ ba (các cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức xã hội tham gia bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, các công ty, văn phòng luật hoặc bất kỳ một tổ chức cá nhân nào khác đủ năng lực) tham gia.

NTD cũng có thể sử dụng phương thức trọng tài (nếu phương thức này được thỏa thuận khi xác lập giao dịch) hoặc khởi kiện trực tiếp tại tòa án nhân dân cấp có thẩm quyền. Ngoài ra, theo Cục Quản lý cạnh tranh, NTD cũng có thể phản ảnh về hành vi vi phạm pháp luật (có hoặc không kèm theo yêu cầu hòa giải) của doanh nghiệp tới các cơ quan quản lý nhà nước, các cơ quan báo chí.

“Lựa chọn phương thức nào là hoàn toàn phụ thuộc vào NTD và tổ chức, cá nhân kinh doanh tùy theo tính chất, mức độ của vụ việc cũng như mức độ hợp tác, phối hợp của các bên liên quan”, Cục Quản lý cạnh tranh nêu.

Cũng theo Cục Quản lý cạnh tranh, về cách thức tiến hành thương lượng, làm sao để bảo vệ quyền lợi chính đáng của NTD, điều 31 luật Bảo vệ quyền lợi NTD đã quy định: “NTD có quyền gửi yêu cầu đến tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ để thương lượng khi cho rằng quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm. Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có trách nhiệm tiếp nhận, tiến hành thương lượng với NTD trong thời hạn không quá bảy ngày làm việc, kể từ ngày nhận được yêu cầu". Cục Quản lý cạnh tranh cho rằng phương thức thương lượng là một trong những phương thức hiệu quả nhất và thường được sử dụng để giải quyết tranh chấp giữa NTD và doanh nghiệp.

Mặc dù vậy, Cục Quản lý cạnh tranh cũng lưu ý, trong quá trình thương lượng, NTD cũng cần biết một số nội dung sau để không vi phạm pháp luật. Thứ nhất là thương lượng phải trên cơ sở thông tin thực tế và rõ ràng (chỉ khi có dấu hiệu cho thấy quyền lợi của mình bị xâm phạm, NTD mới nên tiến hành khiếu nại và thương lượng với doanh nghiệp). Thứ hai, trước khi tiến hành thương lượng, NTD nên thu thập các tài liệu chứng minh về giao dịch; phiếu bảo hành, sản phẩm hoặc ảnh chụp minh họa lỗi của sản phẩm… Yêu cầu của NTD cũng phải hợp lý và phù hợp với tính chất và mức độ của vụ việc. Riêng điều này, Cục Quản lý cạnh tranh dẫn luật quy định: "Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa có trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp hàng hóa có khuyết tật do mình cung cấp gây thiệt hại đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của NTD…".

Đáng chú ý, Cục Quản lý cạnh tranh cho rằng trong quá trình thương lượng, NTD có toàn quyền đưa ra các yêu cầu về mức độ bồi thường. Pháp luật không có quy định về mức tối đa mà các bên có thể bồi thường cho nhau.

“Tuy nhiên, NTD cần lưu ý: việc đưa ra yêu cầu đền bù thiệt hại không có cơ sở thực tế và kèm theo những thông tin có tính chất đe dọa gây thiệt hại tới uy tín, danh dự, tài sản của tổ chức, cá nhân kinh doanh nếu không được đáp ứng có thể dẫn tới khả năng vi phạm pháp luật”, cục này khuyến cáo.

Do đó, theo Cục Quản lý cạnh tranh, NTD cần thực hiện phương thức thương lượng theo đúng quy định của pháp luật đã được quy định trong Bộ luật dân sự, luật Bảo vệ quyền lợi NTD và các văn bản liên quan khác.