5 năm sau chiến tranh Iraq

"Những thành công mà chúng ta đang nhìn thấy ở Iraq là không thể chối cãi", Hãng tin Reuters trích bài diễn văn của Tổng thống Bush nhân kỷ niệm 5 năm ngày Mỹ tấn công Iraq. Với chưa đầy một năm còn lại ở Nhà Trắng và tỷ lệ ủng hộ hiện ở mức thấp, ông Bush đang nỗ lực tìm sự hậu thuẫn dành cho cuộc chiến vốn đã ảnh hưởng đến uy tín của Mỹ ở nước ngoài và là "di sản" nặng nề mà ông để lại cho người kế nhiệm.

Ngày này cách đây 5 năm, liên minh do Mỹ đứng đầu với khoảng 300.000 quân đã tấn công Iraq vài giờ trước bình minh. Mục tiêu của hành động này là lật đổ Tổng thống Iraq Saddam Hussein, người mà Mỹ và các đồng minh cho là sở hữu và đang phát triển vũ khí hủy diệt hàng loạt (WMD). Mục tiêu đã đạt được nhưng liên quân không tìm thấy WMD ở đây. Trong khi đó, phong trào nổi dậy gồm chủ yếu là các tay súng Hồi giáo dòng Shiite đã nổi lên, gây thiệt hại đáng kể cho cả các lực lượng Mỹ lẫn dân thường bằng những vụ đánh bom tự sát và các vụ tấn công khác. Theo Reuters, trong bài phát biểu hôm qua, ông Bush đã ca ngợi những thành tựu về an ninh từ đợt tăng cường binh lính mà ông đã ra lệnh hồi đầu năm ngoái nhằm ngăn chặn tình trạng bạo lực gia tăng vốn "có thể đi đến mức độ diệt chủng" tại Iraq. "Việc tăng quân không chỉ cải thiện tình hình ở Iraq, nó còn mở đường cho một chiến thắng chiến lược trong cuộc chiến lớn hơn nhằm chống khủng bố", Reuters trích bài diễn văn của ông Bush.

Một vài thống kê sau 5 năm chiến tranh: - Ít nhất 3.990 lính Mỹ thiệt mạng, hơn 29.000 lính Mỹ bị thương. - Mỹ đã đổ 500 tỉ USD vào Iraq. Con số cuối cùng, theo ước tính của chuyên gia kinh tế từng đoạt giải Nobel E. Stiglizt và chuyên gia tài chính Linda Bilmes của Đại học Harvard, có thể là 3.000 tỉ USD. - Theo liên minh phản chiến ANSWER Coalition, 1 triệu người Iraq thiệt mạng, 5 triệu người phải đi tị nạn trong 5 năm qua. Theo LHQ, số đơn của người Iraq xin tị nạn ở nước ngoài tăng 10% trong năm 2007.

Trong bài diễn văn, chủ nhân Nhà Trắng cũng cảnh báo chống lại việc rút quân nhanh chóng khỏi Iraq, điều mà hai ứng cử viên tổng thống hàng đầu của đảng Dân chủ là Hillary Clinton và Barack Obama đã cam kết xúc tiến. Ứng cử viên đảng Cộng hòa John McCain, người đã đến Iraq hồi đầu tuần, cũng ủng hộ việc tăng quân. Ông Bush cho rằng, rút quân khỏi Iraq sớm sẽ làm tăng sức mạnh cho Iran và tạo cơ hội cho al-Qaeda trang bị WMD để tấn công Mỹ. Theo AP, ông Bush đã thành công trong việc chống lại những nỗ lực của Quốc hội - do phe Dân chủ thống lĩnh - buộc rút quân hoặc ấn định thời hạn cho việc rút quân. Ông dự định phê chuẩn đề xuất của tướng David Petraeus, chỉ huy các lực lượng Mỹ ở Iraq, về việc ngừng giảm quân ở Iraq, ngoại trừ đợt giảm đã được hoạch định trước đó. Mỹ hiện có 158.000 quân ở Iraq. Con số này sẽ giảm xuống còn 140.000 quân vào mùa hè tới theo kế hoạch đã định.

Trong khi Tổng thống Mỹ ra sức bảo vệ chiến lược của mình ở Iraq, những người phản đối đã dự định tổ chức tuần hành ở Washington, Miami, Chicago, Los Angeles, San Francisco và nhiều thành phố khác để đòi rút ngay lính Mỹ khỏi Iraq và tưởng niệm những người đã thiệt mạng trong cuộc chiến vốn bị tổ chức phản chiến ANSWER Coalition cho là "dựa trên những lời nói dối". Tổ chức Moveon.org còn dự định tổ chức hơn 850 buổi lễ cầu nguyện trên toàn nước Mỹ, bao gồm một buổi trước Nhà Trắng.

Bài phát biểu hôm qua của ông Bush có giọng điệu hân hoan hơn những tuyên bố gần đây của chủ nhân Nhà Trắng về Iraq, nhưng xem ra ông khó lòng thuyết phục được người dân Mỹ.

Trùng Quang