Ấn Độ và Úc nhất trí tăng cường hợp tác quốc phòng, chỉ vài ngày sau khi Canberra dỡ bỏ lệnh cấm bán uranium cho New Delhi.
Ngày 7.12, Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ A.K.Antony hội đàm với người đồng cấp Úc Stephen Smith tại New Delhi. Theo thông cáo của Cục Báo chí chính phủ Ấn Độ, nước này sẽ đẩy mạnh trao đổi với Úc tại các diễn đàn song phương và đa phương, trong đó có Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng. Hai bộ trưởng tuyên bố sẽ xem xét khả năng tập trận hải quân chung và thống nhất rằng an ninh biển là vấn đề quan trọng, đòi hỏi nỗ lực của cả cộng đồng quốc tế.
Ông Antony đánh giá chuyến thăm Ấn Độ của Bộ trưởng Smith là bước ngoặt quan trọng trong việc phát triển quan hệ đối tác chiến lược Ấn-Úc. Ông Smith, đang ở thăm Ấn Độ 3 ngày, thì tuyên bố: “Úc sẽ tăng cường quan hệ song phương với Ấn Độ, đẩy mạnh hợp tác quốc phòng lẫn an ninh”.
Phá vỡ rào cản
Úc và Ấn Độ đã ký thỏa thuận hợp tác an ninh vào năm 2009 nhưng trong 2 năm qua New Delhi dường như chưa xem Canberra là “đối tác an ninh ưu tiên”, theo báo cáo chung của Tổ chức Heritage Foundation (Mỹ), Viện Nghiên cứu Lowy (Úc) và Tổ chức Nghiên cứu quan sát (Ấn Độ).
Báo cáo chỉ ra rằng từ khi thỏa thuận được ký, mức độ tập trận quân sự hai bên rất chậm. “Có lẽ lý do chính là Ấn Độ còn thất vọng việc Úc chưa thay đổi chính sách cấm bán uranium với mục đích dân sự cho nước này”, báo cáo viết. Hồi tháng 10. báo Hindustan Times dẫn các nguồn tin chính phủ Ấn Độ cho hay Úc đề nghị thành lập đối thoại chiến lược tay ba với nước này và Mỹ. Tuy nhiên, New Delhi tỏ ra khá “lạnh nhạt”. Theo giới quan sát, dường như một trục Mỹ-Úc-Ấn-Nhật Bản đang hình thành sau những diễn biến gây quan ngại trong khu vực nhưng trong đó, liên kết Ấn Độ - Úc là lỏng lẻo nhất.
|
|
Tuy nhiên, tình hình có thể sẽ thay đổi sau quyết định ngày 3.12 của Công đảng cầm quyền ở Úc thông qua việc dỡ bỏ lệnh cấm bán uranium cho Ấn Độ theo đề xuất của Thủ tướng Julia Gillard. Có thể xem đây là một sự ưu ái vì Ấn Độ chưa ký Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT). Hiện Úc chỉ bán uranium cho Đài Loan, Mỹ, Nhật và Trung Quốc. AFP dẫn lời Thủ tướng Gillard lập luận rằng trong bối cảnh hiện nay thì bán vật liệu phóng xạ cho Trung Quốc còn “thiếu tính phòng vệ” hơn là cho Ấn Độ. Reuters cũng dẫn lời bà Gillard tuyên bố Canberra không có kế hoạch bỏ lệnh cấm bán uranium cho những nước chưa ký NPT khác như Pakistan và Israel.
Triển vọng liên minh
Giới quan sát đánh giá quan hệ quốc phòng song phương Ấn Độ - Úc chắc chắn sẽ có bước tiến sau chuyến thăm của Bộ trưởng Smith nhưng con đường tiến tới một liên minh tay ba hay tay tư vẫn còn xa. Ấn Độ tỏ ra ngần ngại trong việc tham gia các liên minh có thể gây phản ứng từ Trung Quốc. Báo The Times of India dẫn lời giới chức Ấn Độ nhấn mạnh: “Chúng tôi muốn tăng cường quan hệ quốc phòng với Úc, đặc biệt trong lĩnh vực chống khủng bố và an ninh biển, nhưng trên cơ sở song phương”.
Tuy nhiên, báo The Pioneer ngày 6.12 dẫn lời 2 chuyên gia Lisa Curtis và Walter Lohman của Heritage Foundation nói thỏa thuận hợp tác Mỹ-Úc-Ấn được đề xuất không nhắm vào Trung Quốc. Hai chuyên gia này lập luận rằng thỏa thuận nhằm thúc đẩy hợp tác an ninh, giải quyết các vấn đề và lợi ích chung của 3 nước. “Một trong những lĩnh vực hứa hẹn nhất cho hợp tác tay ba này là tăng cường an ninh biển và duy trì tự do đi lại ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương... Mỹ, Úc, Ấn nên bắt đầu bàn một bộ quy tắc ứng xử cho các tàu hải quân và những hoạt động trên biển cũng như một kế hoạch xử lý các tình huống vi phạm quy tắc này”, 2 chuyên gia đề nghị.
Ngoài ra, các chuyên gia nhận định có thể việc hình thành liên minh chính thức sẽ không được thực hiện trong tương lai gần nhưng các nước vẫn có dấu hiệu xích lại gần nhau sau những diễn biến gây quan ngại vừa qua. Dự kiến, Nhật Bản, Mỹ và Ấn Độ sẽ tổ chức cuộc họp tay ba về vấn đề này tại Washington vào ngày 19.12.
|
Đối thoại quốc phòng Ấn - Trung Vòng thứ 4 của Đối thoại quốc phòng Ấn Độ - Trung Quốc sẽ được tổ chức tại New Delhi vào ngày 9.12, theo Tân Hoa xã. Đại diện nước chủ nhà có quan chức cấp cao Pradeep Kumar của Bộ Quốc phòng còn đoàn Trung Quốc do Phó tổng tham mưu trưởng quân đội Mã Hiểu Thiên dẫn đầu. Dự kiến, hai bên sẽ trao đổi các quan điểm về quan hệ song phương, tình hình khu vực và các vấn đề khác. |
Văn Khoa
Bình luận (0)