Hiểm họa từ vỏ xe tân trang

Một xe tải nổ vỏ lật nhào trên đại lộ Võ Văn Kiệt hồi tháng 10.2015 - Ảnh: Đức Tiến

Trong vai người cần mua vỏ xe cũ, chúng tôi tìm đến tiệm vá vỏ xe của ông Bảy nằm trên QL1, đoạn qua P.An Phú Đông, Q.12, TP.HCM. Tại đây, ngay lối ra vào trước tiệm có rất nhiều vỏ xe các loại. Tiếp chúng tôi, ông Bảy giới thiệu ở tiệm của ông muốn mua loại vỏ xe nào cũng có, giá dao động tùy chất lượng.

Theo thông tin từ Trung tâm điều hành đường cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây, từ tháng 1 - 12.2015, riêng đơn vị này ghi nhận 269 vụ nổ vỏ, thủng vỏ xe. Các vụ tai nạn do nổ vỏ thường xảy ra với xe tải. Nhiều trường hợp xe tải nổ vỏ làm tài xế bị thương, gây hư hỏng hành lang bảo hộ, dải phân cách, làm hư hỏng mặt đường. Cũng theo đơn vị này, các xe bị nổ, thủng vỏ thường dẫn đến mất lái, lật xe, gây nguy hiểm trực tiếp đến tài xế và hành khách (đối với xe khách). Ngoài ra, xe chạy trên đường cao tốc hiện đang cho phép chạy tốc độ tối đa 120 km/giờ, nếu vỏ xe không đảm bảo an toàn thì rất dễ xảy ra nổ, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn liên hoàn.

“Có loại còn sử dụng được 20 - 30% thì giá khác, loại còn 50 - 60% giá khác”, ông Bảy nói rồi chỉ lên bộ vỏ cũ và ra giá 9 triệu đồng/cặp. Tiếp đó, ông Bảy chào bán vỏ cũ “tân trang” lại thành mới.

Dẫn chúng tôi ra phía sau tiệm, nơi chất đống vỏ xe các loại, ông Bảy chỉ tay giới thiệu hàng loạt loại vỏ cũ xuất xứ từ Trung Quốc, Thái Lan, VN...

“Ở đây có nhiều loại giá từ 1,5 đến 3 triệu đồng. Muốn lấy cái nào thì lấy. Tôi còn bao luôn đắp vỏ, chạy lại gai. Nếu chạy gai thẳng thì 100.000 đồng/vỏ, chạy gai ngang 150.000 đồng/vỏ. Cần thì mua vỏ cũ rồi để lại đây tôi chạy gai cho, khoảng 1 giờ sau quay lại lấy. Đảm bảo, vỏ cũ sẽ thành như vỏ mới”, ông Bảy chắc nịch. Sau đó, ông Bảy lấy ra loại vỏ số 11 còn nguyên nhãn hiệu, nhưng mòn nhẵn, nứt nẻ rồi bảo: “Chỉ cần qua tay tôi một chút là sẽ y như mới”. Nói là làm, ông Bảy lấy ca nước pha với xà phòng rồi đổ thẳng lên vỏ xe cũ, dùng một cây sắt rất sắc bén, rồi bắt đầu chạy gai. Một tay ông Bảy vịn vào chiếc vỏ, một tay cầm thanh sắt ấn mạnh vào rãnh vỏ xe. Tay ông Bảy đưa đến đâu thì từng miếng cao su trồi lên thành từng cọng rơi xuống đất, tạo ra một đường rãnh mới, nhìn vào sẽ thấy đường gai nổi cao hơn. Chỉ trong 30 phút, vỏ xe từ chỗ mòn nhẵn thành vỏ xe “nổi gai như mới”.

“Chỉ cần rửa sạch, bôi một ít dầu bóng lên nữa thì trông ngon lành”, ông Bảy nói và cho biết thêm, tất cả vỏ xe nằm ngổn ngang trong tiệm đều được ông “hô biến” từ những hàng cũ. “Tui tìm mua xác xe hết đát, vỏ xe cũ rồi về làm lại. Phần sắt thì cưa bán, còn vỏ thì chạy lại gai, đánh bóng làm mới lại để bán cho người có nhu cầu. Ở đây, tui thường bán vỏ xe thế này cho các tài xế chạy đường dài khắp cả nước chứ không riêng gì tài xế chỉ chạy xe ở TP.HCM”, ông Bảy nói.

Ghé vào tiệm vá xe của ông Đông ở QL1 (Q.12), chúng tôi hỏi: “Ở đây có chạy gai lốp không?” thì ông Đông nói ngay: “Đã làm nghề này thì chỗ nào chẳng cắt gai. Gai dọc 100.000 đồng/vỏ, gai ngang 150.000 đồng/vỏ. Ở đây tôi cắt bằng máy nên đảm bảo “zin” như vỏ mới. Ở đây toàn là vỏ cắt gai lại đấy. Vỏ mòn cỡ nào tui cũng có cách cắt gai được”, ông Đông vừa nói vừa chỉ tay vào đống vỏ xe đủ kích cỡ nằm ngổn ngang.

Ông Bảy chạy lại gai trên chiếc vỏ xe cũ

Ông Đông còn nói có thể ép số các loại vỏ xe để tài xế qua mặt đăng kiểm viên. “Nếu cần để đăng kiểm, cứ tới đây tui ép số được hết. Nếu muốn ép vỏ số 11 thành số 10 thì tui dùng máy ép dập lại số hay bất cứ số nào thì tui cũng ép được. Ép số giá 50.000 đồng/vỏ”, ông Đông nói.

Việc ép số xe, theo các tài xế xe tải, đó là: thường xe tải có vỏ số 10 và 11, xe khách số 12 được in trên vỏ xe. Do nhà xe mua vỏ cũ chạy lại gai không đúng như số đã đăng ký nên các tiệm làm luôn dịch vụ ép số - dùng máy làm mất số cũ rồi làm lại số mới.

Theo ghi nhận của chúng tôi, cánh tài xế, các nhà xe thường thuê người chở vỏ bằng xe máy, xe lôi đến giao ở các tiệm như ông Bảy, ông Đông để chạy gai.

Trưa 5.1, một người đàn ông chạy xe máy chở theo một vỏ xe mòn nhẵn chạy trên QL1 rồi ghé vào tiệm của ông Đông yêu cầu chạy gai thẳng. Người thợ phụ việc trong tiệm ông Đông liền chạy ra đem vỏ xe vào trong rồi nhanh chóng dùng loại máy cầm tay (giống máy khoan), có gắn chiếc lưỡi bằng sắt, mỏng và bắt đầu chạy gai. Tay người thợ đưa tới đâu thì từng miếng cao su theo đường gai đã mờ trên vỏ xe trồi lên và rơi xuống đất. Chừng 20 phút sau, chiếc vỏ xe cũ thành như mới với những đường rãnh sâu.

Một lúc sau, một người chạy xe ôm khác cũng chở đến đây một vỏ xe cũ yêu cầu chạy gai ngang. Người thợ của ông Đông tháo lưỡi chạy gai thẳng thay bằng một loại lưỡi khác lớn hơn. Một lúc sau, vỏ xe được chạy gai xong.

Chúng tôi ghé vào một số tiệm vá vỏ xe dọc QL1 (thuộc Q.Thủ Đức) và ghi nhận, phần lớn các tiệm đều có nhận đắp vỏ, chạy gai mới vỏ xe với giá dao động từ 80.000 - 100.000 đồng/vỏ. Theo cánh tài xế và một số nhà xe, việc chạy gai là để tiết kiệm chi phí, mặc dù họ cũng biết việc này rất nguy hiểm, nhất là xe chạy đường dài rất dễ xảy ra nổ vỏ, gây tai nạn. “Loại vỏ đắp (vỏ mòn đắp thêm cao su - NV) thì thường dùng chạy bánh sau chứ không chạy bánh trước. Còn vỏ chạy lại gai thì rất mỏng, nguy hiểm, rất dễ nổ”, ông Cường, một chủ nhà xe chạy tuyến Lâm Đồng - TP.HCM, cho hay.

Cũng theo ông Cường, khi thuê tài xế, nhà xe cần tìm những người quen biết, tin tưởng chứ thuê người lạ thì xe rất dễ bị “rút ruột”, nhất là đổi vỏ xe. “Thuê phải tài xế nghiện ngập, cờ bạc thì có ngày sạt nghiệp. Tài xế dạng này sẽ lấy vỏ xịn đổi lấy vỏ dỏm, lấy vỏ cũ chạy lại gai để lấy tiền chênh lệch tiêu xài. Chạy ít bữa bị nổ vỏ, rất nguy hiểm, không may gây tai nạn thì nhà xe lãnh đủ”, ông Cường nói.

Quá nguy hiểm Thạc sĩ Phan Văn Đáo, nguyên Trưởng khoa Cơ khí - động lực (Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM), cho biết vỏ xe mòn hết gai sẽ không còn đảm bảo kỹ thuật để lưu thông. Nếu “phù phép” bằng cách đắp lên một lớp cao su rồi khắc gai, chạy lại gai là rất nguy hiểm, nhất là khi xe chạy tốc độ cao, chạy đường dài, vỏ xe sinh nhiệt dễ nổ. Những vỏ xe cũ được “mông má” như thế sẽ nhanh “mỏi mệt” khi chạy ở những địa hình xóc, gập ghềnh, rất dễ nổ. Tương tự, ông Nguyễn Minh Đồng, chuyên gia công nghệ xe hơi Đức, chia sẻ việc “tái chế”, đắp vỏ xe thì độ bền vỏ chỉ đạt mức 1/10 vỏ bình thường; còn việc vỏ cũ đã mòn gai được chạy lại gai sẽ làm ảnh hưởng lớp bố của vỏ xe, nguy cơ nổ rất cao. Hoài Nhơn