Bản án khó thi hành

Hưởng lợi bất chính

Theo bản án phúc thẩm, Đinh Thiên Tường, nguyên Chi cục trưởng Chi cục thi hành án dân sự (THADS) H.Tây Hòa (Phú Yên) bị tuyên phạt 5 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ” theo khoản 2, điều 281 Bộ luật Hình sự (BLHS). Thời điểm phạm tội, Tường là chấp hành viên Đội THADS H.Phú Hòa (nay là Chi cục THADS H.Phú Hòa).

Ngày 4.1.2001, TAND TX.Tuy Hòa (nay là TP.Tuy Hòa) quyết định buộc ông Nguyễn Đức Trung ở thôn Đông Phước, xã Hòa An, H.Phú Hòa trả nợ vay cho Ngân hàng NN-PTNT chi nhánh TX.Tuy Hòa hơn 12,5 triệu đồng. Thời điểm này, ông Trung đang sở hữu chiếc xe máy 78F3-7633 trị giá thời điểm mua vào năm 1996 hơn 25 triệu đồng. Thế nhưng, Tường lại không xác minh, kê biên tài sản này mà lại lập biên bản khống xác minh tài sản của ông Trung gồm: căn nhà cấp 4 với diện tích 60m2, một bộ salon và xe máy 78F5-4977. Trong khi, xe máy 78F5-4977 là tài sản của chị Nguyễn Thị Mỹ Kiều (con gái ông Trung) và căn nhà cấp 4 là tài sản chung của ông Trung với các con ông (vợ ông Trung đã chết năm 1997).

Sau khi xác minh khống xong, Tường ký quyết định cưỡng chế thi hành án đối với ông Trung, tiến hành kê biên và định giá nhà của ông Trung gần 33 triệu đồng. Việc định giá này thấp hơn giá trị thực tế rất nhiều. Tường hợp thức hóa hồ sơ, dàn xếp bán đầu giá nhà của ông Trung. Tường nhờ người quen đứng ra đấu giá để mua nhà hộ cho Tường. Với cách dàn xếp đó, ông Trịnh Ngọc Tân (người quen của Tường) mua được nhà của ông Trung với giá 35,5 triệu đồng.

Sau đó, Tường tiếp tục dàn xếp bán đấu giá nhà của ông Trung cho ông Đinh Thiên Vũ (ở P.3, TX.Tuy Hòa) với giá 125,5 triệu đồng. Tường đã nhận số tiền này và cho ông Tân 500.000 đồng. Qua 2 lần đấu giá, Tường đã hưởng lợi bất hợp pháp 90 triệu đồng từ việc bán nhà ông Trung.

Với hành vi đó, bản án hình sự sơ thẩm TAND tỉnh Phú Yên tuyên phạt Tường 5 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ” và buộc Tường bồi thường cho ông Trung 90 triệu đồng. Tường kháng cáo kêu oan. Ông Trung thì kháng cáo yêu cầu tăng nặng hình phạt và hủy hồ sơ mà Tường đã làm trái trước đây, trả lại nhà đất cho ông và các con. Còn ông Vũ thì yêu cầu xác định lại ngôi nhà thuộc sở hữu của ông Vũ.

Bản án hình sự phúc thẩm của TAND Tối cao tại Đà Nẵng tuyên giữ nguyên án sơ thẩm, nhưng đã tuyên phần dân sự “Yêu cầu hủy hồ sơ đấu giá cũng như yêu cầu giao lại nhà cho ông Trung hay ông Vũ không thuộc thẩm quyền giải quyết cấp phúc thẩm nên không xem xét”.

Kháng nghị vì án khó thi hành

Theo Viện KSND Tối cao, hành vi phạm tội của Tường đã gây thiệt hại cho ông Trung và con ông Trung nên phải xác định những người này là bị hại theo điều 51 Bộ luật Tố tụng hình sự (TTHS), nhưng tòa 2 cấp xác định ông Trung là người liên quan thì không đúng. Ngoài ra, việc giao dịch mua bán nhà là trái pháp luật, lẽ ra phải xác định là vô hiệu, nhà đất phải trả lại cho ông Trung, tiền mua nhà phải hoàn trả lại cho ông Vũ. Tòa cấp sơ thẩm buộc bị cáo Tường bồi thường cho ông Trung 90 triệu đồng tiền chênh lệch mà Tường hưởng lợi qua 2 lần dàn xếp bán đấu giá nhà của ông này, là mặc nhiên công nhận việc Tường bán đấu giá nhà trái phép của ông Trung cho người khác và chỉ bồi thường thiệt hại cho ông Trung là hoàn toàn không thỏa đáng, vi phạm điều 42 BLHS, điều 76 BLTTHS và điều 128 Bộ luật Dân sự.

Theo Viện KSND Tối cao, tòa cấp sơ thẩm không xác định ngôi nhà thuộc sở hữu của ai là giải quyết không rõ ràng dẫn đến bản án không thể thi hành được. Việc cấp phúc thẩm không xem xét kháng nghị của ông Trung và ông Vũ là không đúng qui định tại điều 230 và 241 BLTTHS…

Từ những nhận định trên, Viện KSND Tối cao kháng nghị, đề nghị TAND Tối cao xét xử giám đốc thẩm hủy quyết định về trách nhiệm dân sự của bản án phúc thẩm của TAND Tối cao và quyết định về phần trách nhiệm dân sự của bản án sơ thẩm của TAND tỉnh Phú Yên.

Liên quan đến việc xét xử vụ án Đinh Thiên Tường, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Phú Yên đã kỷ luật với hình thức cách chức Ủy viên Ban cán sự đảng TAND tỉnh Phú Yên đối với ông Nguyễn Văn Tào, Chi ủy viên Chi bộ TAND tỉnh, Ủy viên Ban cán sự đảng, Phó Chánh án TAND tỉnh Phú Yên. Ông Tào là chủ tọa phiên tòa xét xử Đinh Thiên Tường.

Đức Huy