Bản sắc Việt Nam tại triển lãm lớn nhất thế giới

Tối qua, đêm khai mạc Triển lãm thế giới 2010 (World Expo 2010) đã diễn ra tại bờ sông Hoàng Phố thuộc Thượng Hải, một trong những trung tâm tài chính của Trung Quốc. Đêm khai mạc có sự tham dự của Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào và 20 nhà lãnh đạo thế giới, trong đó có Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng, Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy và Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung-bak. Đây là lần đầu tiên World Expo được tổ chức tại một nước đang phát triển kể từ khi World Expo được tổ chức tại Anh vào năm 1851. Sự kiện này cũng đã thu hút nhiều sự quan tâm của thế giới khi nước chủ nhà có tầm ảnh hưởng ngày càng lớn trên thế giới.

Hoành tráng nhất lịch sử

Sau đêm khai mạc, hôm nay World Expo 2010 với chủ đề: “Vì một đô thị tốt đẹp hơn, cuộc sống tốt đẹp hơn” bắt đầu mở cửa để đón khách tham quan, kéo dài cho đến ngày 31.10. Đây là triển lãm lớn nhất thế giới về nhiều mặt: đông quốc gia tham dự nhất (gần 200 quốc gia), thời gian triển lãm lâu nhất (6 tháng) và được tổ chức trên diện tích lớn nhất (5,28 km2, hơn 2 lần diện tích Monaco).

Chi phí cho triển lãm lần này lên tới 400 tỉ nhân dân tệ (hơn 1 triệu tỉ đồng), theo Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc, nhiều hơn chi phí bỏ ra cho Thế vận hội Bắc Kinh 2008. Trong khi đó, AFP dẫn lời chính quyền Thượng Hải khẳng định ngân sách cho sự kiện này chỉ có 28,6 tỉ nhân dân tệ (gần 80 ngàn tỉ đồng). World Expo lần này dự kiến sẽ thu hút khoảng 100 triệu khách tham quan, theo AFP.

World Expo là triển lãm có quy mô rộng lớn, mang tính toàn cầu nhưng không có tính thương mại. Triển lãm này có hai phần: sự kiện chính được tổ chức 5 năm một lần và sự kiện phụ, 4 năm tổ chức một lần. Các quốc gia muốn đăng cai phải đăng ký tham gia và được sự chấp thuận của Ủy ban Quốc tế về triển lãm thế giới. Triển lãm này nhằm thúc đẩy sự trao đổi ý tưởng và sự phát triển của thế giới về kinh tế, văn hóa, khoa học và kỹ thuật. Đây cũng là cơ hội các nước tham gia giới thiệu các thành tựu của mình cũng như tăng cường các mối quan hệ quốc tế. World Expo được tổ chức lần đầu tiên ở Anh vào năm 1851 và lần lượt diễn ra tại Đức, Mỹ và Pháp. Sau Trung Quốc, Hàn Quốc sẽ đăng cai tổ chức sự kiện này vào 2012, nhưng đây là sự kiện phụ. Sự kiện chính sẽ được tổ chức vào năm 2015 tại Ý. Theo ông Tân, Việt Nam lần đầu tiên tham gia World Expo vào năm 2000 tại Đức, sau đó, tại Nhật vào năm 2005, tại Tây Ban Nha vào năm 2008. Việt Nam cũng sẽ tham gia các World Expo sắp tới.

Sau khi giành được quyền tổ chức World Expo 2010 vào năm 2002, Thượng Hải bắt đầu giải tỏa khoảng 3,6 km2 tại khu vực sông Hoàng Phố, buộc di dời 18.000 gia đình và 270 nhà máy, theo tờ New York Times. Chính quyền thành phố cũng đã huấn luyện hơn 1,7 triệu nhân viên tình nguyện và thực hiện nhiều biện pháp an ninh, như cài đặt máy dò kim loại ở các cổng ra vào của đường xe điện ngầm và tạm thời đóng cửa khẩu tại một số khu vực biên giới. Trong tuần qua, cảnh sát thành phố đã bắt giữ khoảng 6.000 người bị tình nghi dính líu đến các hoạt động tội phạm như trộm cướp và mại dâm trong một chiến dịch kéo dài 12 ngày nhằm bảo vệ an ninh cho sự kiện này.

Ấn tượng với Vietnam Pavilion

World Expo là nơi trưng bày những nét văn hóa, thành tựu về nhiều mặt cũng như những điều hay và độc đáo nhất của các nước tham gia. Mỗi nước sẽ dựng một tòa nhà tại khu vực triển lãm. Đây là cơ hội cho Việt Nam giới thiệu tinh hoa của đất nước cho bạn bè quốc tế tại cuộc triển lãm lớn nhất thế giới này.

Nhà triển lãm Việt Nam (Vietnam Pavilion) với chủ đề: “1.000 năm Thăng Long - Hà Nội”, cao 14m và rộng khoảng 1.000m2, do kiến trúc sư Võ Trọng Nghĩa đảm nhiệm thiết kế. Ông Nghĩa từng nổi tiếng với các thiết kế bằng tre và tầm vông độc đáo, mang đậm tính giao hòa giữa con người và thiên nhiên và đoạt nhiều giải thưởng quốc tế như quán cà phê Gió và Nước tại Bình Dương. Trao đổi với phóng viên Thanh Niên, ông Nghĩa cho biết, công ty của ông cùng một kỹ sư người Nhật Bản đã bỏ ra khoảng 45 ngày để dựng Nhà triển lãm Việt Nam cũng với kết cấu cốt sắt và tre.

“Tuy Nhà triển lãm Việt Nam không rộng lớn bằng các nhà triển lãm của Hàn Quốc và Mỹ, nhưng nó rất độc đáo và mang đậm bản sắc dân tộc” - ông Trần Văn Tân, Tổng đại diện Việt Nam tại World Expo Thượng Hải, tự hào nói với Thanh Niên. Ông Tân cho hay sáng qua, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và phái đoàn chính phủ đã đến tham quan ngôi nhà này. Thủ tướng và các thành viên trong đoàn rất hài lòng với Vietnam Pavilion, nhận xét rằng nó rất đặc sắc và ấn tượng. Ông Tân, vốn là Giám đốc Trung tâm Hội chợ triển lãm Việt Nam, giải thích tính độc đáo của nhà triển lãm ở chỗ được bao bọc toàn bộ bằng tre, nhìn từ ngoài vào không biết đó là nhà sắt tiền chế, và tất cả được làm bằng thủ công. 

Ông Tân cho biết thêm quyết định chọn tre vì nó gần gũi và thân thiện với môi trường. Bên trong ngôi nhà là những nét nổi bật nhất từ ba trung tâm văn minh cổ của Việt Nam: Đông Sơn của Bắc Bộ, Sa Huỳnh của miền Trung và Óc Eo của miền Nam. Ông cũng nói, tại World Expo lần này Việt Nam chỉ trưng bày các hiện vật đặc trưng nhất của văn hóa Việt Nam. Ngoài ra còn có các cổ vật khác như đầu rồng, đầu phụng được khai quật ở Hoàng thành Thăng Long, đồ gỗ đời Lý, Trần được phát hiện ở Hà Nội và đặc biệt có các nhạc cụ bằng tre, nứa và đá.

Trung Quốc đã sẵn sàng đón chào thế giới đến với World Expo 2010 - Ảnh: AFP World Expo 2010 tại Thượng Hải là cơ hội để Trung Quốc cho thấy vị thế ngày càng lớn của nước này trên thế giới với hy vọng khiến người tham dự “choáng ngợp” vì các thành tựu nổi bật về thiết kế, văn hóa và du lịch. AP dẫn lời Đinh Học Lượng, một chuyên gia tại Đại học Khoa học và kỹ thuật Hồng Kông, nói: “Triển lãm lần này là một cách để Trung Quốc cho thấy sức mạnh mềm của mình”. Theo giới quan sát, thông qua sự kiện này, Trung Quốc không chỉ trưng bày 5.000 năm văn minh mà còn cho thấy sự biến chuyển đang diễn ra ở nước này và cuộc sống của người dân được cải thiện như thế nào. Ông Phương Hưng Hải, Tổng giám đốc Cơ quan Dịch vụ tài chính Thượng Hải, nói với tờ New York Times: “Có một niềm tự hào lớn trong sự kiện này”.

Văn Khoa