Dưới đây xin giới thiệu loại bạc hà có tên khoa học Mentha Arvensis Lin, họ hoa môi (Lamiaceae), mọc hoang và được trồng khắp nơi trong nước ta. Là cây thảo, sống lâu năm, thân mềm.
Loại thân ngầm có rễ mọc bò lan, loại thân đứng mang lá, cao 30 - 40 cm, màu xanh lục hoặc tím tía. Hoa nhỏ, màu trắng, hồng hoặc tím hồng, mọc tụ tập ở kẽ lá thành những vòng nhiều hoa. Các bộ phận trên mặt đất có lông, gồm lông che chở và lông bài tiết tinh dầu. Mùa hoa quả vào tháng 7 - 10.
Hoạt chất chủ yếu trong bạc hà là tinh dầu bạc hà. Đông y cho rằng bạc hà vị cay, the, tính mát, có mùi thơm. Dưới đây là một số cách trị liệu từ bạc hà.
- Trị sốt cao, sợ nóng, mồ hôi không ra được, miệng khát, bứt rứt, đêm nằm không yên: Thạch cao (sống) 40 g, bạc hà diệp 20 g, tán bột, mỗi lần uống 2-4 g với nước nóng, ngày 3 lần.
- Trị mắt toét: Bạc hà ngâm với nước gừng 1 đêm, sấy khô, tán bột. Mỗi lần dùng 4 g, hòa với nước đã đun sôi, rửa mắt.
- Trị lao hạch hoặc nhọt độc gây đau, nhọt vỡ mủ: Bạc hà 1 nắm to (20 - 30 g), tạo giáp (bồ kết) 10 trái, bỏ vỏ đen, tẩm giấm, nướng cho vàng, tán bột. Dùng 200 ml rượu ngâm 3 đêm, phơi khô, lại tẩm 3 đêm, sấy khô, tán bột làm hoàn, to bằng hạt ngô đồng, mỗi lần uống 20 viên trước bữa ăn, trẻ nhỏ giảm nửa liều.
- Trị lở ngứa do phong khí: Bạc hà, thiền thoái, lượng bằng nhau; mỗi lần dùng 4 g với rượu ấm.
- Trị lỵ ra máu: Bạc hà, sắc uống.
- Trị chảy máu cam không cầm: Bạc hà tươi, vắt lấy nước cốt hoặc bạc hà khô, lấy nước chưng lên, thấm vào vải (bông), nhét vào mũi.
- Trị ong chích: Bạc hà giã, đắp lên chỗ tổn thương.
- Trị hỏa độc sinh ra lở loét, hỏa độc khí nhập làm cho 2 bắp chân lở loét chảy nước: Bạc hà, vắt lấy nước bôi.
- Trị đầu đau, mắt đỏ, họng sưng đau do phong nhiệt: Bạc hà 4 g, cát cánh 8 g, kinh giới 12 g, phòng phong 8 g, cương tằm 12 g, cam thảo 8 g, sắc uống.
- Trị ban sởi giai đoạn đầu chưa phát, mề đay, phong ngứa: Bạc hà 4 g, ngưu bàng tử 12 g, thiền thoái 4 g, cam thảo 4 g. Sắc uống thì sởi mọc ra.
- Trị đầu đau, mắt đau do phong nhiệt: Bạc hà 6 g, cúc hoa 10 g, tang diệp 10 g. Sắc uống.
- Trị ngứa ngoài da: Bạc hà 30 g, thiền thoái 30 g. Tán bột, mồi lần dùng 4 g, uống với nước và rượu.
Theo BS Hoàng Xuân Đại / Người Lao Động
>> Cải thiện cơ bắp nhờ lá bạc hà
Bình luận (0)