Thủy đậu gây ra do virus Varicella Zoster, ký chủ tự nhiên chỉ ở người. Các tài liệu chuyên môn cho thấy, có đến một nửa số bệnh nhân bị nhiễm trái rạ là trẻ có độ tuổi từ 5-11 tuổi.
Hàng năm dịch bệnh thuỷ đậu thường bùng phát vào thời điểm cuối và đầu năm. Do đó, ngay từ lúc này nên chú ý phòng bệnh cho chính mình và cho người thân.
Dịch bệnh thường xảy ra ở những nhóm thân cận (gia đình, trường học, công sở ) và tỉ lệ lây truyền lên đến 90% do nhạy cảm trong tiếp xúc, có thể lây truyền qua không khí, hít phải nước bọt, hắt hơi hoặc tiếp xúc với mụn nước của người bị bệnh. Bệnh cũng có thể truyền từ mẹ sang con nếu người mẹ bị thủy đậu trong lúc mang thai. Điểm đáng lưu ý là khi nhiễm virus thủy đậu bệnh nhân thường không có triệu chứng gì trong 2 tuần đầu nhưng đây là lúc bệnh đã có khả năng lây nhiễm.
Triệu chứng của bệnh thủy đậu ở trẻ em thường khởi phát không sốt mà đột ngột phát bóng nước, còn ở người lớn thường có tiền chứng sốt, mệt mỏi, biếng ăn, đau cơ. Khi nhiễm bệnh, nốt thủy đậu xuất hiện rất nhanh, có thể trong 12 – 24 giờ: toàn thân hay rải rác ở da đầu, mặt, thân và tay chân.
Biến chứng của thuỷ đậu gây tử vong!
Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và người lớn đều có thể mắc bệnh này và bệnh nguy hiểm hơn khi xảy ra ở người lớn. Biến chứng của thủy đậu tác hại đến hệ thần kinh có thể kể đến là 25% những trường hợp viêm não bị tử vong và hội chứng Rey, một bệnh lý não bộc phát gây ra 40% trường hợp tử vong. Hội chứng Rey hầu như thường xảy ra khi dùng Aspirin để hạ sốt trong thủy đậu . Viêm não vô trùng và viêm tủy cắt ngang cũng được ghi nhận. Một biến chứng khác là viêm phổi. Tỷ lệ những trường hợp viêm phổi do virus ở người trưởng thành khoảng 15% và tỷ lệ tử vong hơn 10%. Ơû một số trường hợp cũng tác động đến các cơ quan khác như: thận , tim , gan dạ dày , ruột thừa, tụy, tinh hoàn và khớp. Bệnh nhân cũng có thể bị bội nhiễm da ở lớp nông do vi khuẩn theo sau sự nhiễm thủy đậu.
Ở phụ nữ mang thai có thể có đến 1/14 nguy cơ truyền thủy đậu cho thai nhi và tác hại đặc biệt nguy hiểm như: gây thẹo ở da, sanh thiếu tháng , dị tật ở chân tay, não và mắt thậm chí gây tử vong; nguy cơ xuất hiện nhiều nhất sau khi phụ nữ mang thai trong ba tháng đầu bị nhiễm virus gây thủy đậu, khi đó nguy cơ trẻ chết ngay khi sanh, sẩy thai hay sinh non có thể lên đến 25%.
Bên cạnh đó thủy đậu còn liên quan mật thiết với bệnh “giời leo”. Giời leo còn gọi là bệnh Zona, là một biến chứng của bệnh Trái rạ. Một khi đã mắc bệnh thủy đậu, sau khi lành bệnh siêu vi trùng vẫn còn tồn tại trong cơ thể con người dưới dạng tiềm ẩn trong các hạch thần kinh. Về sau do một số yếu tố làm suy yếu hệ miễn dịch như tuổi tác, bị stress, đang điều trị ung thư…thì siêu vi họat động trở lại gây ra bệnh giời leo. Bệnh giời leo thường gây đau nhức nhiều hơn so với bệnh Trái rạ, các bỏng nước xuất hiện khu trú tại một vùng chứ không lan rộng như trong Trái rạ. Đau trong giời leo có thể kéo dài trong nhiều năm.
Bệnh Thủy đậu thông thường phân bổ theo mùa, với đỉnh cao vào mùa đông và mùa xuân. Để phòng bệnh thủy đậu, ngoài việc vệ sinh môi trường để hạn chế sự phát tán của virus, người chưa nhiễm bệnh cần phải cách ly người bệnh ít nhất 6 ngày kể từ lúc người này nổi nốt trái rạ. Phụ nữ có thai phải tuyệt đối tránh tiếp xúc với người bệnh. Ngoài ra, nên chú ý tiêm ngừa thủy đậu đầy đủ. Vắcxin ngừa thủy đậu tạo được miễn nhiễm lâu dài với bệnh trái rạ, có tính an tòan cao, hầu như không có tác hại phụ (khoảng 5% sốt nhẹ sau khi chích). Trẻ từ 9 tháng tuổi đến 12 tuổi chỉ cần tiêm một liều dưới da.Trẻ trên 13 tuổi và người lớn: 2 liều, mỗi liều cách nhau từ 4-8 tuần. Cần lưu ý là Vaccine phòng trái rạ chống chỉ định cho phụ nữ mang thai. Phụ nữ không nên mang thai ít nhất 3 tháng sau khi chủng ngừa vắcxin phòng bệnh Trái rạ.
Bác sĩ Vũ Quốc Ái ( Viện Pasteur TP. HCM)
Bình luận (0)