Biến thể XBB và XBB.1.5 gây bệnh Covid-19 nguy hiểm thế nào?

Nnhư Báo Thanh Niên đã đưa tin, biến thể mới của Covid-19 là XBB đã xuất hiện tại TP.HCM và Tây Ninh thời gian gần đây.

Bên cạnh biến thể XBB, trên thế giới ghi nhận thêm sự xuất hiện của biến thể phụ XBB.1.5 tại Mỹ. Biến thể phụ này có sự ‘lẩn tránh miễn dịch’, đồng thời cũng lây lan cao hơn XBB.

Theo PGS.TS Đỗ Văn Dũng - Trưởng Khoa Y tế công cộng, Trường Đại học Y dược TP.HCM, XBB là một loại biến thể phụ do sự bắt chéo của 2 biến thể cũ và tạo ra một biến thể mới. Do sự lai tạo này nên XBB có sự thay đổi trong cấu trúc, có hiện tượng ‘lẩn tránh miễn dịch’.

Những người đã có miễn dịch cũ thì có thể không còn được bảo vệ đầy đủ như trước. Tuy nhiên, vì sự thay đổi cấu trúc nên sự xâm nhập tế bào cũng kém hơn, do đó có sự ‘lẩn tránh miễn dịch’ nhưng biến thể XBB lây lan lại ít hơn.

Trong khi đó, XBB.1.5 là một biến thể xuất phát từ biến thể phụ XBB. Biến thể phụ này có sự thay đổi một chút so với XBB thông thường. XBB.1.5 có đột biến so với XBB và dễ xâm nhập vào tế bào bình thường hơn. Vì vậy, đặc tính lây lan sẽ cao hơn.

Theo PGS.TS Đỗ Văn Dũng, biến thể phụ XBB.1.5 nguy hiểm hơn biến thể XBB cổ điển. Điều này được chứng minh vào khoảng tháng 10.2022, tỉ lệ nhiễm ở Hoa Kỳ rất thấp nhưng hiện nay 40% số ca nhiễm Covid-19 ở Hoa Kỳ tính đến đầu năm 2023 là do biến thể XBB.1.5.

XBB.1.5 lây lan rất nhanh, và với sự lây lan này thì theo nhiều nguồn có thể vào tới Việt Nam. Khi đó sẽ khó khăn hơn khi phòng chống dịch Covid-19 ở TP.HCM.

Theo các chuyên gia y tế, các biến thể mới xuất hiện như XBB.1.5 có thể sẽ lây lan nhiều hơn. Tuy nhiên, đặc điểm của những loại biến thể này cũng không qua được các hàng rào bảo vệ vật lý như đeo khẩu trang, giữ khoảng cách, hoặc khử khuẩn tay thường xuyên.

Ngoài ra, tuy có hiện tượng đề kháng một phần của các miễn dịch cũ, nhưng miễn dịch hiện tại vẫn bảo vệ được khỏi việc bệnh chuyển nặng và tử vong ở những người nhiễm. Vì vậy, để phòng ngừa, người dân phải thực hiện các biện pháp phòng tránh dịch như: Đeo khẩu trang, không tụ tập nơi đông người, khử khuẩn thường xuyên cũng như khử khuẩn tay… và đồng thời những người nào chưa có tiêm chủng đầy đủ thì nên tiêm vắc xin theo hướng dẫn của ngành y tế.

Vắc xin sẽ giúp tạo ra kháng thể chống lại sự xâm nhập của vi rút vào trong tế bào, và như vậy sẽ không bị nhiễm bệnh.

Ngoài ra, vắc xin cũng tạo ra miễn dịch và trí nhớ miễn dịch, trí nhớ miễn dịch sẽ giúp cơ thể tạo ra những tế bào cũng như kháng thể mới hơn khi có hiện tượng vi rút xâm nhập vào.

Nhờ có vắc xin nên có thể cơ thể vẫn bị nhiễm Covid-19 nhưng không bị bệnh nặng, giảm rất nhiều nguy cơ phải nhập viện và tử vong.