Mỹ sẽ tiếp tục áp sát đảo nhân tạo phi pháp

Kế hoạch trên do một nguồn thạo tin tiết lộ với Reuters hôm 2.4. Theo đó, trong tháng 4, hải quân Mỹ sẽ điều một tàu chiến hoạt động trong phạm vi 12 hải lý xung quanh một đảo nhân tạo phi pháp do Trung Quốc bồi đắp ở Biển Đông. Tuy nhiên, nguồn tin không nói rõ thời gian, loại tàu và địa điểm cụ thể.

Theo Reuters, nhóm tác chiến tàu sân bay USS John C.Stennis đang hoạt động ở Biển Đông nhưng nguồn tin dự đoán chuyến tuần tra sắp tới sẽ do một tàu chiến nhỏ hơn thực hiện. Trong khi đó, giới chuyên gia dự đoán động thái sắp tới của Mỹ sẽ diễn ra gần đá Vành Khăn, thuộc quần đảo Trường Sa của VN nhưng bị Trung Quốc chiếm đóng và bồi đắp thành đảo nhân tạo.

Nếu kế hoạch trên được thực thi, đây sẽ là lần thứ ba hải quân Mỹ cho tàu tuần tra gần các thực thể bị Trung Quốc chiếm đóng phi pháp ở Biển Đông trong mấy tháng gần đây. Lần đầu tiên là khu trục hạm USS Lassen áp sát đá Xu Bi ngày 27.10.2015 và tiếp theo là khu trục hạm USS Curtis Wilbur đến gần đảo Tri Tôn nằm trong quần đảo Hoàng Sa ngày 30.1.2016.

Điều đáng lưu ý là kế hoạch mới được tiết lộ chỉ vài ngày sau khi Bộ Quốc phòng Trung Quốc cảnh báo hải quân Mỹ “hãy cẩn thận” khi vào Biển Đông và Chủ tịch Tập Cận Bình tuyên bố trong cuộc hội đàm với Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 31.3 là Bắc Kinh “không chấp nhận bất kỳ hành động mạo danh duy trì tự do lưu thông để vi phạm chủ quyền và làm tổn hại lợi ích an ninh của nước này”.

Những diễn biến trên phù hợp với nhận định của giới chuyên gia rằng tình hình Biển Đông có thể sẽ “biến động lớn” trong năm nay, chủ yếu xuất phát từ những hành động ồ ạt quân sự hóa Biển Đông, nhiều khả năng hướng tới lập vùng nhận diện phòng không phi pháp, của Trung Quốc. Nước này vừa ngang nhiên đưa tên lửa chống hạm YJ-62 tới đảo Phú Lâm thuộc Hoàng Sa, theo chân hệ thống tên lửa phòng không HQ-9 và chiến đấu cơ J-11. Cũng thuộc Hoàng Sa, trên đảo Quang Hòa, Trung Quốc đang xây một căn cứ dành cho trực thăng chống ngầm.

Ở Trường Sa, Bắc Kinh gần hoàn tất bồi đắp phi pháp 7 bãi đá, gồm Vành Khăn, Xu Bi, Châu Viên, Gạc Ma, Tư Nghĩa, Chữ Thập và Gaven. Trên đá Chữ Thập đã hiện diện đường băng dài 3 km đủ cho mọi loại chiến đấu cơ hoạt động và Trung Quốc đã ngang ngược cho thử máy bay dân sự tại đây. Hai đường băng tương tự đang được xây dựng tại Vành Khăn và Xu Bi. Ngoài ra, dựa vào hình ảnh chụp từ vệ tinh, giới chuyên gia cảnh báo Trung Quốc có thể đang xây một trạm radar dùng cho mục đích quân sự với tầm hoạt động 300 km trên đá Châu Viên và các trạm 50 km trên Gaven, Tư Nghĩa và Gạc Ma. Trên 4 bãi đá này còn đang mọc lên nhiều cơ sở quân sự phi pháp như hải đăng, bãi đáp trực thăng, boong-ke, bến cảng, ụ súng...

Tất cả những hành động nói trên đều vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của VN đối với Hoàng Sa và Trường Sa, đe dọa tự do hàng hải, hàng không, hòa bình và ổn định của khu vực, dẫn đến phản đối mạnh mẽ từ VN và dư luận quốc tế. Bên cạnh đó, Trung Quốc còn có ý đồ đẩy mạnh tuyên bố chủ quyền phi lý của mình bằng cách thiết lập “hiện diện cố hữu” qua các công trình dân sự phi pháp như trường học, nhà tù, trung tâm mua sắm, hệ thống xử lý nước thải ở Phú Lâm, hệ thống hứng nước mưa, nhà kính trồng rau ở đá Chữ Thập…